بیروت - بهگفتۀ یک منبع قضایی، روز پنجشنبه (١٧ آذرماه) دادگاهی در لبنان مرد مشهور به «سلطان کاپتاگون» را به اتهام تولید و قاچاق مواد مخدر غیرقانونی به هفت سال حبس با اعمال شاقه محکوم کرد.
این نخستین باری است که یک سرکردۀ بزرگ مواد مخدر در یک پروندۀ کاپتاگون در لبنان محکوم میشود.
حسن دقو، سلطان مواد مخدر که لبنانی-سوری است و روابط سیاسی سطح بالایی در هر دو کشور دارد، با اتهام ادارۀ یک امپراتوری مواد مخدر از یک روستای مرزی لبنان واقع در درۀ بقاع مواجه شده است. درۀ بقاع منطقهای است که از حیث بیقانون بودن زبانزد است.
اوایل امسال، حسین عطایا، فعال سیاسی، به المشارق گفت حزبالله نفوذ زیادی در شمال درۀ بقاع (بعلبک-هرمل) دارد و از فروشندگان مواد مخدر در این منطقه محافظت میکند.
این حزب مورد حمایت ایران سابقهای طولانی در زمینۀ تولید و قاچاق مواد مخدر غیرقانونی از لبنان دارد و مستندات فراوانی در این زمینه وجود دارد. در سالهای اخیر پس از اینکه حزبالله تحت فشار فزایندهای قرار گرفت، گلوگاههای عملیات مواد مخدر خود را به داخل سوریه منتقل کرد.
مبارزه با مواد مخدر
نیروهای امنیتی لبنان دقو را در فروردینماه ١٤۰۰ پس از کشف چند محمولۀ بزرگ کاپتاگون در جریان مبارزۀ مستمر با مواد مخدر، دستگیر کردند.
ارتش لبنان در روز ١٣ خردادماه منزل یکی دیگر از سرکردگان بدنام مواد مخدر بهنام علی منذر زعیتر موسوم به «ابوصالح» را هدف قرار داد. این نیرو همچنین حملات گستردهای علیه تیمهای قاچاق مواد مخدر در شرق درۀ بقاع انجام داد.
زعیتر با وجود جراحات ناشی از اصابت گلوله به پا و شکمش توانست بگریزد.
ژنرال جوزف عون، فرمانده ارتش لبنان در آن زمان گفت: «جنگ با مواد مخدر به پایان نرسیده است و ادامه دارد.»
این منبع قضایی گفت: «دقو به اتهام تولید قرص کاپتاگون و قاچاق آن به خارج از کشور مجرم شناخته شد و به هفت سال حبس با اعمال شاقه محکوم شد».
دادگاه ٢٥ نفر دیگر از جمله سه برادر دقو را بهطور غیابی به حبس ابد با اعمال شاقه محکوم کرد.
دادگاهی در بیروت که این حکم را صادر کرده است در اعتصاب سراسری و نامحدود قضات شرکت نکرده است. این اعتصاب از مردادماه تاکنون قوۀ قضائیه را فلج کرده است.
قضات کارشان را به این دلیل به حالت تعلیق درآوردهاند که تورم افسارگسیخته حقوقشان را میبلعد. این اقدام که تازهترین پیامد بحران مالی چندسالۀ لبنان محسوب میشود باعث شده است قوه قضائیه فلج شود و وضعیت افراد بازداشتشده نامعلوم باشد.
بسیاری از لبنانیها حزبالله را بهدلیل ایفای نقش در این بحران و تشدید آن مقصر میدانند.
بر اساس برآوردهای حاصل از دادههای رسمی، سوریه منشأ بخش عمدۀ تولید کاپتاگون در جهان است. به این ترتیب، یک صنعت غیرقانونی ١۰ میلیارد دلاری پدید آمده است و این مادۀ مخدر به اصلیترین کالای صادراتی این کشور تبدیل شده است.
با توجه به فروپاشی اقتصاد لبنان، این صنعت در این کشور نیز عمیقاً ریشه دوانده است.
فساد افسارگسیخته
طبق اسناد دادگاه که خبرگزاری فرانسه به آنها دست یافته است، دقو هرگونه دخالت در قاچاق مواد مخدر را تکذیب کرد و مدعی شد که با ارتش سوریه همکاری میکرده است.
با این حال منابع امنیتی لبنان ادعا میکنند بعضی از کسبوکارهای او از جمله یک کارخانۀ محصولات آفتکش در اردن، یک فروشگاه خودرو در سوریه و ناوگانی از تانکرها، پوششهای رایج برای قاچاقچیان مواد مخدر است.
دادگاه به این نتیجه رسید که دقو با قاچاقچیان مواد مخدر در سوریه در تماس بود و از یکی از متهمان همین پرونده خواست موادی را خریداری کند که برای تولید قرصهای کاپتاگون مورد استفاده قرار میگیرد.
دادگاه دریافت که دقو قبلاً با اطلاعات پلیس لبنان همکاری میکرده و اطلاعاتی را در مورد برخی از محمولههای کاپتاگون که به خارج از کشور قاچاق میشد افشا میکرده است.
با این حال، بهگفتۀ این منبع، تحقیقات نشان داد که او بهعمد از افشای اطلاعات سایر محمولهها خودداری میکرد.
مقامات گمرک و مبارزه با مواد مخدر قبلاً فاش کرده بودند که به ازای هر محمولۀ مواد مخدر غیرقانونی که توقیف میشود، نُه محمولۀ دیگر مسیر خود را طی میکند.
مقامات لبنان پس از واکنش شدید کشورهای حاشیۀ خلیج فارس به کشف محمولههای مواد مخدر از نوع آمفتامین، تلاشهای خود را برای مبارزه با تولید و قاچاق کاپتاگون تشدید کردهاند.