کییف -- روز دوشنبه (۱۵ فروردین) با آشکار شدن شواهد بیشتری از قساوت و بیرحمی نیروهای روسیه در اوکراین در پی عقبنشینی آنها از مناطق اطراف کییف، پایتخت اوکراین، خشم جهانیان برانگیخته شد.
با گذشت بیش از یک ماه از تجاوز روسیه به اوکراین، مقامهای محلی گفتند برای دفن اجساد جمعشده در خیابانها، وادار به حفر گورهای دستهجمعی شدهاند. بعضی از این اجساد دستهایشان از پشت بسته شده بود و در صحنههایی دیده میشدند که موجی از بهت و ناباوری را در سراسر جهان ایجاد کرد.
علیرغم انکار مسئولیت از جانب روسیه، این اقدامات با محکومیت بیدرنگ جهانیان روبهرو شد و رهبران کشورهای مختلف، ناتو و سازمان ملل متحد همگی نسبت به گزارشهای کشتار غیرنظامیان در بوچا واقع در شمال غرب کییف و دیگر نقاط این کشور ابراز وحشت و بیزاری کردند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، روز یکشنبه در پیام ویدیویی شبانه خودهشدار داد که «شیطان با تمام قوا به سرزمین ما آمده است».
او در ادامه به زبان روسی گفت: «میخواهم مادران تمام سربازان روس اجساد کشتهشدگان بوچا، ایرپین و هوستومیل را ببینند».
وی گفت: «میخواهم همه رهبران فدراسیون روسیه ببینند اوامرشان چطور اجرا میشود.»
اسرای روس روز ۲۰ اسفند در یک کنفرانس خبری ارتکاب جنایات جنگی کرملین در تجاوز به اوکراین را تأیید کردند.
سه پرسنل نیروی هوایی روسیه که به دست نیروهای اوکراین اسیر شده بودند در این کنفرانس خبری گفتند مثل خوراکِ توپ به این جنگ کشانده شدند و از سوی مسکو دستور داشتند عامدانه به غیرنظامیان حمله کنند.
با تمرکز مجدد مسکو بر جنوب شرق اوکراین، زلنسکی گفت به منظور تحقیقات پیرامون کشتار در مناطق اطراف پایتخت، که نیروهای روسیه از آن عقبنشینی کردهاند، هیأت ویژهای تشکیل داده است.
مقیاس کشتار هنوز در دست جمعبندی است، اما ایرینا وندیکتووا، دادستان کل اوکراین، گفت تاکنون ۴۱۰ جسد غیرنظامی در آن کشور یافته شده است.
آناتولی فدوروک، شهردار بوچا، نیز به خبرگزاری فرانسه گفت ۲۸۰ جسد در گورهای دستهجمعی قرار گرفته چون دفن آنها در گورستانهای مناطق تحت بمباران غیرممکن بوده است.
شرکت تصویربرداری ماهوارهای ماکسار تصاویری را منتشر کرده که به گفته آن نشاندهنده یک گور دستهجمعی در اطراف کلیسایی در این شهر است.
سرهی کاپلیچنی، از کارکنان شهرداری بوچا، به خبرگزاری فرانسه گفت نیروهای روسیه به ساکنان اجازه ندادهاند اجساد را در این شهر دفن کنند.
«آنها گفتند تا هوا سرد است بگذارید همین جا بمانند.»
او با اذعان به اینکه در نهایت توانستهاند اجساد را جمعآوری کنند، گفت: «با تراکتور یک گور دستهجمعی کندیم و همه را دفن کردیم».
گزارشگران خبرگزاری فرانسه در شهر بوچا دستکم ۲۰ جسد را به چشم خود دیدهاند که همگی لباس غیرنظامی بر تن داشته و در یک خیابان افتاده بودهاند.
جنایات جنگی
دیمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین، روسیه را به «قتل عام عمدی» متهم کرد و سرگئی نیکیفوروف، سخنگوی زلنسکی، گفت کشتار بوچا «دقیقاً شبیه جنایات جنگی است».
وزارت دفاع روسیه این اظهارات را انکار کرد و گفت «حتی یک نفر از اهالی محلی» در بوچا مورد خشونت قرار نگرفته است.
وزارت دفاع روسیه کییف را به دستکاری تصاویر اجساد برای ارائه «محصولی دیگر از اوکراین برای رسانههای غربی» متهم کرد.
اما روسیه در سوریه و چچن سابقه حملات عامدانه به غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی -- از جمله بیمارستانها را در کارنامه خود دارد.
اگنس کالامار، دبیر کل سازمان عفو بینالملل، در اسفندماه به خبرگزاری فرانسه گفت: «آنچه در اوکراین رخ میدهد تکرار همان چیزی است که در سوریه دیدهایم».
در هر دو کشور اوکراین و سوریه، نیروهای روسیه به طور مرتب بیمارستانها را بمباران کردهاند و غیرنظامیان را هدف گرفتهاند.
میشل باشله، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، روز دوشنبه با دیدن تصاویر اجساد در شهر بوچا ابراز بهت و انزجار کرد و نسبت به احتمال وقوع جنایات جنگی هشدار داد.
این قتلها موجب افزایش درخواستها برای در نظر گرفتن تدابیری تازه علیه روسیه شده است.
روز دوشنبه، جوزپ بورل، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، گفت این اتحادیه با قید فوریت در حال بررسی دور تازهای از تحریمهاست.
بورل همچنین برای مستندسازی شواهد ارتکاب قساوتهای مورد ادعا در اوکراین، پیشنهاد کمک از جانب اتحادیه اروپا را مطرح کرد.
امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، گفت با اعمال تحریمهای تازه موافق است.
مکرون به فرانس اینتر گفت: «نشانههای بسیار روشنی از جنایات جنگی وجود دارد. ارتش روسیه در بوچا حضور داشته است.»
او گفت با اتخاذ تدابیر جدید میتوان صنایع نفت و زغال سنگ را هدف قرار داد.
اولاف شولتس، صدراعظم آلمان، گفت «طی روزهای آتی» در مورد تحریمهای جدید تصمیمگیری خواهد شد، و وزیر دفاع کابینه او نیز احتمال پایان دادن به واردات گاز از روسیه را اعلام کرد.
شولتس گفت: «[ولادیمیر] پوتین، رئیس جمهوری [روسیه]، و طرفداران او تبعات آن را حس خواهند کرد».
ماتئوش موراویهتسکی، نخستوزیر لهستان، روز دوشنبه خواستار تحقیقات بینالمللی پیرامون آنچه «نسلکشی» مینامد، شد.
و پدرو سانچز، نخستوزیر اسپانیا، گفت کشورش «برای برخورد با این موارد ادعاشده از جنایات جنگی و (جنایات علیه) بشریت و البته چرا نگوییم نسلکشی ... هر کاری لازم باشد، خواهد کرد».
یوشیماسا هایاشی، وزیر امور خارجه ژاپن، نیز روز دوشنبه در سفر به لهستان خشونت «فوقالعاده وحشیانه» علیه غیرنظامیان اطراف کییف را محکوم کرد.