کنفرانس منطقه ای بر نیاز ترویج چندگانگی مذهبی تاکید کرد

سیاست گذاران، کارشناسان و علمای مذهبی از سرتاسر منطقه اوایل این ماه در بیروت برای همکاری در تهیه یک سند رسمی که نقش شهروندی در حفظ چندگانگی اجتماعی و مذهبی در برابر افراط گرایی را توضیح می دهد، گرد هم آمدند.

در جلسه 8 سپتامبر انستیتو شهروندی و مدیریت گوناگونی بنیاد ادیان 23 سیاستمدار، کارشناس، استاد دانشگاه و علمای مذهبی را از کشورهایی مانند مصر، اردن، عراق و تونس گرد هم آورد.

شرکت کنندگان در مورد نقش شهروندی در حفظ آزادیها و چندگانگی مذهبی بحث و گفتگو کردند و بر نیاز روشن کردن گفتمان مذهبی در مساجد و کلیساها که «تکفیری» نامیدن دیگران را محکوم کند، تاکید کردند.

این گرد همایی که تحت عنوان «آزادی مذهبی و شهروندی کامل در جهان عرب» برگزار گردید در پی ایجاد یک زبان مشترک بین مذهب، تفکر مدنی و سیاسی و تهیه سندی رسمی که بتوان از آن برای ایجاد یک نقشه راه جهت حفظ گوناگونی در برابر افراط گرایی استفاده کرد، می باشد.

نایلا طباره مدیر این بنیاد گفت: «باید موضوعاتی مانند آزادی مذهبی و آزادی وجدان از حقوق بشر، دیدگاههای فلسفی و مذهبی و ایجاد زبانی مشترک و یک متدولوژی فکر کردن مشترک برای مبارزه با شیوع افراط گرایی و ایده های دانش ستیز و ضد پیشرفت مطرح گردند.»

وی به المشارق گفت این نیاز «در زمانی که نقض گسترده آزادیهای گروهی و فردی و حقوق مردم تا بردگی و نسل کشی وجود دارد» به وجود آمده است.

وی گفت شیوع ایدئولوژی افراط گرایی که توسط گروههایی مانند «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) ایجاد شده است توانایی مردم برای درک حقوق بشر و حق متفاوت بودن را تهدید می کند.

ایجاد ارزشهای مثبت

طباره گفت شرکت کنندگان اهمیت ایجاد حقوق بشر، میراث مذهبی و فلسفی در مورد آزادی مذهبی و طرحها و سیاستهای گذشته در مورد این موضوع را مورد تایید قرار دادند.

وی گفت شرکت کنندگان همچنین «بر نیاز کار در راستای ایجاد یک زبان مشترک که نتیجه گفتمان بین تفکر مذهبی و تفکر مدنی و حقوق بشر باشد، تاکید کردند.»

طباره گفت: «ما یک سند رسمی در مورد آزادی مذهبی و شهروندی که گوناگونی در جهان عرب را تقویت کند، ایجاد کرده ایم تا زبانی مشترک که بر اساس آنچه ایجاد خواهیم کرد را آغاز کنیم.»

وی توضیح داد این کار از طریق آگاهی عمومی و آموزش مذهبی و از فعالیت در مورد حقوق بشر در مورد سیاستها و تصویب قوانینی آزادی عقاید را تضمین کند انجام خواهد شد.

وی گفت: «نقطه شروع برای زبان مشترک و یک مقاله مشترک شهروندی است که گوناگونی را به عنوان یک چهارچوب اساسی و مهم که می تواند با همه بطور برابر برخورد کند و به گوناگونی در برابر افراط گرایی موجود ارزش بدهد، ترویج می کند.»

مبارزه با سخنان نفرت بر انگیز

زیاد الصایغ هماهنگ کننده پروژه شهروندی انستیتو شهروندی و مدیریت گوناگونی گفت باید با سخنان نفرت بر انگیز در سطوح مختلف مبارزه شود.

این شامل نقد سازنده متون مذهبی که برای متهم کردن دیگران به بی اعتقادی و کفر «تا به آنجا که باید حذف شوند» مورد سؤ استفاده قرار گرفته اند هم می شود.

گفتمان مذهبی هم باید بهنگام شود تا بر عناصری که گوناگونی را تصدیق و مورد احترام قرار می دهند و «ارزش انسانها، کرامت و آزادی آنان را بدون وابستگی مذهبی تایید می کنند، تاکید کند.»

وی گفت بعلاوه، تحصیلات هم باید بر برابری در شهروندی تاکید کرده و درک اینکه تفاوتها منبع غنای فرهنگی می باشند را ترویج کند و قوانینی باید تصویب شوند که آزادی مذهبی را مورد حفاظت قرار داده و احترام به گوناگونی را تضمین نماید.

وی گفت برای مبارزه با ایدئولوژی که گروههای افراط گرا تبلیغ می کند سیاست گذاران باید کنوانسیونها، عهدنامه ها و توافقهای بین المللی در مورد آزادی مذهبی و شهروندی که گوناگونی را تقویت می کند، امضاء کرده و به اجرا گذارند.

وی گفت آنها همچنین باید قانونهای اساسی و قوانینی که مخالف سخنرانی نفرت برانگیز می باشند را بهنگام کنند و یک چهارچوب دموکراتیک یکدست که مشارکت اقلیتها در تصمیم گیری را تایید کند، ایجاد نمایند.

حفاظت از آزادی مذهبی

الصایغ افزود رهبران مذهبی باید «ارزشهای معنوی و انسانی که از آزادی مذهبی حمایت می کند و گوناگونی را به رسمیت می شناسد را مورد تاکید قرار دهند.»

محمد السماک یکی از اعضای کمیته ملی گفتگوهای اسلامی-مسیحی که به عنوان مشاور مفتی اعظم لبنان کار می کند گفت: «شهروندی اعضای همه مذاهب و عقاید را با یکدیگر برابر می کند و از آزادیهای فردی و عمومی خصوصا آزادی مذهبی سیانت بعمل می آورد.»

شهروندی به تنهایی می تواند مردم جهان عرب را از چنگال فتنه نجات داده و به آنان امکان دهد تا نقش خود در پیشبرد تمدن انسانی در مسیر صلح، پیشرفت و بهروزی را ایفا کنند.

وی گفت آزادی مذهبی تحت مجموعه ای از اصول قرار دارد که در خط مقدم آن حفظ کرامت انسانی بدون در نظر گرفتن مذهب قرار دارد و آزادی مذهبی هم در این آیه قرانی که می گوید «لا اکراه بالدین» است گنجانده شده است. وی تاکید کرد «اصول اسلام افراط گرایی را رد می کند.»