ساکنان محلی در گفتگو با المشارق تاکید کردند در شرایطی که پمپ بنزین های صنعا و دیگر بخش های یمن که تحت کنترل حوثی ها (انصارالله)، گروه تحت حمایت ایران هستند با کمبود شدید سوخت روبرو هستند، فروش فرآورده های نفتی در بازار سیاه رونق بسیاری داشته است.
ساکنان صنعا می گویند راننده های خودروها از روز 8 آوریل تا به حال در صف های طولانی پمپ بنزین ها در انتظار دریافت سهمیه محدود 40 لیتری بنزین دریافت کنند.
موسی ناجی، راننده تاکسی به المشارق گفت که دو روز است که برای پر کردن باک مینی بوس خود در پمپ بنزین انتظار کشیده ام «تا بتوانم سر کار برگردم و شکم خانواده ام را سیر کنم و معیشت خانواده ام را فراهم نمایم چون خانواده ام به درآمد من متکی هستند».
ناجی گفت از تعطیلی همزمان همه پمپ بنزین های سراسر شهر شگفت زده شده است، با وجودی که بنزین موجود است اما پمپ بنزین ها از فروش گازوئیل خودداری می کنند.
محمد صالح که در یک پمپ بنزین کار می کند به المشارق گفت که تا زمانی که پمپ ها بنزین داشته باشند، به مردم سوخت می فروشد.
وی گفت «ما یک روز در پمپ بنزین کار می کنیم بعد تا زمانی که دوباره بنزین توزیع شود، حداقل یک یا دو روز اینجا را تعطیل می کنیم».
ساکنان صنعا گفتند که حمل و نقل عمومی به دلیل کمبود شدید سوخت دچار تراکم شده است چون مردم دیگر از خودروهای شخصی خود استفاده نمی کنند.
کمبود شدید گاز همچنین باعث افزایش قیمت مواد غذایی و کالاهای دیگر و نیز گرانی شرکت های بخش خصوصی شده است که مسئولیت توزیع برق را به عهده دارند.
فراخوان دولت برای پیروی از دستورات
کمیته اقتصادی یمن برای ورود فرآورده های نفتی مکانیسمی را تعیین کرده است و این کمیته روز 9 آوریل از بازرگان ها و واردکننده های فعال در مناطق تحت کنترل حوثی ها خواسته است تا براساس مقررات و دستورالعمل های این مکانیسم عمل کنند.
براساس این مکانیسم، تعیین قیمت سوخت باید به (عهده) بانک مرکزی در عدن باشد. به این ترتیب بانک مرکزی می تواند اعتبارنامه هایی بگشاید و به حصول اطمینان از کسب مجوز برای ورود محصولات پتروشیمی به بندرهای یمن کمک خواهد کرد.
کمیته اقتصادی با انتشار بیانیه ای اعلام کرد این قدم «به پیشگیری از کاهش ارزش ریال یمن و بازگشت کنترل امور و عملکردها به بانک ها، به جای گردش کارها در بازار سیاه کمک خواهد کرد».
این اقدام به هدف توقف فعالیت ها در بازار سیاه اتخاذ شده است چون تجار فعال در بازار سیاه در مناطق تحت کنترل حوثی ها به پول نقد دسترسی خواهند داشت تا فرآورده های نفتی وارد کنند.
کمیته اقتصادی روز 12 مارس با انتشار بیانیه ای اعلام کرد حوثی ها «بحران فرآورده های نفتی ایجاد می کنند تا جایگاه بازار سیاه تحت مدیریت خود را تقویت کنند» و این شرایط باعث می شود شرایط انسانی مردم این مناطق نیز رو به وخامت بیشتری بگذارد.
حفظ ارزش ریال یمن
عبد العزیز ثابت، کارشناس اقتصادی در گفتگو با المشارق می گوید «واردات فرآورده های نفتی باید به مکانیسم مورد استفاده بانک مرکزی در عدن گره بخورد تا از ارزش واحد پول ملی کشور محافظت شود».
او توضیح می دهد «واردات فرآورده های نفتی در مناطق تحت کنترل حوثی ها به پول نقدی بستگی دارد که از فروش این فرآورده ها در بازار سیاه تامین می شود و به افزایش نرخ تقاضا برای پول نقد منتهی می شود».
وی تاکید کرد این شرایط سبب شد که اواخر سال گذشته قیمت دلار به 800 ریال یمن افزایش پیدا کند، رقمی که در سال های گذشته بی سابقه بوده است.
ثابت گفت کمیته اقتصادی و بانک مرکزی عدن «موفق شدند با اتخاذ اقداماتی در این زمینه ارزش ریال را تثبیت کنند».
وی گفت آن ها «مبالغ مورد نیاز تجار و بازرگان ها برای واردات فرآورده های نفتی را تامین کردند و همین امر سطح تقاضا برای نقدینگی و ارز در بازار سیاه را کاهش داد».
او خاطرنشان کرد اتخاذ این اقدامات سبب شد که ارزش ریال یمن در اوایل ماه آوریل به کمتر از 500 ریال برسد.
مصطفی نصر، رئیس «مرکز رسانه ای مطالعات و اقتصاد» در گفتگو با المشارق گفت سرپیچی بازرگان های فعال در عرصه واردات فرآورده های نقتی در استان های تحت کنترل حوثی ها فقط «به منافع حوثی ها» خدمت می کند.
نصر گفت که رونق بازار سیاه در این مناطق «شاهد قطعی برای اثبات» این واقعیت است.
وی گفت ناکامی حوثی ها برای اتخاذ اقدام عملی در مسیر مبارزه با فعالیت ها در بازار سیاه «خدمت به منافع این گروه خواهد بود که هم به نفع واردکننده های وابسته به آن است و تصمیم های کمیته اقتصادی را دور می زند».
وی تاکید کرد عدم رعایت این دستورالعمل ها و تصمیم ها به بحران فرآورده های نفتی دامن می زند و بحران انسانی را طولانی تر می کند.