پنهانکاری بزرگ: چگونگی تلاش چین برای فریب دادن جهان در مورد کووید-۱۹

در حالی که رهبران جهان و همه‌گیری‌‌شناسان به اعمال فشار برای انجام تحقیقات شفاف درباره خاستگاه ویروس کرونا ادامه می دهند، پکن در کارزار تبلیغاتی خود برای انتشار روایت متفاوتی از این موضوع به طور فزاینده ای تهاجمی شده است.

از زمان شناسایی نخستین موارد کووید-۱۹ در ووهان در آذر ماه ۱۳۹۸ اطلاعات مربوط به آن در خارج از چین بسیار مبهم بوده است.

منتقدان پکن را متهم کرده اند که مقیاس و دامنه شیوع این ویروس را در آغاز ظهورش برای نخستین بار، نادیده گرفته است. همزمان برخی نظریه پردازان حدس می زنند این ویروس از آزمایشگاه مؤسسه ویروس شناسی ووهان (دبیلو آی وی) به بیرون درز کرده است.

شواهد جدید نشان داده است که آزمایشگاه مذکور ممکن است با ارتش چین ارتباط داشته باشد.

وزارت خارجه آمریکا در دی ماه مؤسسه ویروس شناسی ووهان (دبیلو آی وی) را به مشارکت در «فعالیت های نظامی سری» متهم کرد.

وزارت خارجه ایالات متحده در گزاره برگی که روز ۲۵ دی ماه منتشر کرد، گفت: «حزب کمونیست چین برای مدت بیش از یک سال به طور سیستماتیک از بررسی شفاف و دقیق منشأ بیماری همه گیر کووید-۱۹ جلوگیری کرده و در عوض منابع هنگفتی را به فریب دادن و گمراه سازی اختصاص داده است.»‌

در این گزارش آمده است: «اصرار مرگبار حزب کمونیست چین در مورد پنهانکاری و مهار، به زیان بهداشت عمومی چین و سراسر جهان تمام شده است.»‌

این پنهانکاری و فرهنگ فریبکاری، تحقیقات بیشتر در مورد ریشه ویروس کرونا، به ویژه بررسی دقیق مؤسسه ویروس شناسی ووهان را ضروری می کند.

وزارت خارجه گفت: «مؤسسه ویروس شناسی ووهان در زمینه انتشارات و پروژه های پنهانی با ارتش چین همکاری کرده است. مؤسسه ویروس شناسی ووهان دست کم از سال ۱۳۹۶ به نمایندگی از ارتش چین درگیر تحقیقات طبقه بندی شده، از جمله آزمایش روی جانوران در آزمایشگاه، بوده است.»‌

نگاهی دیگر به نظریه درز ویروس از این آزمایشگاه

مطرح شدن این اتهامات در حالی بود که محققان سازمان بهداشت جهانی -- سرانجام پس از بیش از یک سال تأخیر و درگیری سیاسی -- برای آغاز تحقیقات خود در مورد ریشه های ویروس کرونا وارد ووهان شدند.

تحقیقات سازمان بهداشت جهانی که پس از مدت ها انتظار انجام می شد تحت نظارت شدید پکن قرار داشت.

مقامات چینی از ارائه داده های خام پیرامون موارد اولیه کووید-۱۹ به محققان سازمان بهداشت جهانی خودداری کردند و این امر موجب ناامید شدن تیم متخصص بین المللی شد. پس از این مأموریت یک ماهه، شرکت کنندگان هیچ نتیجه قطعی به دست نیاوردند.

مقامات چینی به جای کمک به کشف حقیقت، تمرکزشان را بر منحرف کردن نوک پیکان اتهامات قرار داده اند و می خواهند توجه جهانی را به واکنش «قهرمانانه» چین و بهبود اقتصادی آن جلب کنند.

پکن بارها و بارها این نظریه را مطرح کرده است که این ویروس از طریق بسته بندی محصولاتی مانند غذاهای دریایی منجمد به چین آمده است و یا مدعی شده که منشأ این ویروس ایتالیا یا ایالات متحده است. اما چین هرگز این ادعاها را اثبات نکرده است.

در ابتدا به نظر می رسید که این تلاش ها باعث دور شدن توجه از مؤسسه ویروس شناسی ووهان و نظریه درز ویروس از این آزمایشگاه بشود.

اما هنگامی که تیم سازمان بهداشت جهانی در گزارش خود در اسفند ماه گفت که درز کردن این ویروس از مؤسسه ویروس شناسی ووهان بسیار بعید است، منتقدان، و حتی تدروس ادهانوم قبریسوس، مدیر کل سازمان بهداشت جهانی، این ادعا را رد کردند و آن را شتابزده خواندند.

وی در روز ۱۰ فروردین گفت: «من فکر نمی کنم که این ارزیابی به اندازه کافی گسترده بوده باشد.»‌

در اردیبهشت ماه، جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، به آژانس های اطلاعاتی آمریکا دستور داد که خاستگاه این بیماری، از جمله تئوری درز کردن آن از آزمایشگاه را بررسی کنند و ظرف ۹۰ روز به او گزارش دهند.

