تحلیلگران میگویند که رژیم ایران که با کارزار «فشار حداکثری» ایالات متحده روبهرو است، پیامهای ضد و نقیضی میفرستد و در حالی که از یک سو ادعا میکند تحریمها بیاثر بودهاند، از سوی دیگر، برای لغو این تحریمها به مانورهای مختلفی متوسل شده است.
کارزار شدید تحریمهای ایالات متحده بخشهای نفت و بانکداری و سایر بخشهای ایران را هدف قرار داده و در قطع دست سپاه پاسداران از شبکه مالی خارجیاش به موفقیتهایی رسیده است.
هدف این کارزار حذف تهدید برنامه موشکی بالستیک ایران، توقف فعالیتهای تروریستی رژیم در سراسر جهان، و ممانعت از فعالیتهای شریرانه آن از طریق بازوهای نیابتیاش در سراسر منطقه است.
تحلیلگران سیاسی و اقتصادی در گفتگو با المشارق تایید کردند که این کارزار در منزوی کردن بیش از پیش ایران و وابستگان و نیروهای نیابتی آن در منطقه موفق بوده است.
حسین رجبی، تحلیلگر اقتصادی مقیم تهران، گفت: «اهمیت سیاست جدید دولت آمریکا در این است که تعارفات دیپلماتیک را کنار گذاشته و سراغ اصل موضوع رفته» و تحریمها را بازگردانده است.
این امر شامل اعمال تحریمهایی علیه مقامات ارشد، از جمله علی خامنهای رهبر [جمهوری اسلامی]، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه، و همچنین تعیین سپاه پاسداران به عنوان یک سازمان تروریستی بوده است.
رجبی گفت که ایران اکنون با «انزوای تاریخی بیسابقهای» روبهرو است.
همپیمانان منطقهای ایران، از جمله حزبالله لبنان، نیز با فشار فزایندهای روبهرو هستند. آلمان به تازگی همه فعالیتهای حزبالله در خاک آن کشور را ممنوع کرده و کلیت این نهاد را به عنوان یک سازمان تروریستی شناخته است.
بریتانیا نیز امسال با گسترش اقدامات مرتبط با مسدود کردن اموال شاخه سیاسی این گروه شبهنظامی برخی اقدامات تنبیهی را علیه حزبالله اتخاذ کرده است.
رجبی گفت که در دورههای گذشته رژیم ایران راههایی را برای دور زدن تحریمها پیدا میکرد. اما بیژن زنگنه، وزیر نفت ایران، اذعان کرده که همه راههای پنهانی قدیمی ایران برای فروش نفت بسته شده است.
رجبی گفت که تقریبا همه کشورها عدم تمایلشان به نقض تحریمهای آمریکا را ابراز کردهاند و این بزرگترین شکست دیپلماسی جمهوری اسلامی محسوب میشود.
واحد پول ایران ضعیفتر میشود
بهزاد گنابادی، کارشناس اقتصادی، به المشارق گفت که کارزار آمریکا برای انزوای بینالمللی و تضعیف ابزارهای مداخلهجویی ایران در منطقه، رژیم ایران را «در آستانه تسلیم» قرار داده است.
او گفت که در نتیجه این کارزار اقتصاد ایران «در وضعیت فروپاشی قرار دارد.» وی یادآور شد که ریال ایران به شدت سقوط کرده و امروز یک چهارم ارزش گذشته را دارد.
نرخ برابری هر دلار آمریکا با ریال ایران در سال ۲۰۱۷، برابر با ۳۷ هزار ریال بود. وی گفت که پس از اجرای کارزار تحریمهای جدید، این نرخ به حدود ۱۷۰ هزار ریال رسیده است.
گنابادی گفت: «بیثباتی در بازار چنان است که پیشبینی میشود در صورت ادامه تحریمها سقوط ارزش ریال همچنان ادامه یابد و حتی دو برابر امروز باشد.»
او گفت که وضعیت چنان وخیم است که مجلس ایران «اجازه حذف چهار صفر از پول ملی را داده است.» وی افزود که مجلس تصمیم گرفته است تومان، که برابر ۱۰ هزار ریال است، را به عنوان واحد پول کشور جایگزین کند.
وی گفت: «آنها تصور میکنند با حذف صفرها ارزش پول برمی گردد! کار به جایی رسیده که مردم برای خرید دلار صف میکشند.»
گنابادی گفت: «فروپاشی اقتصاد ایران به دلیل کاهش بیسابقه فروش نفت اتفاق افتاد.»
ضربه به نیروهای نیابتی ایران
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در ماه نوامبر گذشته، در جریان یک جلسه عمومی که در بازدید او از کرمان برگزار شده بود، اعلام کرد که دولت او با میلیاردها دلار کسری بودجه روبهرو است که اگر فروش نفت انجام میشد، این کسری بودجه میتوانست برطرف شود.
گنابادی گفت که کسری بودجه ایران به نوبه خود بر وابستگان منطقهای آن نیز اثر گذاشته و آنها نیز در نتیجه مشکلات مالی ایران با کسری بودجه روبهرو شدهاند.
او گفت: «امروز دیگر کسی پنهان نمیکند که بودجه این گروهها از جمله بودجه حزبالله را ایران تامین میکند.» حسن نصرالله، رهبر حزبالله، علنا اذعان کرده که این گروه بودجه خود را از ایران دریافت میکند.
نصرالله در یک پیام ویدئویی گفته بود تا زمانی که ایران پول دارد، حزبالله هم پول دارد.
گنابادی گفت که بقیه گروههای نیابتی هم همین وضعیت را دارند. وی یادآور شد که انزوای جمهوری اسلامی به معنی منزوی و بیاثر شدن این گروهها است.
او گفت: «من معتقدم که نشانههای این بیاثری به مرور در کل منطقه آشکار خواهد شد.»