نقش پهپادها به‌منزلۀ نیرویی سرنوشت‌ساز در امنیت جهانی به اعتقاد یکی از فرماندهان ارشد ایالات متحده

منامه - ژنرال مایکل «اریک» کوریلا، فرمانده ستاد مرکزی ایالات متحده (سنتکام) در اواخر ماه گذشته بر نقش روزافزون پهپادها در تضمین امنیت خاورمیانه و فراتر از آن تأکید کرد.

کوریلا در روز ٢٨ آبان‌ماه طی سخنانی در بحرین گفت سال آینده یک گروه ضربت به رهبری ایالات متحده بیش از ١۰۰ شناور بدون سرنشین را در آبهای منطقه خلیج فارس مستقر خواهد کرد تا با تهدیدات دریایی مقابله کند.

او این سخنان را در هجدهمین کنفرانس گفتگوی منامه که توسط مؤسسۀ بین‌المللی مطالعات استراتژیک برگزار شد، بیان کرد. این کنفرانس، طی روزهای ٢٧ تا ٢٩ آبان‌ماه برگزار شد.

کوریلا گفت: «در حال حاضر، ما توانایی فناورانه برای کسب سریع آگاهی از قلمروی دریایی و ایجاد شبکه‌‌ای یکپارچه، بدون سرنشین و توأم با هوش مصنوعی به‌منظور تحقق امنیت بیشتر دریاها و حفاظت نیرومندتر از تجارت جهانی را در اختیار داریم.»

او گفت: «سال آینده تا همین موقع گروه ضربت ٥٩ ناوگانی متشکل از ١۰۰ شناور سطحی و زیرسطحی بدون سرنشین را گرد هم می‌آورد که با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و موجب کسب آگاهی از قلمروی دریایی می‌شوند.»

او افزود: «دست‌کم ٨۰% از این شناورهای بدون سرنشین متعلق به نیروهای کشورهای شریک ما خواهند بود» و یادآوری کرد که «تعداد کشورهای شریک همچنان در حال افزایش است».

گروه ضربت ٥٩ در شهریورماه ١٤۰۰ پس از مجموعه‌ای از حملات پهپادی که ایران مقصر آنها تلقی شد، در بحرین یعنی محل استقرار ناوگان پنجم نیروی دریایی ایالات متحده ایجاد شد. هدف از ایجاد آن ادغام سیستم‌های بدون سرنشین و هوش مصنوعی در عملیات‌های خاورمیانه بود.

ستاد مرکزی نیروی دریایی ایالات متحده (ناوسنت) گفت این گروه از پهپادهای هوابرد، شناور و زیرآبی استفاده می‌کند و به مشارکت‌های منطقه‌ای و ائتلاف متکی است.

وظیفۀ این گروه توسعه و ادغام سیستم‌های بدون سرنشین و هوش مصنوعی به‌عنوان ابزاری برای افزایش آگاهی از قلمروی دریایی و افزایش بازدارندگی است.

«در دریا، در خشکی و در آسمان»

کوریلا گفت علاوه بر این، گروه ضربت ٣٩ که یک گروه ضربت نوآورانه مستقر بر روی زمین است «مفهوم و تکنولوژی مربوط به ناوگانی از وسایل نقلیه زمینی بدون سرنشین را آزمایش خواهد کرد که به ما امکان می‌دهد از وسایل نقلیۀ زمینی سرنشین‌دار خود به شکل مؤثرتری استفاده کنیم.»

او افزود گروه ضربت ٩٩ مستقر در قطر در قلمروی هوایی و با بهره‌گیری از ناوگانی از پهپادها نیز فعالیت می‌کند که «دشمنان ما را سردرگم می‌کند و تهدیدات علیه سامانه‌های ما و شرکای ما را شناسایی می‌کند و آنها را از بین می‌برد.»

کوریلا گفت: «حسگرهای این سامانه‌های بدون سرنشین به‌طور مداوم اطلاعات را دریافت می‌کنند و همیشه چشم و گوش ما در دریا، زمین و آسمان هستند.»

او گفت: «این سامانه‌های بدون سرنشین به‌صورت ترکیبی و در شبکه‌ای تورمانند فعالیت می‌کنند و مجموعه‌ای از داده‌ها را در اختیار یک برنامۀ هوش مصنوعی قرار می‌دهند. این برنامه به همۀ این داده‌ها نظم و معنا می‌بخشد و اطلاعات حیاتی را به صورت آنی به تحلیلگران ارائه می‌دهد».

«این تحلیلگران، این اطلاعات را در اختیار نیروهای شریک می‌گذارند که همگی آنها تصویری یکسان از تهدید و اطلاعاتی مشابه را دریافت می‌کنند.»

کوریلا در بحرین گفت: «با توجه به پیشرفت فناوری پهپادها، شاید بتوان گفت اکنون پهپادهای دشمن به‌عنوان بزرگترین تهدید فناورانه علیه امنیت منطقه عمل می‌کنند.»

«در اینجا یعنی در خاورمیانه، همکاری ما در زمینۀ آزمایش بر توانمندی‌های جدید، فناوری‌های جدید و تکنیک‌های جدید برای شکست دادن این سامانه‌ها متمرکز خواهد بود.»

