دادگاهی در کانادا سرنگونی پرواز ۷۵۲ اوکراین توسط رژیم ایران را یک «اقدام تروریستی» دانست

اتاوا -- یک دادگاه کانادایی روز پنجشنبه (۳۰ اردیبهشت) با صدور حکمی مبنی بر اینکه سرنگونی پرواز پی اس ۷۵۲ خطوط هوایی بین‌ المللی اوکراین در آسمان تهران یک «اقدام تروریستی» و عامدانه بوده است، راه را برای امکان دریافت غرامت برای خانواده‌ های قربانیان هموار کرد.

دیوان عالی عدالت انتاریو «با سبک و سنگین کردن احتمالات» دریافت که اصابت دو موشک به این هواپیما اندکی پس از برخاستن آن از تهران، پایتخت ایران، در روز ۱۸ دی ۱۳۹۸ «عامدانه بوده» است.

قاضی ادوارد بلوبابا همچنین رأی داد: «شاکیان اثبات کرده‌ اند که سرنگونی پرواز ۷۵۲ توسط متهمان یک اقدام تروریستی بوده است.»

مارک و جونا آرنولد، وکلای پرونده، این رأی را «بی‌ سابقه در قانون کانادا» خواندند.

آنها در بیانیه‌ ای گفتند: «این [حکم] برای بازماندگان درجه یک [قربانیان] که به دنبال عدالت هستند تأثیر چشمگیری خواهد داشت.»

این شکایت حقوقی برای دریافت ۱.۵ میلیارد دلار کانادا (۱.۲۵ میلیارد دلار آمریکا) توسط چهار نفر که اعضای خانواده‌ خود را در این فاجعه از دست داده‌ اند مطرح شده است؛ در این حادثه، تمامی ۱۷۶ سرنشین هواپیما از جمله ۸۵ شهروند و مقیم دائم کانادا جان خود را از دست دادند.

آنها ادعا کردند اصابت موشک‌ ها «انتقام ایران» از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه، بوده که چند روز قبل از آن در نزدیکی فرودگاه بغداد در عراق رخ داده است.

پنهان کردن حقیقت

سازمان هواپیمایی کشوری ایران اسفند ماه در یک گزارش نهایی به شلیک موشک‌ ها و «هوشیاری» نیروهای زمینی خود در اوج درگیری‌ ها بین ایران و ایالات متحده در آن زمان اشاره کرد.

این گزارش که پس از مدت ها تأخیر منتشر شد تنها در دو بند به علل حادثه پرداخته و تلاش کرده است نیروهای مسلح را تبرئه کند.

این گزارش نتیجه‌ گیری کرده که تنها یک نفر، یعنی اپراتور پدافند هوایی، دچار خطا شده و این فاجعه را به بار آورده است.

اوکراین که ۱۱ تن از شهروندانش را در این فاجعه از دست داده، گفت این گزارش «تلاشی مذبوحانه برای پنهان کردن علل حقیقی» فاجعه بوده است؛ از طرف دیگر، کانادا گفت این گزارش حاوی «هیچ گونه حقایق یا شواهد غیر قابل انکاری» نبوده و قول داد نتایج تحقیقات خود را منتشر کند.

ایران در دادگاه از خود دفاع نکرد، اما جمهوری اسلامی سه روز پس از فاجعه اعتراف کرد که سپاه هواپیمای عازم کی‌یف را سرنگون کرده است.

این تأخیر در اعتراف با وجود انتشار شواهد ویدیویی و موقعیتی مبنی بر اصابت موشک سطح به هوا به هواپیما صورت گرفت.

آن اعتراف -- و تلاش برای لاپوشانی -- باعث شد سال گذشته چند روز اعتراضات ضد حکومتی در ایران به راه بیفتد.

قرار است مبلغ غرامت قربانیان در جلسه استماع دیگری تعیین شود.

دولت‌ های خارجی معمولاً در برابر ادعاهای مدنی کانادا مصونیت دارند، اما به موجب قانونی که در سال ۱۳۹۱ تصویب شد، کشورهایی نظیر ایران که حامی «فعالیت‌ های تروریستی» شناخته شوند از این قاعده مستثنی خواهند بود. کانادا همان سال روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد.