چراغ سبز چین به نیروگاه‌های جدید زغال‌سنگی علی‌رغم تعهد خود برای کاهش آلایندگی

روز دوشنبه (۴ اردیبهشت) گرین‌پیس اعلام کرد چین تأمین انرژی را نسبت به تعهد خود برای کاهش آلایندگی سوخت‌های فسیلی در اولویت قرار داده، چرا که در سال جاری با افزایش چشمگیر برق زغال‌سنگی موافقت کرده است.

دومین اقتصاد بزرگ جهان در زمینهٔ آلایندگی گازهای گلخانه‌ای مسبب تغییرات اقلیمی مانند دی‌اکسید کربن نیز رتبهٔ اول را دارد، در حالی که تعهدات چین برای کاهش آلایندگی در راستای حفظ افزایش دمای زمین زیر دو درجهٔ سانتی‌گراد ضروری به‌شمار می‌رود.

اما با افزایش تصویب نیروگاه‌های زغال‌سنگی در چین، این نگرانی تشدید شده است که این کشور از اهداف خود برای تثبیت اوج آلایندگی بین سال‌های ۱۴۰۵ و ۱۴۰۹ و کربن‌خنثی شدن تا سال ۱۴۳۹ عقب‌نشینی خواهد کرد.

گرین‌پیس گفت دولت‌های محلی در استان‌های تشنهٔ انرژی در چین دست‌کم ۲۰/۴۵ گیگاوات برق زغال‌سنگی را در سه‌ماههٔ پایانی سال ۱۴۰۱ تصویب کرده‌اند.

این رقم بیش از دو برابر رقم ۸/۶۳ گیگاواتی است که گرین‌پیس برای دورهٔ مشابه در سال قبل از آن گزارش کرده بود و همچنین بیشتر از ۱۸/۵۵ گیگاواتی است که برای کل سال ۲۰۲۱ میلادی (دی‌ماه ۱۳۹۹ تا دی‌ماه ۱۴۰۰) چراغ سبز گرفته بود.

در سال گذشته، چین برای حدود ۶۰ درصد از نیاز برق خود به زغال‌سنگ متکی بود.

شی وِنوِن، عضو کارزار گرین‌پیس، گفت تکاپو برای احداث نیروگاه‌های زغال‌سنگی بیشتر «با خطر بروز فجایع اقلیمی ... و گرفتار شدن ما در یک مسیر پرکربن همراه است».

«افزایش بی‌سابقهٔ مصرف زغال‌سنگ در سال ۱۴۰۱ به وضوح در سال جاری نیز ادامه یافته است.»

در مطالعه‌ای که بهمن سال گذشته توسط گلوبال انرژی مانیتور (جی‌ای‌ام) منتشر شد آمده است که چین در سال گذشته بیشترین توسعهٔ نیروگاه‌های زغال‌سنگی را از سال ۱۳۹۴ تصویب کرده است.

چرخهٔ معیوب

گرین‌پیس گفت اکثر پروژه‌های جدید زغال‌سنگی که در فاصله بین دی‌ماه تا اسفند سال گذشته به تصویب رسیده در استان‌هایی بوده است که به‌دلیل موج‌های گرمایی بی‌سابقه طی دو سال گذشته گرفتار کمبود شدید برق بوده‌اند.

چند پروژهٔ دیگر نیز در جنوب‌غرب چین بوده که سال گذشته در اثر خشکسالی بی‌سابقه شاهد افت خروجی نیروی برقابی و خاموشی اجباری کارخانه‌ها بوده‌اند.

مشخص نیست احداث چه تعداد از نیروگاه‌های زغال‌سنگی که در سال جاری به تصویب رسیده قرار است شروع شود.

تحلیلگران گرین‌پیس هشدار دادند که سرمایه‌گذاری در نیروگاه‌های فسیلی بیشتر جهت آمادگی برای افزایش نیاز به تهویهٔ مطبوع موجب یک چرخه معیوب خواهد شد: افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای از نیروگاه‌های زغال‌سنگی باعث تسریع تغییرات اقلیمی می‌شود، که خود موجب افزایش دفعات بروز آب‌وهوای نامعتدل مانند موج‌های گرمایی خواهد شد.

آقای شی از گرین‌پیس گفت: «صنعت برق چین هنوز می‌تواند تا سال ۱۴۰۴ به اوج آلایندگی برسد»؛ وی افزود که آلایندگی امروز تا دهه‌ها در جو زمین باقی خواهد ماند.

چین همچنین بزرگ‌ترین و روبه‌رشدترین تولیدکنندهٔ انرژی تجدیدپذیر در جهان است.

اما گرین‌پیس گفت افزایش تصویب پروژه‌های نیروگاه زغال‌سنگی نشان می‌دهد که نیاز به رشد اقتصادی کوتاه‌مدت باعث فاصله گرفتن سرمایه‌گذاری از پروژه‌های انرژی تجدیدپذیر مانند طرح‌های ارتقای شبکهٔ برق شده است که می‌توانند انرژی مازاد بادی و خورشیدی را به مناطق نیازمند برسانند.

طبق این گزارش، اگر چین به تعهد خود برای کاهش آلایندگی عمل کند، نیروگاه‌های زغال‌سنگی این کشور با میانگین عمر ۴۰ تا ۵۰ سال باید با حداقل ظرفیت و همراه با زیان کار کنند.

شورای برق چین گفت بیش از نصف شرکت‌های بزرگ نیروگاه زغال‌سنگی این کشور در نیمهٔ نخست سال ۲۰۲۲ میلادی (دی‌ماه ۱۴۰۰ تا خرداد ۱۴۰۱) زیان‌ده بوده‌اند.