او گفت: مهم‌تر از همه اینکه در این مسیر شرکای بین‌المللی و منطقه‌ای، به‌ویژه بحرین ما را همراهی می‌کنند. گروه ضربت ٥٩ سال گذشته با بحرین همکاری کرد و ما یک مرکز در اینجا و مرکز دیگری را در عقبۀ اردن ایجاد کرده‌ایم.»

به‌گفتۀ کوریلا ماه گذشته، بحرین در یک مانور دریایی در خلیج فارس شرکت کرد که طی آن هفت کشتی دارای خدمۀ متعلق به عربستان سعودی، بحرین، بریتانیا و ایالات متحده با سیستم‌های بدون سرنشین مشارکت داشتند.

«این یکی از نمونه‌های فراوانی است که نشان می‌دهد نیروهای ما هم اکنون در حال محقق کردن آینده هستند - و این کار را در کنار هم انجام می‌دهند.»

او افزود: «از نظر ما نوآوری تنها به هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی و انرژی هدایت‌شده خلاصه نمی‌شود. همچنان که صرفاً به نحوۀ استفاده از فناوری جدید نیز منحصر نمی‌شود.»

«ماهیت فرهنگ نوآوری ما، همکاری با شرکای منطقه درخصوص فرآیندهای تازه، روش‌های جدید اندیشیدن در مورد امنیت، رویه‌های جدید، افکار جدید و مفاهیم جدید ... و فناوری جدید است.»

«نوآوری به ما این امکان را می‌دهد که آرایش بهتری برای نیروهای خود ایجاد کنیم، محیط را بهتر لمس کنیم و عوامل تهدید را به شکل مؤثرتری مهار کنیم و شکست دهیم.»

کوریلا گفت: «به همین دلیل است که ما به همۀ شرکای منطقه نیاز داریم تا به همراه ما دست به نوآوری بزنند. ما همه با هم و از طریق نوآوری می‌توانیم اقدامات بیشتری برای پیشبرد ثبات منطقه انجام دهیم.»

مقابله با تهدیدات منطقه‌ای

سایر مقامات ارشد نظامی ایالات متحده در کنفرانس سالانۀ گفتگوی منامه گفتند ایالات متحده در حال تقویت زیرساخت‌های دفاعی در خاورمیانه است چراکه به‌دنبال جلوگیری از «تهدیدهای قریب‌الوقوع» در منطقه است.

روز ٢٩ آبان‌ماه برت مک‌گورک، مسئول هماهنگی شورای امنیت ملی ایالات متحده برای خاورمیانه و شمال آفریقا گفت: «ایالات متحده اکنون به‌طور فعال در حال ایجاد و فعال‌سازی معماری یکپارچۀ دفاع هوایی و دریایی در این منطقه است.»

او گفت: «چیزی که مدت‌ها در موردش صحبت می‌شد اکنون از طریق مشارکت‌های نوآورانه و فناوری‌های جدید در دست انجام است.»

مک‌گورک گفت نیروهای ایالات متحده «تهدیدهای قریب‌الوقوع» ایران را افشا و از آنها جلوگیری کرده‌اند و گزارش‌های قبلی مبنی بر برنامه‌ریزی جمهوری اسلامی برای حمله به عربستان سعودی را تأیید کرد.

او توضیح داد: «این حمله احتمالاً به‌دلیل همکاری امنیتی نزدیک بین عربستان سعودی و ایالات متحده صورت نگرفت؛ این همکاری همچنان ادامه دارد و به‌شکلی مستمر صورت می‌گیرد.»

ایالات متحده و اسرائیل در روز ٢٥ آبان‌ماه پس از حمله به نفتکش حامل نفت گاز در سواحل عمان تحت مدیریت یک شرکت اسرائیلی که ظاهراً توسط یک پهپاد صورت گرفت، ایران را مقصر دانستند.

کوریلا در آن زمان گفت: «این حملۀ پهپادی [هواپیمای بدون سرنشین] به یک کشتی غیرنظامی در این تنگۀ حیاتی دریایی، بار دیگر ماهیت بی‌ثبات‌کنندۀ فعالیت بدخواهانۀ ایران را در منطقه نشان می‌دهد.»

این حمله آخرین مورد از یک رشته اختلال‌های ایجاد شده در آبهای خلیج فارس است که یکی از مسیرهای اصلی تأمین انرژی جهان محسوب می‌شود.

پهپادهای تولید و عرضه‌شده توسط ایران به کشورهای منطقه که میزبان شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران هستند، سرازیر شده است.

بنا به گزارش‌های اخیر، متخصصان حزب‌الله لبنان در منطقۀ بادیۀ سوریه (صحرای شرقی)، در نزدیکی شهر پالمیرا نحوۀ استفاده از پهپادها را به اعضای لشکر فاطمیون آموزش می‌دهند.

در یمن، شبه‌نظامیان حوثی مورد حمایت ایران بارها از پهپادهای ایرانی برای حمله به تأسیساتی در عربستان سعودی و امارات متحدۀ عربی استفاده کرده‌اند.

در عراق نیز شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران سال‌ها است که از پهپادهای ایرانی برای حمله به پایگاه‌ها و اهداف نظامی خارجی در خلیج فارس بهره برده‌اند.