عمان کانون جدید آموزش جنگ زمینی برای ارتش‌های متحد

به‌گفتهٔ مقام‌های نظامی، عمان به کانون آموزش‌های جنگ زمینی تبدیل شده و با شرایط ارضی پیچیده و پست و بلندی که دارد، به آزمون‌گاه ارتش‌های این کشور سلطان‌نشین و متحدانش، خصوصاً انگلیس و آمریکا، بدل شده است.

طی آموزش‌های دوجانبه و چندجانبه‌ای که در بیابان‌ها، کوهستان‌ها و بستر رودخانه‌های این کشور برگزار شده، نیروهای زمینی توانسته‌اند نبرد تحت شرایط چالش‌برانگیز را شبیه‌سازی کنند و برای واکنش به انواع تهدیدهای امنیتی آماده شوند.

عمان و انگلیس بیش از پنج دهه روابط نزدیک داشته‌اند و این دو کشور در بهمن ۱۳۹۷ نیز یک توافق دفاعی مشترک جدید امضا کردند.

به‌گفتهٔ مرکز تحقیقات کنگرهٔ آمریکا، عمان از سال ۱۳۵۹ یکی از هم‌پیمانان راهبردی ایالات متحده بوده است، آنچنانکه در همان سال نخستین کشور حوزهٔ خلیج فارس بود که با امضای یک تفاهم‌نامهٔ رسمی به ارتش آمریکا اجازه داد از تأسیسات این کشور استفاده کند.

طبق این توافق‌نامه، که در سال ۱۳۸۹ بازنویسی شد، ایالات متحدهٔ آمریکا اجازه دارد از میدان‌های هوایی نظامی عمان در مسقط، ثمریت، جزیرهٔ مصیره و مصنعه استفاده کند. با بسط این توافق‌نامه در اسفند ۱۳۹۷، نیروهای آمریکا اجازه یافتند از بنادر دقم و صلاله نیز استفاده کنند.

بندر دقم در سواحل دریای عرب در جنوب عمان و در فاصلهٔ ۵۰۰ کیلومتری تنگهٔ هرمز واقع شده و آن‌قدر بزرگ است که به‌گفتهٔ مقام‌های ایالات متحده، ناوهای هواپیمابر آمریکا را در سواحل خود جای داده و باعث بهبود توانایی ایالات متحده در مقابله با ایران شده است.

مانورهای مشترک انگلیس و عمان

روز ۲۱ اسفند سال گذشته، نیروهای انگلیس و عمان رزمایش مشترک طوفان کوهستان ۲۰۲۳ را با حضور هنگ چتربازان سلطان عمان و بعضی از یگان‌های نظامی نیروهای سلطنتی انگلیس به پایان رساندند.

به‌گفتهٔ روزنامهٔ مسقط دیلی، این رزمایش که نهم اسفندماه آغاز شد شامل «چند تاکتیک نظامی و آموزش میدانی مشترک» بود.

نیروهای انگلیس هر سال به‌مدت چهار ماه به‌همراه نیروهای عمان با انجام یک سلسله تمرین در رزمایش خنجر بیابان آموزش می‌بینند.

به‌گفتهٔ وزارت دفاع انگلیس، این مانورها هر سال طی دو دورهٔ اعزام چهارماههٔ نیروهای انگلیس به کانون زمینی منطقه‌ای ارتش انگلیس در دقم برگزار می‌شود.

این رزمایش مهم‌ترین رویداد آموزشی و دفاعی سالانهٔ ارتش انگلیس در سراسر منطقهٔ خلیج فارس است و تا ۱۰۰۰ سرباز انگلیسی و ۱۰۰ سرباز عمانی در آن شرکت می‌کنند.

روز ۲۹ بهمن، وزارت دفاع انگلیس در مورد این رزمایش اعلام کرد: «در این رزمایش مشترک، سربازان دوشادوش ارتش سلطنتی عمان در مرکز آموزش‌های مشترک رأس مدرکه عملیات انجام دادند و خود را برای یک حملهٔ ساختگی علیه یکی از مناطق شهری دشمن آماده کردند».

این وزارتخانه گفت «در این رزمایش، توانایی نیروها در آموزش و انجام عملیات در اراضی صعب‌العبور محک زده شد» و توانستند مهارت‌های کلیدی سربازی و کار با نیروهای هم‌پیمان را بهبود بدهند.

توسعهٔ پایگاه لجستیک دقم

در مهر ۱۳۹۷، پایگاه پشتیبانی لجستیک مشترک انگلیس در بندر دقم افتتاح شد؛ این پایگاه نظامی به‌قدری بزرگ است که زیردریایی‌های هسته‌ای نیروی دریایی سلطنتی انگلیس و ناوهای هواپیمابر کلاس ملکه الیزابت را در خود جای می‌دهد.

در سال ۱۳۹۸ نیز مرکز دیگری به‌نام منطقهٔ آموزش مشترک عمان و انگلیس در منطقهٔ آموزشی رأس مدرکه در نزدیکی دقم افتتاح شد و به بزرگ‌ترین منطقهٔ آموزشی مورد استفادهٔ ارتش انگلیس تبدیل شد.

پایگاه پشتیبانی لجستیک مشترک انگلیس برای تسهیل اعزام نیروهای مسلح انگلیس در آب‌های منطقه‌ای و پشتیبانی از عملیات‌های دریایی انگلیس طراحی شده است.

