آغاز کارزار عراق برای تأمین امنیت محوطه‌ های باستانی در ذی‌ قار

بیش از ٢٠٠ افسر پلیس که باستان‌شناسان آنها را همراهی می‌کنند در حال گشت‌زنی مشترک در ذی‌قار در جنوب عراق به منظور حفاظت از اماکن باستانی آن هستند.

مقامات عراقی ٢٢ شهریور از راه‌اندازی کارزاری با هدف توقف حفاری و غارت آثار باستانی در محوطه‌های باستان‌شناسی یکی از غنی‌ترین استان‌های عراق خبر دادند.

این کارزار در حالی برگزار می‌شود که عراق روز پنجشنبه (١ مهر) یک لوح ٣ هزار و ٥٠٠ ساله بازگوکننده حماسه گیلگمش را در واشنگتن دریافت کرد که سه دهه پیش به سرقت رفته بود و به‌طور غیرقانونی به ایالات متحده وارد شده بود.

احمد العلیاوی، سخنگوی وزارت آثار باستانی و فرهنگ عراق گفت این کارزار شامل استقرار نگهبانان شب و گشت‌های نظامی اداره پلیس حفاظت از آثار باستانی و اداره بازرسی آثار باستانی و میراث فرهنگی استان برای محافظت شبانه‌روزی از اماکن تاریخی است.

پلیس ذی‌قار از ابتدای سال تاکنون جلوی سرقت صدها اثر باستانی و قاچاق آنها به خارج از کشور را گرفته است.

العلیاوی گفت اقلام توقیف شده که مربوط به تمدن‌های باستانی عراق است به موزه ناصریه در ذی‌قار تحویل داده شده است.

در میان اقلام کشف شده ٣٥٠ اثر باستانی وجود داشت که شامل لوح‌های گلی دارای کتیبه‌هایی به خط میخی، سفال و اشیای شیشه‌ای و فلزی گرانبها بود.

العلیاوی گفت نیروهای امنیتی علاوه بر گشت‌زنی و ایست و بازرسی، حصارهای حفاظتی را در اطراف برخی از اماکن از جمله تل ابوکمباره و تل زجع نصب کرده‌اند.

او گفت مقامات درحال آگاهی‌بخشی به عشایر ساکن در نزدیکی اماکن باستانی درخصوص اهمیت حفاظت از آثار باستانی و گزارش دادن حضور سارقان و قاچاقچیان به پلیس هستند.

او اشاره کرد که مقامات تا به امروز بیش از ١٠هزار جزوه آموزشی بین ساکنان توزیع کرده‌اند.

بازسازی در اور

ذی‌قار دارای حدود ١ هزار ٢٠٠ محوطه باستانی است که برخی از آنها ٧ هزار سال قدمت دارند.

یکی از مکان‌های تاریخی قابل توجه در این استان، شهر باستانی اور، مرکز تمدن سومر و زادگاه ابراهیم پیامبر است.

اور یکی از اصلی‌ترین توقفگاه‌های پاپ فرانسیس در سفر تاریخی خود در اسفندماه سال گذشته به عراق بود و پاپ در آنجا مراسم مشترکی را برگزار کرد که پیروان هر سه دین ابراهیمی در آن شرکت داشند.

العلیاوی گفت کار بازسازی این شهر با کمک سازمان‌های بین‌المللی و خیریه در حال انجام است.

او گفت: «سازمان آن پونته پر مستقر در ایتالیا قسمت‌هایی از شهر را حصارکشی کرده است، پیاده‌روهای چوبی را ساخته و تابلوهای مربوط به کاخ‌ها و معابد را در خیابان‌ها نصب کرده است.»

العلیاوی گفت یک خیر عراقی نیز کار ساخت یک شهر در مقیاس کوچک را در داخل اور آغاز کرده است که در آن مسجد، کلیسا و مرکزی برای گفتگوی بین ادیان برپا می‌شود.

در هفته‌های اخیر، سران سفارتخانه‌های ایالات متحده، ایتالیا و فرانسه از ذی‌قار دیدن کردند تا از اماکنی که کاوش آنها در مهرماه آغاز خواهد شد، بازدید کنند.

این مکان‌ها عبارتند از تل زرغل در شهر نینا (یا نیگین) تمدن سومر، تلول الهبا در تمدن پادشاهی باستانی لکش، تل ابو اطبیره و شهر باستانی اریدو.

به گفته العلیاوی در حال حاضر دو گروه کاوش در حال کار هستند؛ اولی یک گروه روسی که در تل الدحیله مشغول است و گروه دیگر فرانسوی هستند و به کاوش تلول السنکره در شهر لارسا، در تمدن سومر می‌پردازند.

افزایش تعداد محافظان

علی جاسم الحمیداوی، نماینده پارلمان عراق و عضو کمیته فرهنگ، گردشگری و آثار باستانی پارلمان این کشور گفت کمبود نیروهای امنیتی و سایر امکانات لجستیکی مانعی بر سر راه تلاش برای تأمین امنیت اماکن باستانی است.

او گفت: «بدون شک راه‌اندازی این کارزار پیشرفت مثبتی است و این یکی از خواسته‌های کمیته ما بود، اما چالش‌های زیادی وجود دارد ... ما صدها مکان باستانی در ذی‌قار داریم و درمجموع بیش از ١٢ هزار مکان باستان‌شناسی در سرتاسر کشور وجود دارد.»

او اعلام کرد: «به منظور تأمین امنیت کافی این اماکن و محافظت از گروه‌های کاوش و طرح های بازسازی، لازم است تعداد نگهبانان و پرسنل پلیس را افزایش دهیم.»

او گفت قاچاق و فروش آثار باستانی بخش مهمی از تاریخ و هویت کشور را به شکلی جدی تضعیف می‌کند.

الحمیداوی گفت در عین حال این آثار منبع بودجه عظیمی برای گروه‌های تروریستی و گروه‌های جنایتکار سازمان یافته هستند.

ماه گذشته، مقامات بیش از ١٧ هزار اثر سرقت شده را از ایالات متحده و چند کشور دیگر به وزارت فرهنگ عراق برگرداندند بسیاری از این آثار توسط داعش نابود یا غارت شدند.

ایالات متحده نیز در بازسازی بناهای باستانی مهم که عناصر داعش آنها را تخریب کردند به عراق کمک می‌کند، از جمله مؤسسه اسمیتسونین که برای احیای شهر تاریخی نمرود تلاش می‌کند.