تحلیلگران: بازی ایران با کتائب حزب‌ الله همانند یک مهره شطرنج

تحلیلگران می‌گویند گرچه کتائب حزب‌الله از لحاظ فنی یک گروه شبه‌نظامی عراقی است، به طور کامل تحت تسلط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار دارد و اقدامات آن در سوریه گواه این مدعاست چرا که در آنجا مثل یک مهره شطرنج بازی داده می‌شود.

شیار ترکو، متخصص امور گروه‌ های شبه‌ نظامی وابسته به سپاه پاسداران، گفت همان طور که در مورد بقیه گروه‌های نیابتی ایران در خاورمیانه صدق می‌کند، فقط سپاه بر کتائب حزب‌ الله تسلط دارد.

او گفت این گروه‌های شبه‌ نظامی فقط مهره‌ هایی هستند که صرف نظر از منبع بودجه یا محل فعالیتشان، مستقیماً زیر دست تهران حرکت می‌کنند.

کتائب حزب‌ الله طبیعتاً باید «یک گروه نظامی کاملاً عراقی باشد که با بودجه خزانه عراق برای مبارزه با تروریسم تشکیل شده است.»

ترکو گفت: «اما این گروه عملیات‌ های نظامی بسیاری انجام داده که فقط در خدمت منافع ایران بوده است.»

او خاطرنشان کرد: «ایران باز هم دارد از ثروت و منابع طبیعی مردم منطقه برای تأمین بودجه طرح‌ها و نایبان خود استفاده می‌کند، بدون توجه به این نکته که مردم برای بازسازی آنچه از بین رفته به این پول نیاز دارند.»

بسیاری از مناطق عراق در اثر جنگ‌های پیوسته به دست فراموشی سپرده شده است.

ترکو گفت گرچه رهبری عراق اقدامات کتائب حزب‌الله را مردود می‌داند، این گروه شبه‌نظامی به انجام عملیات‌های گوناگون در سوریه و فعالیت‌های مشکوک در عراق ادامه می‌دهد.

عمده توجه گروه‌های شبه‌نظامی مورد حمایت ایران، از جمله کتائب حزب‌الله، بر تقویت و تثبیت حضور در حوزه‌های منافع راهبردی متمرکز شده، به ویژه در اطراف شهر مرزی قائم در استان انبار که یکی از گذرگاه‌های اصلی در مرز سوریه است.

این منطقه مرزی یکی از بخش‌های کلیدی مسیری است که این گروه‌ها برای جابه‌جایی نیرو، سلاح و حتی کالاهای مصرفی بین عراق و سوریه از آن استفاده می‌کنند.

گسترش به بهانه‌ های دروغین

جمیل عبد، فعال اهل دیرالزور، گفت: «کتائب حزبَ‌الله در حال حاضر پایگاه‌های زیادی در سوریه دارد و در چند سایت از مرز عراق تا شهر دیرالزور مستقر است.»

او گفت این گروه شبه‌نظامی در ظاهر برای محافظت از مرزهای عراق در برابر حملات تروریستی و انجام عملیات‌های پیشگیرانه در داخل سوریه آنجا مستقر شده «اما چندی پیش شروع به انجام حملات نظامی علیه ائتلاف بین‌المللی کرد.»

وی افزود حضور این گروه شبه‌نظامی در سوریه باعث تضعیف هرچه بیشتر این شرایط امنیتی آسیب‌پذیر شده و درگیری‌های آن با چند گروه مستقر در منطقه «موجب افزایش وخامت اوضاع» شده است.

عبد گفت هماهنگی بین حزب‌الله لبنان و کتائب حزب‌الله از استقرار نیروهای مشترک و تقسیم حوزه‌های نفوذ در بین دو گروه مشخص است.

وی گفت که به عنوان مثال، چند مقام حزب‌الله لبنان دیده شده‌اند که فرماندهی گشت‌های کتائب حزب‌الله را به عهده داشته‌اند.

فتحی سید، پژوهشگر مسائل ایران و وابسته به مرکز مطالعات راهبردی و منطقه‌ای الشرق، گفت این گروه شبه‌نظامی عراقی تحت امر مستقیم افسران سپاه عمل می‌کند.

او گفت این ارتباط برای همه معلوم است و دست پنهان ایران را در پس اقدامات این گروه شبه‌نظامی در عراق و سوریه نشان می‌دهد.

به گفته سید، روشن شدن این موضوع باعث تضعیف ایران شده و موقعیت آن را در مذاکرات وین برای بازگشت به توافق هسته‌ای سال ۱۳۹۴، موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، و امکان برداشته شدن تحریم‌ها تضعیف کرده است.

اما کتائب حزب‌الله تنها حوزه مسئولیت ایران نیست: تجاوز روسیه به اکراین ناگزیر سوریه را نیز تحت تأثیر قرار خواهد داد، سوریه‌ای که در آن هم ایران و هم روسیه در حمایت از رژیم بشار اسد مشغول جنگند.

سید گفت پیچیدگی این اوضاع به ایران کمکی نخواهد کرد چرا که «خشم جهانیان نسبت به روسیه نقشه‌های ایران را نقش بر آب کرده و حتی باعث تضعیف موقعیت آن شده است.»