کارشناسان میگویند که سپاه پاسداران ایران با دور زدن گذرگاههای مرزی رسمی و نادیده گرفتن مقررات برای انتقال شبهنظامیان در سطح منطقه، احتمالا گسترش ویروس کرونای جدید (موسوم به «کووید-۱۹») را تسریع کرده است.
شیار ترکو، پژوهشگر امور ایران، به المشارق گفت: «سپاه پاسداران شبهنظامیانِ با ملیتهای مختلف را با استفاده از هواپیماهای غیرنظامی و از طریق مسیرهای زمینی و دریایی به روشهای غیرقانونی به سوریه و عراق منتقل میکند.»
او گفت که بسیاری از این شبهنظامیان مخفیانه یا از طریق گذرگاههای غیرقانونی و بدون آن که روند و مقررات رسمی دولتی را پشت سر بگذارند، جابهجا شدهاند.
ترکو گفت: «گروههایی از افراد استخدام شده از منطقه خلیج فارس و کشورهای عربی نیز بدون داشتن مهر ورود و خروج در گذرنامههایشان به ایران، عراق، یا لبنان سفر کردند تا در اردوگاههای آموزشی سپاه پاسداران دورههای نظامی را پشت سر بگذارند.»
وی گفت که عدم اجرای روند تعیین شده با هدف «پنهان نگاه داشتن وابستگی آنها [به رژیم ایران] و جلوگیری از مطلع شدن مقامات محلی از رفتن این افراد به اردوگاههای نظامی مذکور بوده است.»
وی گفت: «سایر روشها شامل نفوذ از طریق دریا با استفاده از قایقهای موتوری سریعالسیر، از گذرگاههای زمینی با استفاده از کاروانهای نظامی، یا سوار بر اتوبوسها و هواپیماهای ایرانی بوده است» که از لحاظ دور زدن بررسیهای امنیتی در سوریه، لبنان، و عراق مشهور هستند.
دور زدن غربالگریهای سلامتی
دکتر جمیل المسعودی، یک مقام وزارت بهداشت سعودی، در این رابطه گفت که بسیاری از کشورها برای جلوگیری از گسترش ویروس کووید-۱۹«رویههای غربالگری پزشکی سفت و سختی را در مرزهای و ورودیهای زمینی، دریایی، و هوایی خود برقرار کردهاند.»
او به المشارق گفت که هدف از این کار، شناسایی مسافران آلوده یا کسانی است که نشانههایی از یک آلودگی احتمالی را بروز میدهند تا به این ترتیب اقدامات ضروری مانند مداوا، مراقبت، و یا قرنطینه انجام شود.
وی گفت که با پرهیز از انجام این رویهها تحرکات و جابهجایی انجام شده توسط سپاه در خاورمیانه و کشورهای خلیج فارس «امنیت سلامت در آن کشورها را در معرض خطر جدی قرار میدهد.»
وی اشاره کرد که «سپاه پاسداران از ابزارهای ترابری خود برای جابهجایی نیروهای استخدام شده و شبهنظامیان بین ایران و سایر کشورها، که در آنها همدستانی دارد، از جمله به عراق، لبنان، و سوریه استفاده میکند.»
او گفت که این امر احتمال گسترش بدون شناسایی شدن این ویروس در سطح منطقه را افزایش داده و «[بیماری] از یک نفر به دهها تن دیگر منتقل خواهد شد.»
وی اظهار داشت که یک عامل دیگر که ممکن است در شیوع منطقهای این ویروس مؤثر بوده باشد، «بازدید برخی از افراد جذب شده و شبهنظامیان از شهرهای مذهبی است که تراکم جمعیتی بسیار بالایی دارند.»
المسعودی ایران را به غفلت عمده در رسیدگی به شیوع ویروس کرونا «که موجب گسترش آن در مقیاس گسترده به همه استانهای ایران شد» متهم کرد.
او گفت: «مقامات مسئول تا بعد از پایان یافتن انتخابات پارلمانی درباره تعداد مبتلایان و جانباختگان سکوت کرده بودند.»
او یادآور شد که این تاخیر در گزارش دادن [شیوع بیماری] به ویروس اجازه داد تا در مقیاس بسیار گستردهای منتشر شود.
موارد اولیه مرتبط با ایران
محمد العبدالله، روزنامهنگار سوری، به المشارق گفت: «این موضوع به تایید رسیده است که ساکنان بسیاری از مناطق خلیج فارس در نتیجه سفر افراد به ایران مبتلا شدهاند.»
او گفت که نخستین موارد ابتلا در استان قطیف عربستان سعودی و نیز در بحرین و کویت مربوط به افرادی بود که به خاطر سفر زیارتی و یا دلایل دیگر به ایران رفته بودند.
او اشاره کرد پس از آن که مشخص شد که بسیاری از ساکنان استان قطیف اخیرا به ایران سفر کردهاند، مقامات سعودی این استان را به طور کامل قرنطینه کردند.
العبدالله گفت: «اما خطر همچنان وجود دارد. تعداد دقیق افرادی که به ایران سفر کردهاند مشخص نیست؛ زیرا آنها از ترس این که مبادا تحت تعقیب مقامات امنیتی قرار بگیرند، مسئله رفتن به این سفرها را [از مقامات رسمی] پنهان میکنند.»
وی افزود، این در حالی است که کشورهای مربوطه تضمین دادهاند «امنیت آنها و سلامت عمومی مهمترین چیز است و بیش از هر چیز دیگر اولویت دارد.»
وی اظهار داشت که شبهنظامیان مورد حمایت سپاه پاسداران از جنگجویان کشورهایی مانند پاکستان، افغانستان، یمن، لبنان، عراق، و سوریه تشکیل شدهاند و سپاه پاسداران دارای اردوگاههای آموزشی و اماکن نظامی بسیاری است که در آنها افراد با ملیتهای مختلف حضور دارند.
العبدالله گفت که این موضوع «قطعا احتمال این که یک فرد بیمار، ویروس را به دیگران منتقل کند به شدت افزایش میدهد.»
او افزود که این جنگجویان سپس بدون آن که تحت بررسیها یا آزمایشهای پزشکی قرار گیرند، به کشورهایشان بازمیگردند و ویروس را به آنجا منتقل میکنند و به این ترتیب موجب تسهیل انتقال ویروس به سطح جغرافیایی گستردهای میشوند.