زلزله عامل ویرانی بیش از پیش بخش‌های آسیب‌دیدهٔ سوریه در اثر حملات رژیم این کشور و روسیه

ساکنان و امدادگران داوطلب در مناطق تحت کنترل مخالفان در شمال‌غرب سوریه که پیش از زلزلهٔ ویرانگر هفتهٔ گذشته نیز وضعیتشان غیرقابل تحمل بود، از همان ابتدا در وضعیت بسیار بدی قرار داشتند.

مناطقی که گروه داوطلبان کلاه‌سفیدها در استان ادلب و حومهٔ آن واقع در شمال‌غرب سوریه به آنها خدمت‌رسانی می‌کنند، پیش از این در اثر سال‌ها جنگ و بی‌توجهی ویران شده بودند، زیرساخت‌هایشان از بین رفته بود و دسترسی اندکی به خدمات داشتند.

جمعیت این منطقه در اثر جنگ افزایش یافته است و صدها هزار آوارهٔ داخلی از دست بمباران‌های رژیم سوریه و روسیه فرار می‌کنند و به اردوگاه‌ها و پناهگاه‌های شلوغ آنجا پناه می‌برند.

ساختمان‌ها به‌طور نامنظم و بدون هیچ‌گونه نظارتی که باعث تضمین ایمنی آنها شود سر برافراشته‌اند، درحالی‌که در موارد دیگر سازه‌ها در اثر بمباران ترک خورده‌اند یا ناپایدار شده‌اند. همین مسئله باعث شد که آنها در هنگام وقوع زلزله شدیداً آسیب‌پذیر باشند.

مردم این مناطق در گفتگو با المشارق، رژیم سوریه و حامیان آن، به‌ویژه روسیه را به‌دلیل پدید آوردن شرایطی که راه را برای توفانی تمام‌عیار هموار کرد، شدیداً سرزنش می‌کردند.

به‌گفتهٔ آنها شرایط در شمال‌غرب سوریه به‌گونه‌ای بود که در هنگام وقوع زلزله، تعداد کشته‌شدگان در این منطقه به‌شکلی غیرمعمول و غیرضروری بالا رفت.

خالد الخطیب، یکی از داوطلبان عضو کلاه‌سفیدها به المشارق گفت: «پیامدهای ویرانی‌های ناشی از زلزله وحشتناک است»، چراکه تعداد دقیق تلفات هنوز مشخص نیست و «صدها خانواده همچنان در زیر آوار به دام افتاده‌اند».

او افزود: «مقابله با فاجعه‌ای با این ابعاد نیازمند تعداد زیادی ماشین‌آلات و نیروی انسانی جهت تسریع عملیات جستجو و نجات است».

او گفت: «کلاه‌سفیدها این منطقه را ناحیهٔ فاجعه‌دیده اعلام کرده‌اند و خواستار کمک‌های اضطراری هستند که شامل کمک به هزاران خانواده‌ای است که سرپناهی ندارند و باید با توفان‌های شدید و دمای زیر صفر مواجه شوند.»

به‌گفته او در این‌سوی مرز ترکیه یعنی در سمت سوریه «منطقه‌ای که بیشترین آسیب را دیده، شهر ادلب است». در این شهر دست‌کم ٤۰۰ ساختمان به‌طور کامل فرو ریخته‌اند، ١٢۰۰ ساختمان تاحدی فرو ریخته و هزاران ساختمان دیگر نیز ترک خورده‌اند.

محمد شبلی، سخنگوی کلاه‌سفیدها به خبرگزاری فرانسه گفت: «تیم‌های نجات بین‌المللی باید به منطقهٔ ما بیایند.»

به‌گفتهٔ شبلی مقابله با چنین فاجعهٔ بزرگی در شمال‌غرب کشور که تحت کنترل مخالفان است و بیش از چهار میلیون نفر را در خود جای داده است، برای این گروه به‌تنهایی «غیرممکن» است.

کمک و حمایت اندک

به‌گفتهٔ محمد عساف، یکی از فعالان ادلب میزان تلفات در شمال‌غرب سوریه «بیشتر از سایر مناطق سوریه و ترکیه است که دچار زلزله شده‌اند.»

او به المشارق گفت دلایل متعددی برای این مسئله وجود دارد، از جمله تراکم بالای جمعیت در این منطقه که ناشی از فرار مردم از مناطق تحت کنترل رژیم است.

او گفت: «همچنین، این مناطق مدت‌هاست که توسط هواپیماهای روسیه و رژیم بمباران می‌شوند.»

