کارشناسان سیاست گذاری از سرتاسر منطقه در جلسه اخیر که در بیروت برگزار گردید گفتند برنامه آموزشی به عنوان ابزاری مهم در دور نگاه داشتن جوانان از افراط گرایی عمل می کنند اما در صورت که بخواهد واقعا مؤثر واقع شود باید اصلاحاتی در آن انجام شود.
پس از این کنفرانس منطقه ای که در 29 و 30 سپتامبر برگزار گردید، 50 کارشناس آموزش از لبنان، عراق، بحرین، عمان، اردن، سوریه، مصر و تونس مجموعه ای از 16 توصیه برای اصلاحات آموزشی صادر نمودند.
توصیه های ارائه شده اعلامیه اصلاحات آموزشی بیروت برای حفاظت از جوامع عرب در برابر افراط گرایی شامل توصیه هایی در ایجاد سیستمهای آموزشی برای ترویج شهروندی، تقویت گوناگونی و عجین کردن اصول عدم تبعیض و پذیرش تفاوتها می باشد.
این اعلامیه بر لزوم ارتقاء گفتمان مذهبی این ارزشها تاکید کرده و خوستار تشکیل شورای عالی آموزش، فرهنگی و علوم شد که سیاستها را برنامه ریزی کرده و برنامه درسی را ایجاد کند.
این اعلامیه همچنین خواستار تشکیل یک کمیته ملی مستقل برای شناسایی نشانه های افراط گرایی شد تا بتواند به طور مستقیم با آنها برخورد کند.
زیاد الصائغ مشاور سیاست گذاری بیناد ادیان به المشارق گفت این اعلامیه همچنین «دیدگاه مفهومی اصلاحات آموزشی و توصیه هایی مربوط به مراحل اجرای آن» را پیشنهاد کرد.
وی گفت: «این اعلامیه فقط یک اعلامیه باقی نخواهد ماند چون ما به سختی کار می کنیم تا یک استراتژی برای شبکه سازی با نهادهای آموزشی و فعالین با نفوذ در حوزه برنامه ریزی سیاست آموزشی را ایجاد کنیم.»
وی افزود این کار به ویژه سیاستهای ملی را هم در نظر خواهد گرفت.
الصائغ گفت اولین و مهمترین مسئله در اصلاحات آموزشی «اصلاح طرز تفکر و ایجاد طرحی برای القاء عناصر نوسازی برنامه درسی سیستم آموزشی ما برای ایجاد صلح و شهروندی است که باعث تقویت گوناگونی شود.»
وی افزود چالشهای بسیاری وجود دارد، اما عزم راسخ و اراده ای برای انجام اصلاحات مورد نظر وجود دارد. وی خاطر نشان کرد این طرحهایی که این اعلامیه را به اجرا می گذارند در لبنان و چند کشور دیگر منطقه تاکنون آغاز شده است.
وی گفت: «اصلاحات سیستم آموزشی مذهبی یکی از زمینه های اصلی در کنفرانس منطقه ای بود که تمرکز آن بر بررسی ریشه های مذهبی در افراط گرایی بود.»
افراط گرایی یکی از مسائل اجتماعی بسیار مهم است
فانیسا بریدی هماهنگ کننده استراتژی ملی شهروندی و پروژه آموزشی همزیستی بنیاد ادیان گفت: «افراط گرایی یکی از مهمترین مسائل ما می باشد که در صدر مسائل اجتماعی و سیاسی منطقه و جهان قرار دارد.»
وی به المشارق گفت: «اصلاحات آموزشی مهمترین روش برای حفاظت در برابر خشونت افراط گرایی که امروز جوامع ما را تهدید می کند، می باشد.»
وی گفت درک مشکل افراط گرایی و حل آن کانون توجه بسیاری از سازمانهای مدنی، کارشناسان و سیاست گذاران می باشد. او افزود راه حلهای موجود بر اساس نوع، شدت و ریشه دلایل متفاوت می باشد.
لزوم اصلاحات آموزشی ناشی از ضعف برنامه درسی و به طور کل سیستم آموزشی و نیاز برای ایمنی سازی دانش آموزان در برابر ایده ها و اقدامات افراط گرایی می باشد.
بریدی گفت: «لازم است تا اصلاحات آموزشی انجام شود که کل سیستم آموزشی از جمله برنامه درسی، روشهای تدریس، روشهای آموزش معلمان، فعالیتهای اداری و آموزشی در داخل و خارج از کلاس را شامل شود.»
وی افزود نقش وزرای آموزش و پرورش دولت برای انجام اصلاحات دلخواه اساسی است اما برای اینکه اصلاحات واقعا مؤثر واقع شوند باید با همکاری نهادهای دولتی و خصوصی و انجمنهای مدنی انجام گردد.
شیخ محمد علی الحاج العاملی که مدیر حوزه امام السجاد است گفت: «تلاشهای مربوط به اصلاحات و هدایت سیاستهای آموزشی در لبنان و کشورهای عرب و اسلامی به طور کل بسیار مهم است.»
وی به المشارق گفت این مسائل باید در صدر لیست اولویتهای سیاست مداران برای غلبه بر «بحرانهایی که جهان ما را ویران کرده است» قرار بگیرد.
العاملی گفت: «یک اونس پیشگیری به اندازه یک پوند درمان ارزش دارد.»