پیشرفت‌های زیردریایی بریتانیا تقویت‌کنندۀ مواضع دفاعی ایالات متحده و ناتو

پیشرفت‌های عمدۀ قابلیت‌های زیردریایی‌های بریتانیا، وضعیت دفاعی نیروهای ایالات متحده و ناتو را بهبود می‌بخشد و در بحبوحۀ تهاجم روسیه به اوکراین و نگرانی فزاینده از مداخلۀ چین و ایران در منطقه آنها را قادر می‌سازد قابلیت‌های خود را در سراسر جهان گسترش دهند.

نیروی دریایی سلطنتی در روز ٩ شهریورماه، اچ‌ام‌اس آنسون آخرین زیردریایی ردۀ استوت را به آب انداخت.

این زیردریایی با ٩٧ متر طول و قابلیت جابجایی ٧٨۰۰ تن بار، پنجمین زیردریایی مجهز به نیروی هسته‌ای از هفت زیردریایی ردۀ استوت است.

زیردریایی‌های ششم و هفتم در بارو-این-فورنس انگلستان در حال ساخت هستند.

به‌‎گفتۀ شرکت بی‌ای‌ای سیستمز، سازنده زیردریایی‌های ردۀ استوت، آنها بزرگترین، پیشرفته‌ترین و نیرومند‌ترین زیردریایی‌های تهاجمی هستند که تاکنون توسط نیروی دریایی سلطنتی به‌کار گرفته شده‌اند. به این ترتیب حسگرها، طراحی و سلاح‌های پیشرو در سطح جهان همگی در یک کشتی همه‌کاره گردهم آورده شده‌اند.

پیتر سوسیو در تیرماه ١٣٩٩ در نشنال اینترست نوشت: «بنا به گزارش‌ها این زیردریایی ٣٢۰ فوتی [٩٧/٥ متری] به‌دلیل برخورداری از پیشرفته‌ترین سرامیک‌های ضدآکوستیک خود می‌تواند با سروصدایی درحدود صدای یک بچه دلفین حرکت کند؛ درعین حال سیستم سونار آن قادر است اشیا را از فاصله ٣۰۰۰ مایل دریایی [٥٥٥٦ کیلومتری] ردیابی کند.»

«راکتور هسته‌ای آن که عمری ٢٥ ساله دارد، می‌تواند برای بازیابی هوا و آب مورد استفاده قرار گیرد که به این زیردریایی اجازه می‌دهد بدون آمدن به سطح آب، کره زمین را دور بزند.»

تنها چیزی که برد و مدت زمان فعالیت این رده را محدوده می‌کند، مقدار مواد غذایی است که در عرشه برای خدمه وجود دارد.

سوسیو نوشت: «اچ‌ام‌اس اودیشس نیز همانند سایر زیردریایی‌های رده استوت می‌تواند درحالی‌که در زیر آب است، تیم‌های سرویس ویژه را اعزام کند. این تیم‌ها به شیوه‌ای شبیه تفنگداران دریایی ایالات متحده عمل می‌کنند.»

وب‌سایت خبری نظامی ١٩٤٥ یادآور شد که هریک از این زیردریایی‌ها به سامانۀ هوشمند مدیریت رزم مجهز است.

«این سامانه می‌تواند تصاویر آنی کشتی‌های متخاصم را در سامانۀ سونار پیچیدۀ خود نشان دهد؛ این سامانه برنامه‌ای است که از داده‌ها و الگوریتم‌های آنی برای تهیه تصویری دقیق از فضای نبرد زیر دریا یا سطح دریا استفاده می‌کند.»

این وب‌سایت افزوده است: «این زیردریایی می‌تواند بدون استفاده از پریسکوپ نوری افق را جستجو و نمای ٣٦۰ درجه دریافت کند.»

تسلیحات

این زیردریایی‌ها می‌توانند ٣٨ موشک یا اژدر با خود حمل کنند و زیردریایی‌های استوت - به‌همراه آخرین زیردریایی ردۀ ترافالگار باقی‌مانده که زیردریایی‌های استوت قرار است جایگزین آن شوند - تنها کشتی‌های درحال خدمت در نیروی بریتانیا هستند که می‌توانند موشک‌های حملۀ زمینی تاماهاوک (TLAM) شلیک کنند.

موشک‌های تاماهاوک با طول ٥/٦ متر و وزن اندکی بیش از دو تن، با سرعتی نزدیک به سرعت صوت حرکت می‌کنند و اهداف را در بردهای تا ١۰۰۰ مایل (١٦۰٩ کیلومتر) با دقت زیاد هدف قرار می‌دهند.

نمونۀ در حال استفادۀ این موشک‌ها که بلوک چهار نام دارد، می‌تواند در حین پرواز به‌سمت هدفی جدید هدایت شود و همچنین می‌تواند تصاویری از میدان نبرد را به زیردریایی مادر ارسال کند.

نیروی دریایی سلطنتی در خردادماه اعلام کرد که طبق یک برنامۀ ارتقای ٢٦٥ میلیون پوندی (٣۰۰ میلیون دلاری)، تمام زیردریایی‌های ردۀ استوت به موشک‌های ارتقایافته تاماهاوک بلوک پنج مجهز خواهند شد.

از جمله پیشرفت‌های این موشک‌ها نسبت به موشک‌های قدیمی‌تر بلوک چهار می‌توان به قابلیت بیشتر آنها برای جلوگیری از مسدود یا منحرف کردن تاماهاوک از اصابت به هدفش اشاره کرد.