وی گفت: «این اقدامات باعث آسیب‌دیدن ساختمان‌ها و غیرقابل سکونت شدن آنها در اثر بروز ترک شده است و همین مسئله توضیح می‌دهد که چرا در بیش از یک منطقه، کل محله‌ها به‌طور کامل تخریب شده‌اند.»

عساف گفت: «بسیاری از مردم محلی و آوارگان در این قبیل ساختمان‌های ترک‌خورده زندگی می‌کردند، زیرا از پس هزینهٔ تعمیرات آنها برنمی‌آمدند.»

«به‌علاوه، این منطقه اصلاً از طرف دولت یا تحریر الشام و «دولت نجات» آن حمایتی دریافت نمی‌کند.»

ناجی بیرقدار، کارگر ساختمانی که به همراه خانواده‌اش در اردوگاهی در ادلب زندگی می‌کند، گفت: «هرگز تصور نمی‌کردم زندگی در اردوگاه آوارگان می‌تواند خود نعمتی باشد، تا وقتی دیدیم برای مردم ساکن در ساختمان‌هایی که در اثر زلزله فرو ریختند، چه اتفاقی افتاد.»

او به المشارق گفت: «متأسفانه بعضی از خانواده‌ها به‌دلیل سرمای شدید ناچار بودند به خانه‌هایی پناه ببرند که در اثر حملات هوایی و بمباران هواپیماهای روسیه و رژیم آسیب دیده بودند.»

چنین خانه‌هایی به‌سرعت بر سرشان آوار شد.

بیرقدار گفت: «اگرچه زلزله جزو بلایای طبیعی است، اما اگر جنایات رژیم سوریه و ظلم آن نمی‌بود که مردم را وادار به فرار از مناطق محل سکونت خود کرد، اکنون تعداد قربانیان تا این اندازه زیاد نبود.»

او افزود: «همچنین، به‌دلیل دشمنی رژیم سوریه با بیشتر کشورها و اتحادش با روسیه و ایران، تعداد کشورهایی که به مردم سوریه کمک می‌کنند بسیار اندک است.»

توقف تحویل کمک‌ها

آمار تلفات زلزلهٔ روز دوشنبه (٢٤ بهمن‌ماه) به بیش از ٣٥،۰۰۰ نفر رسید و در آخر هفته مارتین گریفیث، مسئول امدادرسانی سازمان ملل، هشدار داد که این آمار نسبت به آمار قبلی ٢٨،۰۰۰ نفر «دوبرابر یا بیشتر» خواهد شد.

سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد ممکن است بیش از ٥/٣ میلیون نفر در سوریه بی‌خانمان شده باشند و در مجموع حدود ٢٦ میلیون نفر در اثر زلزله آسیب دیده‌اند.

یکی از مقامات گذرگاه مرزی باب‌الهوی به خبرگزاری فرانسه گفت کاروان کمک‌های اولیه، پنجشنبهٔ گذشته به شمال‌غرب سوریه رسید.

اما با توجه به اینکه خانه‌های میلیون‌ها نفر ویران شده است، به کمک‌های بسیار بیشتری نیاز است.

سازوکار ارسال کمک از ترکیه به بخش‌های تحت کنترل مخالفان در سوریه از طریق باب‌الهوی تنها راهی است که کمک‌های سازمان ملل می‌تواند بدون عبور از مناطق تحت کنترل نیروهای رژیم سوریه به‌دست غیرنظامیان برسد.

سایر گذرگاه‌ها در اثر فشار چین و روسیه بسته شده‌اند.

اگرچه خود باب‌الهوی در زلزله ویران نشد، اما جادهٔ منتهی به آن آسیب دید و عملیات کمک‌رسانی موقتاً مختل شد.

تدروس آدهانوم گبریسوس، رئیس سازمان جهانی بهداشت روز یکشنبه در دمشق با بشار اسد دیدار کرد و گفت رهبر سوریه برای بازگشایی گذرگاه‌های مرزی بیشتر به‌منظور ارسال کمک‌ها به شمال‌غرب این کشور که تحت کنترل مخالفان است، اعلام آمادگی کرده است.

گبریسوس گفت: «او حاضر بود مسئلهٔ در اختیار قرار دادن نقاط دسترسی مرزی بیشتر را برای این وضعیت اضطراری در نظر بگیرد.»

اما از نظر بسیاری از افراد در شمال‌غرب سوریه، چنین اقدامی حتی در صورتی که رخ دهد، بسیار دیرهنگام انجام خواهد شد.