دیدبان هسته‌ای سازمان ملل همزمان با بالا گرفتن مناقشه با ایران تشکیل جلسه می‌دهد

با بالا گرفتن جنجال بر سر ممانعت ایران از دسترسی به دو سایت که ممکن است در گذشته در آنها فعالیت هسته ای انجام شده باشد، هیئت حاکمه دیدبان هسته ای سازمان ملل روز دوشنبه (۱۵ ژوئن) تشکیل جلسه داد.

آژانس بین ‌المللی انرژی هسته ای مستقر در وین اوایل این ماه در گزارشی نسبت به ممانعت ایران از دسترسی به دو سایت ابراز «نگرانی جدی» کرده بود.

هیئت حکام که یکی از هیئت های سیاست گذاری این آژانس است، قرار است در این دیدار درباره این گزارش گفتگو کنند. اگر قطعنامه ای درباره ایران تصویب شود، اولین قطعنامه از این دست از سال ۲۰۱۲ محسوب می شود.

با این که این دو سایت در فعالیت های کنونی ایران کلیدی محسوب نمی شود، اما آژانس می گوید، باید بداند که تمام فعالیت های تقریبا ۲۰ سال گذشته به درستی اعلام و همه مواد گزارش شده باشد.

این گزارش جزئیات تلاش های مقامات آژانس بین‌المللی انرژی هسته ای برای دسترسی به این مکان ها را ذکر کرده است.

رافائل گروسی دبیرکل آژانس در بیانیه ای به هیئت حکام از ایران خواست «فورا و به ‌طور کامل با آژانس همکاری کند و دسترسی مناسب به مکان هایی که توسط ما مشخص شده را فراهم آورد.»

در آستانه فروپاشی

مناقشه اخیر بر سر دسترسی در زمانی صورت می گیرد که توافق سال ۲۰۱۵ بین ایران و قدرت های جهانی در حال فروپاشی است.

تحت این توافق که به آن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) گفته می‌شود، ایران متعهد بوده است فعالیت های هسته ای خود را در عوض برداشته شدن تحریم ها و مزایای دیگر کاهش دهد.

اما ایران به تدریج در حال کنار گذاشتن تعهدات خود است و طبق ارزیابی آژانس که اوایل این ماه منتشر شد، ذخیره اورانیوم غنی شده این کشور تقریبا هشت برابر حد تعیین شده در توافق است.

هرچند این مقدار بسیار کمتر از مقدار لازم برای ساخت یک سلاح هسته ای است و آژانس می گوید به تمام تاسیسات مورد نیاز برای نظارت بر فعالیت های هسته ای ایران دسترسی دارد.

ماه گذشته، ایالات متحده، که در مه ۲۰۱۸ از برجام خارج شد گفت، به معافیت تحریم ها برای کشورهایی که در توافق هسته ای با ایران مانده اند پایان خواهد داد.

این اقدام بیش از همه بر شرکت های روسی که روی برنامه هسته ای ایران کار می کنند تاثیر می گذارد.

ایران همچنین نگران است که ایالات متحده ممنوعیت فروش سلاح علیه این کشور را که قرار است از ماه اکتبر کاهش یابد تمدید کند.