همچنین، این برنامۀ ارتقا به مدرن‌سازی سیستم‌های فرماندهی قایق‌ها و پشتیبانی در ساحل به‌منظور پاسخگویی به خواسته‌ها و الزامات تاماهاوک پیشرفته می‌پردازد.

انتظار می‌رود اولین تاماهاوک‌های ارتقایافته تا سال ١٤۰٣ تحویل داده شوند و شلیک آزمایشی آنها توسط یک زیردریایی ردۀ استوت برای سال بعد از آن برنامه‌ریزی شده است.

به‌گفتۀ نیروی دریایی سلطنتی، زیردریایی‌های ردۀ استوت همچنین اژدرهای اسپیرفیش را با خود حمل می‌کنند که تقریباً دو تن وزن دارند و می‌توانند زیردریایی‌ها یا کشتی‌های دشمن را بیرون از آب منفجر کنند.

اژدر اسپیرفیش می‌تواند با سرعت تمام به هدفی در فاصله ١٤ مایلی (٢٢/٥ کیلومتری) حمله کند. اما در سرعت کم، برد آن به بیش از ٣۰ مایل (٤٨ کیلومتر) افزایش می‌یابد.

این اژدر یا به‌وسیلۀ یک سیم مسی هدایت می‌شود یا با استفاده از سونار داخلی خود روی هدف قفل می‌شود، و محمولۀ انفجاری ٦٦۰ پوندی (٢٩٩ کیلوگرمی) با خود حمل می‌کند.

اژدر هنگام برخورد به بدنۀ زیردریایی دشمن یا هنگام فعال‌سازی توسط فیوز مجاورت صوتی در زیر هدف منفجر می‌شود.

گسترش عملیات

با ادامۀ تهاجم بی‌دلیل روسیه به اوکراین، این جنگ همچنان پیامدهای بسیاری را در سراسر جهان، از جمله افزایش هزینه‌های انرژی و افزایش قحطی به دنبال دارد. در عین حال، این اقدام به‌طور غیرمستقیم موقعیت دفاعی ناتو را در اروپا تقویت کرد.

متحدان ناتو گشت‌زنی‌های خود را در آبهایی که معمولاً نیروی دریایی ایالات متحده آنها را کنترل می‌کرد، افزایش داده‌اند. این مسئله ایالات متحده را قادر می‌سازد که بیش از پیش بر مناطق دیگر تمرکز کند.

پیوستن سوئد و فنلاند به ناتو که انتظار می‌رود به‌زودی رخ دهد نیز زرادخانه‌های دریایی آنها را به این مواضع دفاع مشترک می‌افزاید و بار نیروی دریایی ایالات متحده در اروپا را سبک‌تر می‌کند.

سوئد ساخت زیردریایی جدید ردۀ بلکینگ خود را در خردادماه آغاز کرد. این زیردریایی، پیشرفته‌ترین زیردریایی در ردۀ دو بلکینگ است و انتظار می‌رود در سال ١٤۰٦ یا ١٤۰٧ تحویل داده شود.

فرانسه نیز ساخت زیردریایی پیشروی ردۀ سوفرن (رده باراکودا) را که یک زیردریایی هسته‌ای است در خردادماه سفارش داد.

این پلتفرم‌های تازه به این معنی است که نیروی دریایی ایالات متحده می‌تواند توجه خود را به سایر نقاط پرتنش تازه از جمله دریای عرب معطوف کند. این منطقه در سال‌های اخیر شاهد تقویت میزان اهمیت استراتژیک خود بوده است.

زیردریایی‌های ردۀ اوهایو نیروی دریایی ایالات متحده جزو نیرومند‌ترین زیردریایی‌های جهان هستند و موقعیت ایالات متحده را در سطح جهان به‌طور قابل‌توجهی بهبود می‌بخشند. این زیردریایی‌ها امکان بهره‌گیری از عنصر غافلگیری را در یک درگیری احتمالی در دریای عرب که تنش‌ها در آنجا در حال غلیان است، فراهم می‌کنند.

دریای عرب آبراهی است که همۀ کشتی‌های ایرانی باید برای رسیدن به بنادر جهان از آن عبور کنند و حلقه‌ای کلیدی در «رشتۀ مروارید» چین است.

ایران از مدت‌ها پیش تهدید کرده است که در صورت وقوع جنگ، تنگۀ هرمز را خواهد بست و به کشتی‌های تجاری حمله خواهد کرد.

در همین حال، اقدامات عظیم زیرساختی چین در سال‌های اخیر برای متصل کردن سرزمین اصلی خود به شاخ آفریقا از طریق شبکه‌ای از تأسیسات نظامی و تجاری نگرانی‌هایی را به‌وجود آورده است.

خطوط دریایی چین از گلوگاه‌های اصلی دریایی عبور می‌کنند که تنگۀ باب‌المندب در ورودی دریای سرخ؛ تنگۀ مالاکا، بین اقیانوس هند و اقیانوس آرام؛ تنگۀ هرمز در ورودی خلیج فارس؛ و تنگۀ لومبوک، بین جزایر بالی و اندونزی از آن جمله‌اند.

برنامۀ زیرساخت‌های جهانی پکن که با نام ابتکار کمربند و جاده (BRI) یا یک کمربند، یک جاده (OBOR) شناخته می‌شود، در داخل کشورها ادامه دارد و به سایر بخش‌های خاورمیانه، آسیای مرکزی و آفریقا می‌رسد.

منتقدان هشدار می‌دهند که پروژه‌های به‌ظاهر تجاری چین هدفی دوگانه دارند و به ارتش به‌سرعت در حال رشد این کشور اجازه می‌دهند محدودۀ دسترسی خود را گسترش دهد.