ماه گذشته، رهبران ثروتمندترین دموکراسی های بزرگ جهان، در اجلاس «جی۷»، از چین خواستند که در تحقیقات جدید درباره ریشه های ویروس کرونا شرکت کند. آنها اهمیت دسترسی داشتن به آزمایشگاه های چین به عنوان بخشی از تحقیقات را مورد بحث قرار دادند.

بایدن گفت: «شفافیت در تمامی عرصه ها مهم است.»

جیمی متزل، که در کمیته مشاوره متخصص سازمان بهداشت جهانی در زمینه ویرایش ژنوم انسانی فعالیت می کند، گفت: «ما نمی توانیم در مورد بررسی یا عدم بررسی وحشتناک ترین بیماری همه گیر قرن به چین حق وتو بدهیم.»‌

ارتباط نظامی

امتناع چین از اجازه انجام تحقیقات مستقل در مورد مؤسسه ویروس شناسی ووهان، یا به اشتراک گذاشتن داده ها پیرامون تحقیقات خود، به سوءظن ها در مورد چگونگی گسترش این همه گیری در ووهان دامن زده است. این در حالی است که یک مؤسسه معروف که بر روی ویروس کرونای خفاش کار می کند، در این شهر واقع شده است.

در نتیجه این تمرکز مجدد بر مؤسسه ویروس شناسی ووهان، کانون توجه بر دکتر شی ژنگلی، ویروس شناس برجسته چینی، که مرکز بیماری های عفونی در حال ظهور مؤسسه ویروس شناسی ووهان را هدایت می کند، قرار گرفته است.

برخی از دانشمندان می گویند، شی آزمایش های خطرناکی را با ویروس کرونای خفاش در آزمایشگاه های فاقد امکانات ایمنی کافی انجام داد. برخی دیگر می گویند که کار شی با دانشمندان نظامی چینی در مؤسسه ویروس شناسی ووهان نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.

به گزارش خبرگزاری «ان بی سی»، اگرچه او در یک مصاحبه کم سابقه و از پیش برنامه ریزی نشده با نیویورک تایمز در خرداد ماه داشتن هر گونه ارتباط با ارتش چین را انکار کرد، اما شی با مقامات نظامی ارتباط چندگانه دارد.

او و دیگران با تونگ ییگانگ، دانشمند نظامی چینی، در تحقیقات ویروس کرونا در بهار ۱۳۹۷ و با ژو یوسن در آذر ۱۳۹۸ همکاری کردند.

ژو، دانشمند نظامی «ارتش آزادیبخش خلق»، روز ۵ اسفند ۱۳۹۸ -- تنها پنج هفته پس از آن که پکن انتقال ویروس از انسان به انسان دیگر را تأیید کرد -- حق ثبت اختراع واکسن ویروس کرونا را ثبت کرد.

این افشاگری در مورد یک واکسن بی نام در حال آزمایش حتی قبل از این که رژیم چین شیوع کووید -۱۹ را به طور علنی تصدیق کند، نگرانی ها را افزایش داده است.

و معمای دیگر این است که ژو تحت شرایط نامعلومی در اردیبهشت سال ۱۳۹۹ درگذشت.

علیرغم مقام ژو به عنوان یک دانشمند نظامی برنده جایزه و ارتباط او با مؤسسه ویروس شناسی ووهان، رسانه های چینی خبر مرگ او را گزارش نکردند و هیچ ادای احترامی به کارهای «قهرمانانه» او منتشر نکردند.

تحلیلگران می گویند که رابطه محکم کاری میان شی و ژو -- و سکوت رژیم در مورد مرگ ژو -- این نظریه را که مؤسسه ویروس شناسی ووهان به «فعالیت های مخفی نظامی» مشغول بوده است، تقویت می کند.

دیوید آشر، بازرس سابق وزارت خارجه ایالات متحده، به خبرگزاری «ان بی سی» گفت: «من بسیار مطمئنم که ارتش بودجه برنامه مخفی خود را که شامل ویروس کرونا بود، تأمین می کرد. من این را از چندین پژوهشگر خارجی که در آن آزمایشگاه شاهد کار محققان ملبس به روپوش های آزمایشگاهی نظامی بودند، شنیدم.»‌

یک روزنامه استرالیایی به نام «د ستردی تلگرام» در اردیبهشت ۱۳۹۹ گزارش داد که رژیم چین از آغاز این همه گیری «در حمله به شفافیت بین المللی» به طور عمدی شواهد مربوط به ویروس را سرکوب یا نابود کرده است.

این روزنامه در این رابطه به گزارش تهیه شده توسط آژانس های اطلاعاتی «فایو آیز» - یعنی پنج کشور ایالات متحده، استرالیا، نیوزیلند، کانادا، و بریتانیا - استناد کرد.

به نوشته این روزنامه، دولت چین با به «خطر انداختن سایر کشورها» بر اخبار مربوط به ویروس سرپوش گذاشته و این کار را از طریق خاموش کردن یا «ناپدید کردن» پزشکانی که در این رابطه حرفی بزنند، از بین بردن شواهد و مدارک مربوط به کووید-۱۹ در آزمایشگاه ها، و خودداری از ارائه نمونه ها به دانشمندان فعال در زمینه واکسن، انجام داده است.