بخش سلامت لبنان در آستانه فروپاشی

جومانا دعیبس، از ساکنان بیروت، با غم و اندوهی عمیق شاهد پاکسازی آوار و خرابی های مرکز پزشکی دانشگاه بیمارستان «سَنت جُرج» (جُرج قدیس) این شهر بود.

کارهای نوسازی و توسعه برنامه ریزی شده این بیمارستان هنوز به پایان نرسیده بود که انفجار بندر بیروت همه بخش های نوساز و بیشتر قسمت های دیگر این بیمارستان را ویران کرد.

او به المشارق گفت: «این یک ضرر و زیان عظیم است. ما همچنان با فروپاشی اقتصادی و شیوع ویروس کرونا دست به گریبان هستیم، و حالا فقط همین انفجار را کم داشتیم.»

انفجار ۱۴ مرداد همچنین به بیمارستان وردیه در جمیزه و بیمارستان های الجعیتاوی و اوتیل دیو، و بیمارستان های دیگر آسیب های عمده ای وارد کرد و بخش به شدت متزلزل بهداشت و سلامت لبنان را در آستانه فروپاشی کامل قرار داد.

در حالی که بحران های پیاپی لبنان را فرا گرفته است، دعیبس انتقادات شدیدی را خطاب به طبقه سیاسی کشور بیان کرد و گفت که آن طبقه «تسلیم حزب‌الله شده و کشور [لبنان]، درست مانند وضع امروزِ ایران، به قهقرا می رود.»

بسیاری از لبنانی ها حزب‌الله را مسئول ناکامی نظام سیاسی کشور می دانند و سیاستمداران کشور را به دنباله روی از آن حزب مورد حمایت ایران متهم می کنند.

مشکلات متعدد گریبانگیر بخش بهداشت

سلیمان هارونی، رئیس اتحادیه مالکان بیمارستان های خصوصی، به المشارق گفت که انفجار بندر بیروت «موجب وارد شدن آسیب های مستقیم به بیمارستان ها در بیروت و حومه آن شده و سه بیمارستان را از کار انداخته است.»

او گفت که میزان آسیب وارده به این بیمارستان ها «۸۰ میلیون دلار برآورد می شود» که این رقم، با توجه به مبالغی که دولت از شهریور ۱۳۹۸ تاکنون نپرداخته است، افزایش پیدا می کند و به ۱.۳۵ میلیارد دلار [یک میلیارد و سیصد و پنجاه میلیون دلار] می رسد.

دیده بان حقوق بشر در یک گزارش منتشره در ماه آبان یادآور شد که ناکامی دولت در بازپرداخت هزینه های بیمارستان های خصوصی و دولتی از جمله مبالغی که صندوق ملی تامین اجتماعی و صندوق های درمانی نظامی بدهکار بودند، اشاره کرد.

بنا بر این گزارش، این امر کار بیمارستان ها برای پرداخت دستمزد کارکنانشان و نیز خرید تجهیزات پزشکی را دشوار کرده است. این گزارش یادآور شده است که کمبود دلار همچنین واردات کالاهای ضروری را محدود کرده و موجب شده است که بانک ها اعطای خطوط اعتباری را محدود کنند.

هارونی گفت که بخش بیمارستان های خصوصی پیش از انفجار بیروت نیز «در آستانه سقوط قرار داشت و امروز در معرض خطر فروپاشی کامل است.» او افزود که بسیاری از بیمارستان ها به رغم نیاز شدید، قادر به پذیرش بیماران نیستند.

او اظهار داشت که دست کم بخشی از تقصیر به دلیل حکومت شکست خورده، سوء مدیریت آن، و ناکامی آن در استقرار یک مدیریت مؤثر بخش بهداشت است. او حزب‌الله و سایر احزاب سیاسی را به سرپوش گذاشتن بر فساد متهم کرد.

ناکامی نظامِ سیاسی

به گفته فادی سعد، نماینده پارلمان لبنان که یک جراح ارتوپد است، حزب الله «در قبال ناکامی نظام سیاسی برای پاسخگویی به بحران های پیاپی که لبنان را گرفتار کرده، مقصر است.»

حزب‌الله تنها گروهی است که پس از پایان جنگ داخلی کشور اسلحه اش را حفظ کرده است و بسیاری این امر را مانعی بر سر راه اصلاحات دموکراتیک قلمداد می کنند. مداخله حزب‌الله در درگیری های خارجی، از جمله سوریه، نیز یک مانع دیگر محسوب می شود.

سعد گفت که سلاح های این حزب و رعایت نکردن سیاست عدم مداخله لبنان «بزرگترین مشکلی است که ما با آن رو به رو هستیم؛ به این دلیل که آنها به روابط لبنان با دوستان عرب و بین المللی آن کشور آسیب می زنند.»

او افزود: «حزب‌الله ریشه مشکلات لبنان و دلیل فروپاشی اقتصادی آن کشور است و حالا دارد بخش بهداشت [لبنان] را نیز به ورطه سقوط می کشاند.»

او یادآور شد که زوال بخش بهداشت «صرفا بر اثر انفجار بندر روی نداده است؛ چرا که آغاز [آن زوال] زمانی بود که حزب‌الله کنترل وزارت بهداشت را در دست گرفت و دستور داد که از ایران دارو خریداری شود.»

غاده عید، کنشگر رسانه ای، به المشارق گفت: «هیچ حکومتی نمی تواند در سایه [حزب‌الله] - حزبی که با قدرت و اسلحه و از طریق سیاستمدارانی که نفوذشان را از ارتباط خود با آن [حزب] به دست می آورند،‌ بر آن [حکومت] مسلط است - وجود داشته باشد.»

وی افزود که حزب‌الله چالش دشواری برای لبنان محسوب می شود؛ چرا که «از تاسیس یک حکومت سازمانی جلوگیری می کند.»