از جملهٔ این موارد می‌توان به بازداری یک قایق قاچاق سلاح‌های ایران شامل موشک‌های ضدتانک در سواحل عمان در چهارم اسفند سال گذشته اشاره کرد.

در شهریور ۱۳۹۹، وزارت دفاع انگلیس اعلام کرد که مبلغ ۲۳/۸ میلیون پوند دیگر (برابر با ۳۱ میلیون دلار) برای توسعهٔ مرکز لجستیک خود در دقم سرمایه‌گذاری خواهد کرد تا بتواند اندازهٔ پایگاه موجود را سه برابر کند.

بن والاس، وزیر دفاع انگلیس، این طرح توسعه را در سفر خود به این کشور سلطان‌نشین اعلام کرد؛ او طی این سفر در شبه‌جزیرهٔ مسندم نیز گشت زد. شبه‌جزیرهٔ مسندم نسبت به تنگهٔ هرمز یک مزیت راهبردی دارد.

دست‌کم یک‌سوم نفت دریابرد جهان از تنگهٔ هرمز عبور می‌کند، همان جایی که نیروهای ایران روز ۱۳ اردیبهشت یک نفتکش با پرچم پاناما را توقیف کردند؛ این اقدام دومین حادثهٔ این‌چنینی طی کمتر از یک هفته بود.

به‌گفتهٔ نیروی دریایی ایالات متحده، نفتکش نیووی از دبی به مقصد بندر فجیرهٔ امارات در حرکت بود که چندین قایق تندروی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در میانهٔ تنگهٔ هرمز دور آن حلقه زدند.

نیروی دریایی آمریکا گفت: «نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سپس این نفتکش را وادار به تغییر مسیر و حرکت به‌سمت آب‌های سرزمینی ایران در سواحل بندر عباس کرد».

به‌گفتهٔ نیروی دریایی آمریکا، طی دو سال گذشته ایران ۱۵ کشتی تجاری با پرچم بین‌المللی را در آب‌های خلیج فارس مورد آزار و اذیت یا حمله قرار داده است؛ نیروی دریایی ایالات متحده اقدامات ایران را «خلاف قوانین بین‌المللی و مخل امنیت و ثبات منطقه» خواند.

رزمایش جویبار جهنم

رزمایش جویبار جهنم یک مانور تکرارشونده است که برای تقویت روابط ارتش ایالات متحده و ارتش سلطنتی عمان طراحی شده است.

ارتش ایالات متحده گفت این رزمایش فرصتی است برای اینکه ارتش‌های دو کشور به تبحر تاکتیکی و درک مشترک دست یابند و از ثبات بلندمدت منطقه پشتیبانی کنند.

ارتش آمریکا گفت چنین رزمایش‌هایی موجب ارتقای آمادگی نظامی در منطقه و افزایش قدرت واکنش و ایجاد روابط قوی و سازنده می‌شود.

هر سال به مدت چند هفته، سربازان آمریکا و عمان در کنار هم آموزش می‌بینند. در مرداد سال گذشته، رزمایش جویبار جهنم ۲۲ به‌مدت دو هفته در استان ظفار برگزار شد.

این رزمایش بر افزایش قابلیت تعامل در فرآیندهای برنامه‌ریزی بین کشورهای هم‌پیمان متمرکز بود و در یک تمرین پاسگاه فرماندهی دیجیتال برگزار شد.

آتمن روچ، سرباز فنی ارتش آمریکا و مهندس نبرد در هستهٔ هماهنگی مواد منفجره و خطرناک ۷۱۰، گفت: «ما فرآیندهای بسیار مشابهی داریم، که همین موضوع باعث می‌شود یکپارچگی به‌مراتب راحت‌تر از حد تصور من باشد».

در دی‌ماه ۱۳۹۶، این تمرین آموزشی مشترک سه‌هفته‌ای در نزدیکی ثمریت برگزار شد و «دیده‌بانان، خمپاره‌اندازان، سربازان پیاده، مهندسان و دیگر عناصری که دست در دست یکدیگر انجام وظیفه کردند» از هر دو کشور عمان و ایالات متحده در رزمایش شرکت کردند.

طی این رزمایش، به یک مجتمع شبیه‌سازی‌شده متعلق به دشمن حمله شد و سپس دفاع تعجیلی در برابر پاتک زرهی دشمن صورت گرفت.

طی رزمایش سال ۱۳۹۸ نیز که در بیابان‌های اطراف ربکوت برگزار شد، سربازان آمریکا و عمان «به درک مشترک تاکتیک‌ها، تکنیک‌ها و شیوه‌های یکدیگر رسیدند».

چارلز وودز، کاپیتان ارتش آمریکا، پس از رزمایش سال ۱۳۹۸ گفت: «من فکر می‌کنم اینکه ما نقش سفرای ایالات متحده را بر عهده داریم اهمیت دارد».

«اینکه در دسترس هستیم؛ اینکه بعضی از [تاکتیک‌ها، تکنیک‌ها و شیوه‌های] ما را می‌دانند؛ اینکه عملکردمان چطور است و هم اینکه هر وقت در آینده نیاز به همکاری با ما داشته باشند، راحت خواهند بود.»