به‌رغم تسلیحاتی که به‌صورت روز‌افزون پیچیده می‌شوند، موشک‌های بالیستیک کوتاه‌برد و میان‌برد ایران کاستی‌های بزرگی دارند که آنها را در برابر حملات پیش‌‌گیرانه آسیب‌پذیر می‌کند.
گزارش‌ها نشان می‌دهند نیروی محرک اغلب آنها از سوخت مایع است که پرتاب این موشک‌ها را زمان‌بر می‌کند.
ایران برای تأمین قطعات و مواد مهم لازم برای برنامه موشکی کوتاه‌برد و میان‌برد خود کم و بیش متکی به دیگران به‌ویژه کره شمالی است.
کنترل صادرات و تحریم‌ها تأمین قطعات با کیفیت از این دست را به‌شکل فزاینده‌ای برای تهران سخت کرده است.
روز سی مارس، ایالات متحده چند نهاد را که به گفتۀ آنها در تأمین این قطعات برای برنامه هسته‌ای ایران مشارکت داشته‌اند هدف تحریم‌های خود قرار داد.
به گفته برایان نلسون، معاون تروریسم اداره خزانه‌داری، این اقدام، تعهد واشنگتن برای جلوگیری از توسعه موشک‌های بالستیک به‌وسیله ایران را «تقویت» کرده است.
به گفته او، در حالی که ایالات متحده برای «بازگشت کامل ایران» به توافق هسته ای ۱۳۹۴ تلاش می‌کند، در اعمال تحریم‌های بیشتر بر «آنها که از برنامۀ موشک‌های بالبستیک ایران حمایت می‌کنند، تردید نخواهد کرد.»
او گفت: «ما همچنان به همکاری با شرکای خود در منطقه ادامه خواهیم داد تا ایران را در قبال اقدامات خود از جمله نقض حاکمیت همسایگانش به پاسخگویی واداریم.»
بر مبنای این بیانیه، تحریم‌ها محمدعلی حسینی و «شبکه شرکت‌هایش» را به‌عنوان تأمین‌کننده برنامه موشکی هدف قرار داده‌اند.
آنچنان که در ابن بیانیه آمده است، آنها " حمله موشکی ایران به اربیل عراق در روز ۹ فروردین، حمله موشکی حوثی‌ها به تأسیسات آرامکو که با پشتیبانی ایران در روز ۵ فروردین انجام شد، و سایر حملات موشکی ایران را که به‌صورت نیابتی علیه عربستان سعودی و امارات متحده عربی انجام می‌شود دنبال می‌کنند.
آسیب‌پذیری‌ها
برنامه موشکی ایران در دو دهه گذشته پیشرفت‌هایی داشته است که شامل افزایش برد و دقت موشک‌ها، ساخت موشک‌های کروز، و ساخت سکوهای پرتاب متحرک و سیلوهای زیرزمینی است.
بنا به مطالعه‌ای که از سوی پژوهشی کنگره که در دی ماه سال ۱۳۹۹ انجام شده است، بیشتر راکت‌های پرتابی سنگین، موشک‌های بالستیک تاکتیکی کوتاه‌برد هستند که بردی کمتر از ۵۰۰ کیلومتر دارند.
اغلب موشک‌های بالستیک ایران موشک‌هایی از نوع اسکاد-بی و اسکاد-سی با سوخت مایع هستند که در ایران با نام‌های شهاب-۱ و شهاب-۲ شناخته می‌شوند و آنچنان که گفته می‌شود بیشتر از نوع اسکاد سی هستند.
بنا بر این گزارش، «ایران کمتر از یکصد کشنده-برپاگر-پرتابگر چندبار مصرف ویژه موشک‌های کوتاه‌برد و احتمالاً صدها موشک بالستیک کوتاه‌برد در اختیار دارد.»
در عین حال، بر اساس این گزارش به نقل از مرکز اطلاعت ملی هوافضای آمریکا در سال ۱۳۹۷، احتمالاً ایران کمتر از ۵۰ پرتابگر موشک‌های بالیستیک میان‌برد و تعداد نامعلومی موشک‌های مرتبط دارد.
موشک میان‌برد اصلی ایران شهاب-۳، موشکی با سوخت مایع است، که از کره شمالی وارد شده و بر نودانگ-۱ و سویه‌های گوناگون آن سوار می‌شود.
با وجود این، آنچنان که ایران پرایمر وابسته به مؤسسه صلح آمریکا در دی ماه ۱۴۰۰ گزارش کرده است، هنگام پرتاب موشک، سامانۀ سوخت مایع موشک‌های شهاب زمان زیادی می‌طلبد.
چنین سامانه‌هایی باید دو تا چهار ساعت قبل از زمان پرتاب در یک مکان معین سوخت‌گیری کنند که آنها را در برابر حملات پیش از پرتاب از سوی دشمن آسیب‌پذیر می‌کند.
به گفته مؤسسه صلح آمریکا شهاب-۱ و شهاب-۳ هر دو سامانه‌هایی هستند که به‌صورت زمینی جابجا می‌شوند، و تجارب جنگی نشان داده‌اند که این موشک‌ها «به دلیل نیاز به تأمین امنیت و ملاحظات مهم لژستیکی بهتر است که در شعاع یکصد کیلومتری پایگاه‌های خود مورد استفاده قرار گیرند.»
انهدام پیش از پرتاب موشک‌های کوتاه‌برد و میان‌برد فاجعه‌ای برای ایران خواهد بود و حملات ایران را با مشکل مواجه خواهد کرد.
ناکارآمدی
کارآمدی موشک‌های بالیستیک کوتاه‌برد و میان‌برد ایران حتی در صورت پرتاب موفق هم مورد پرسش است.
آنچنان که مؤسسه صلح آمریکا اعلام کرده است، «کاربرد نظامی موشک‌های بالیستیک با سوخت مایع ایران به دلیل ضعف در دقت عمل با محدودیت همراه است، بنابراین، به نظر نمی‌رسد که این موشک‌ها در صورت مسلح شدن با کلاهک‌های معمولی، شیمیایی، یا بیولوژیکی نقش چندان تعیین‌کننده‌ای داشته باشند.»
آن‌طور که در این گزارش آمده است، «مثلاً، برای انهدام موفقیت‌آمیز یک هدف نظامی ثابت، احتمالاً ایران باید مقدار قابل توجهی از ذخیرۀ سوخت مایع خود را استفاده کند.»
«برای انهدام اهداف نظامی بزرگ همچون فرودگاه یا بندر، ایران می‌تواند به عملیات ایذایی با هدف عقیم گذاشتن حملات دشمن یا انهدام مخازن ذخایر سوخت روی بیاورد.»
«با وجود این، احتمالاً موشک‌ها قادر به توقف کامل فعالیت‌های نظامی حیاتی نخواهند بود. همچنین، تعداد سکوهای حمل و پرتاب موجود و تأخیری که برای بارگذاری آنها ایجاد می‌شود باعث محدود کردن تأثیر آنها حتی در یک حمله گسترده می‌شود.»
با این حال، آنچنان که در این گزارش آمده است، تهران قادر است از این موشک‌ها به عنوان سلاح روانی برای ایجاد وحشت در شهرهای دشمن استفاده کند و دولت را تحت فشار قرار دهد.
شاید این حملات وحشت ایجاد کنند، اما میزان تلفات احتمالاً کم خواهد بود -- حتی اگر ایران همه ذخایر موشک‌های بالیستیک خود را به کار بگیرد و بیشتر این موشک‌ها بتوانند از سپر دفاعی ضد موشک عبور کنند، شاید این تلفات کمتر از چند صد نفرباشد.»
