بسیاری از جوانان سوری که به آگهی های اینترنتی منتشر شده توسط شرکت های امنیتی خصوصی پاسخ می دهند، خیلی زود متوجه می شوند که به جای آن که به عنوان نگهبان مشغول کار شوند، در واقع برای قدرت های خارجی حامی رژیم سوریه کار می کنند.
در سال های اخیر شرکت های امنیتی خصوصی با بهره گیری از مجوز فرمان تقنینی شماره ۵۵ سال ۱۳۹۲ بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه، توسعه پیدا کرده اند.
این فرمان صدور پروانه برای شرکت های امنیتی خصوصی را میسر کرد و ساز و کاری را ارائه داد که از طریق آن قدرت های خارجی -- و در رأس آنها روسیه و ایران -- می توانند به صورت قانونی حضوری مسلحانه در سوریه داشته باشند.
بسیاری از شرکت های امنیتی خصوصی که ظاهراً در کار «محافظت کردن» از تأسیسات مختلف هستند، در واقع به عنوان شبه نظامیان عمل می کنند و از هم پیمانان رژیم سوریه دستور می گیرند.
به گفته ناظران محلی، این شرکت ها پیوسته در حال بزرگتر شدن و افزایش نفوذ خود بوده اند. آنها تبلیغات گسترده ای را به صورت آنلاین و از طریق صفحات شبکه های مجازی به راه انداخته اند تا به این ترتیب جوانان را برای کار کردن در «زمینه های امنیتی» استخدام کنند.
آگهی های استخدامی مبهم و گمراه کننده
محمد العبدالله، روزنامه نگار سوری، گفت که روسیه و ایران مشغول جذب شبه نظامیان از طریق کارزارهای تبلیغاتی بوده اند؛ کارزارهایی که از جوانان سوری دعوت می کند برای کار کردن در شرکت های امنیتی خصوصی نام نویسی کنند.
العبدالله گفت که آگهی های «استخدام» در صفحه های شبکه های مجازی و تارنماهای این شرکت ها، در بسترهای متعدد شبکه های مجازی مختلف بازنشر می شوند.
به گفته او، این تبلیغات معمولاً فهرستی از مشخصات شغل و مدارک مورد نیاز را ارائه می کند. اما معمولاً به موضوع ارتباط داشتن این شرکت ها با طرف های درگیر، هیچ اشاره ای نمی شود.
در حالی که برخی از این آگهی های استخدام ماهیتی مبهم و گمراه کننده دارند، آگهی های دیگر از صراحت بیشتری برخوردار هستند.
برخی از آنها مستقیماً توسط شبه نظامیان وابسته به روسیه منتشر شده است. یکی از آنها اعلانی است که به صورت گسترده در روز ۲۷ اسفند منتشر شده و در رابطه با کار قراردادی با شبه نظامیان سپاه پنجم مورد حمایت روسیه است.
آگهی دیگری که در روز ۲ فروردین منتشر شده است، می گوید که می خواهد افرادی را برای کار کردن در منطقه السخنه در بیابان حمص استخدام کند. در این آگهی به استخدام شدگان وعده داده شده است که به آنها کارت های امنیتی داده می شود و این کارت ها از آنها در برابر اذیت و آزار نیروهای رژیم سوریه در رابطه با نرفتن به خدمت سربازی محافظت می کند.
العبدالله گفت: «ایران برای همه موارد استخدام در صفوف نیروهای خود از طریق شرکت های امنیتی آگهی می دهد. اما جذب نیرو در شبه نظامیان مورد حمایت ایران به صورت مستقیم و میدانی انجام می شود.»
او گفت که این روش، خلاف روش روس هاست که جذب نیرو را آشکار انجام می دهند و از طریق شرکت های امنیتی و شبه نظامیان برای استخدام تبلیغ می کند.
کار با «دوستان روس»
به گفته نزار بو علی، یک فعال اهل سویدا، آگهی های استخدام که جوانان سوری را هدف قرار می دهند، معمولاً در صفحات شبکه های مجازی با نام هایی مانند «کار قراردادی با دوستان ما» یا «فرصتی برای کار کردن با دوستان روسی» منتشر می شوند.
او گفت که عنوان شغلی و جزئیات کار منتشر نشده و تنها به آن اشاره ای گذرا می شود. همچنین برخی شرایط الزامی -- مانند سن، وضعیت سلامتی، و مدارک مورد نیاز -- ذکر می شود.
وی گفت که برخی آگهی ها حتی برای کار «امنیتی» در لیبی منتشر می شوند و حقوق های ماهانه اغواکننده ای را پیشنهاد می کنند.
بو علی گفت که شماری از جوانان سوری -- از جمله یکی از بستگان خود او -- جذب یک آگهی شده اند که پیشنهاد کار پردرآمدی را در لیبی داده است. به گفته او، دلیل جذب شدن این افراد فقدان فرصت های شغلی و اوضاع رو به وخامت مالی است.
او گفت: «آنها با طرف تبلیغ کننده تماس گرفتند و به آنها دستور داده شد که به سوی قرارگاه حمیمیم [که زیر سلطه روسیه است] حرکت کنند. به آنها گفته شد که مدارک رسمی شان را با خود ببرند. آنها در آنجا تحت معاینات سریع پزشکی قرار گرفتند.»
وی گفت: «آنها قراردادهای کاری سه ماهه قابل تمدیدی را امضاء کردند. در این قراردادها آمده بود که ... این کار شامل محافظت از تأسیسات نفتی است. به آنها گفته شد که نباید اسرار را فاش کنند و یا عکس بگیرند.»
او افزود، اما به محض ورود به لیبی «آنها دیدند که شرایط کاملاً با آن چه گفته شده بود، متفاوت است. آنها در آن جا مجبور شدند که در عملیات جنگی مستمر شرکت کنند.»
جوانان سوری، که به مزدور تبدیل شده اند، برای مدت بیش از یک سال است که به لیبی فرستاده شده اند تا از نیروهای خلیفه حفتر، ژنرال لیبیایی که مورد حمایت مسکو است، پشتیبانی کنند.
قراردادهای مزدوران
بشیر البسام، وکیل سوری، می گوید که بررسی این آگهی های استخدام نشان می دهد که «در تبلیغات انجام شده برای شرکت های همسو یا وابسته به سپاه پاسداران اصطلاحات و عبارات فرقه گرایانه به کار رفته است.»
او گفت که شرکت های دیگر آشکارا مداخله روسیه [در جنگ سوریه] را تبلیغ و از آن حمایت می کنند. این در حالی است که برخی دیگر هستند که به شیوه ای فرقه گرایانه و افراطی همچنان به تبلیغ رژیم می پردازند.
او گفت که از لحاظ حقوقی این گونه اقدامات شرایطی را که به این شرکت ها اجازه فعالیت داده است، نقض می کند.
او یادآور شد که بسیاری از این تبلیغات تأکید دارند که افراد استخدام شده از مجازات شدن به دلیل فرار از خدمت یا انجام ندادن خدمت اجباری نظامی مصون می مانند.
البسام پرسید: «یک رژیم چگونه می تواند به شرکت هایی که دست به اقدامات تحریک کننده فرقه گرایانه می زنند و در فعالیت های نظامی مشارکت می کنند، مجوز بدهد؟»
او گفت که جدی ترین مسئله، اجازه دادن به شرکت های روسی برای ارائه قراردادهای استخدامی به مزدورانی است که خارج از سوریه می جنگند. وی افزود که این امر ناقض قوانین سوریه و به طور کلی قوانین بین المللی است.