دیدبان حقوق بشر: حوثی‌ ها عامل آتش‌ سوزی در یمن و کشته شدن مهاجران

دیدبان حقوق بشر روز سه ‌شنبه (۲۶ اسفند) گفت پرتاب «گلوله‌ های آتش ‌زای نامشخص» توسط حوثی ‌های مورد حمایت ایران (انصارالله) باعث آتش‌ سوزی ۱۷ اسفند در یک مرکز نگهداری مهاجران در صنعا و کشته شدن ده ‌ها مهاجر شده است.

دیدبان حقوق بشر در بیانیه‌ ای گفت: «پس از آنکه نیروهای امنیتی حوثی با پرتاب گلوله ‌های آنش ‌زای نامشخص به داخل یک مرکز نگهداری مهاجران در صنعا، آتش ‌سوزی به راه انداختند» تعداد کثیری از مهاجران در آتش سوختند و جان خود را از دست دادند.

در این بیانیه آمده است که وقتی بازداشت ‌شدگان -- که اکثراً مهاجران اتیوپیایی بودند -- نسبت به شرایط پرازدحام بازداشتگاه اعتراض کردند، نگهبانان اردوگاه صدها تن از آنها را در یک سوله جمع کردند و دو گلوله آتش‌ زا به داخل پرتاب کردند.

به گفته دیدبان حقوق بشر، در مدتی که صدها تن در بیمارستان‌ های صنعا تحت درمان بودند «حضور امنیتی سنگین» مانع از دسترسی سازمان‌ های بشردوستانه‌ شد.

نادیا هاردمن، پژوهشگر امور پناهجویان و مهاجران در دیدبان حقوق بشر، گفت: «بی‌ مبالاتی حوثی‌ ها در استفاده از سلاح که باعث شد تعداد کثیری از مهاجران اتیوپیایی از شدت سوختگی جان خود را از دست بدهند یادآور وحشتناکی است از خطرات پیش روی مهاجران در یمن جنگ‌ زده.»

او گفت: «مقام ‌های حوثی باید مسئولان این حادثه را به پاسخگویی وادارند و دست از نگهداری مهاجران در بازداشتگاه‌ های اسفناکی که جان و سلامت آنها را به خطر می‌ اندازد بردارند.»

«شهادتین بخوانید»

دیدبان حقوق بشر در گزارش روز سه ‌شنبه خود گفت با پنج مهاجر اتیوپیایی که در مرکز نگهداری اداره مهاجرت، گذرنامه و شهروندی صنعا تحت بازداشت بوده ‌اند صحبت کرده است؛ حادثه مرگبار در همین مرکز رخ داده بود.

بازداشت ‌شدگان شرایط نگهداری در این مرکز را پرازدحام و غیربهداشتی توصیف کردند و گفتند تا ۵۵۰ مهاجر در یک سوله در این مرکز نگهداری می ‌شده ‌اند.

آنها گفتند تشک برای خوابیدن در اختیارشان گذاشته نشده اما می‌ توانسته‌ اند از نگهبانان تشک بخرند و به علت محدود بودن غذا و آب آشامیدنی، مجبور بوده‌ اند از شیر توالت آب بخورند.

پس از هفته‌ ها زندگی در این مرکز پرازدحام، بازداشت ‌شدگان با اعتصاب غذا نسبت به شرایط نگهداری و بازداشت طولانی ‌مدت خود اعتراض کردند.

این افراد گفتند تنها راه خلاصی از این مرکز پرداخت ۷۰ هزار ریال یمن (۲۸۰ دلار) به نگهبانان بوده است. مهاجران همچنین به خشونت کلامی نگهبانان، از جمله توهین ‌های نژادپرستانه، تهدیدها و ناسزاهای مکرر، اشاره کردند.

آنها روز ۱۷ اسفند از خوردن صبحانه یا ناهار امتناع ورزیدند. اما به گفته بازداشت ‌شدگان، یک زدوخورد به راه افتاد و نگهبانان امنیتی عاملان اعتراض را شناسایی کردند و آنها را بیرون بردند و با چوب و سلاح کتک زدند.

سپس طبق اظهارات بازداشت‌ شدگان، نگهبانان مهاجران اطراف خود را در یک سوله جمع کردند و درها را به رویشان بستند و دوباره با چند عضو نیروهای حوثی برگشتند.

بازداشت ‌شدگان گفتند که نگهبانان به آنها گفته ‌اند «شهادتین بخوانید.»

یکی از نیروهایی که تازه رسیده بودند روی بام سوله رفت و دو گلوله آتش ‌زا داخل سوله انداخت.

دیدبان حقوق بشر گفت قادر به تأیید نوع گلوله‌ ها نیست اما اظهارات شاهدان حاکی از احتمال استفاده از نارنجک دودزا، گاز اشک ‌آور یا نارنجک گیج ‌کننده، معروف به «بمب صوتی» است.

گرفتار شدن هزاران مهاجر

سازمان بین‌ المللی مهاجرت گفت بیش از ۳۵۰ مهاجر، که بیشترشان اهل اتیوپی بوده‌ اند، در سوله محل آتش‌ سوزی حضور داشته ‌اند.

در پی وقوع این حادثه، سازمان بین ‌المللی مهاجرت از حوثی‌ ها خواستار دسترسی کامل به مجروحان آتش ‌سوزی شد و گفت این حادثه با حدود ۶۰ کشته و ۱۷۰ زخمی، که بالغ بر نیمی از آنها صدمات جدی دیده ‌اند، «به ‌وضوح وحشتناک» بوده است.

این سازمان خواستار آزادی تمامی مهاجران این مرکز و همچنین «تعهد مجدد برای ارائه گزینه‌ های ایمن و قابل پیش ‌بینی جهت جابجایی مهاجران» شد.

محمد عبدالسلام، سخنگوی حوثی ‌ها، طی مکاتبه با دیدبان حقوق بشر تلاش کرد از زیر بار تقصیر حادثه شانه خالی کند و این تراژدی را «پیامد طبیعی حوادث مشابه در هر جای دیگر دنیا» توصیف کرد.

محدودیت‌ های تردد اعمال‌ شده در دوران همه ‌گیری جهانی ویروس کرونا باعث شده است ورود مهاجران به یمن از بالغ بر ۱۳۸ هزار مهاجر در سال ۱۳۹۸ به اندکی بیش از ۳۷ هزار و ۵۰۰ نفر در سال ۱۳۹۹ کاهش یابد.

سازمان بین ‌المللی مهاجرت گفت اما همین محدودیت ‌ها باعث شده است «هزاران مهاجر گرفتار شوند و دسترسی محدودی به خدمات اولیه یا محافظت ‌های لازم داشته باشند.»