طی تقریبا سه ماه گذشته خوراک اصلی خانواده یوسف فارس، یک پناهنده سوری از شهر حماه، که اکنون در مرزعه یشوع در منطقه متن شمالی در لبنان زندگی میکند، سیبزمینی بوده است.
او نیز مانند بسیاری دیگر از آوارگان سوری که در نتیجه بحران اقتصادی لبنان شغلهایشان را از دست دادهاند، دیگر قادر به تامین موادغذایی اصلی برای خانوادهاش نیست.
در حالی که آوارگان ثبتنام شده نزد سازمانهای بینالمللی همچنان از برنامههای آن سازمانها در زمینه ارائه کمکهای اساسی و حمایتی برخوردار میشوند، افرادی که واجد شرایط دریافت این کمکها نیستند با سختیها و دشواریهای بسیار زیادی رو به رو هستند.
بحران اقتصادی لبنان این گروه از مردم، که برای تامین معیشتشان در کار کردن در مشاغلی مانند کشاورزی ساختمانسازی، نجاری، یا لولهکشی تکیه میکنند، را نیز بینصیب نگذاشته است.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در بیانیهای که در ماه ژانویه منتشر کرد گفت که پناهندگان در لبنان «در وضعیت بسیار دشواری» قرار دارند.
این آژانس گفت: «ما از همه میخواهیم به همراه یکدیگر برای یافتن راهحلهای سازنده و قابل دستیابی تلاش کنند. بدتر نکردن وضعیت آنها بسیار مهم است.»
در همین حال، لیسا ابوخالد، افسر اطلاعرسانی عمومی کمیساریای عالی پناهندگان آژانس، به المشارق گفت که این سازمان «به ارائه کمکهای نقدی به نیازمندترین خانوادههای آواره سوری ادامه میدهد.»
او گفت: «این کمیساریا برای کاهش [اثرات] بحران اقتصادی دشوار کنونی و در واکنش به آن، گستره برنامه کمک زمستانی خود را با هدف ارائه کمکهای حمایتی در این دوره حساس از سال گسترش میدهد.»
او گفت که این امر به بیش از ۹۰۰ هزار پناهنده، از جمله تعدادی از خانوادههای جدید، امکان میدهد تا از این برنامه بهرهمند شوند.
ابوخالد گفت که این آژانس برای افزایش افراد تحت پوشش این برنامه تلاش میکند؛ اما منابع محدود، این آژانس را وادار میکنند که اولویت را به آسیبپذیرترین پناهندگان بدهد.
بیکاری و انباشته شدن بدهیها
در حالی که پناهندگان در اردوگاههای دره بقاع از برنامههای امدادی اجرا شده توسط سازمانهای بینالمللی بهرهمند میشوند، بخشی از آنها هستند که هیچ کمکی دریافت نمیکنند.
فارس ۳۷ ساله گفت: «من با این که نزد کمیساریای عالی ثبتنام کردهام، اما هنوز هیچ گونه کمک غذایی و یا کمکهای گرمایشی زمستانی دریافت نکردهام، و این امر ما را وادار کرده است برای این که گرم شویم و از سرما یخ نزنیم، ناچار به سوزاندن جعبههای پلاستیکی متوسل شویم.»
او گفت: «من با یک کارفرمای لبنانی در رشته لولهکشی کار میکردم. اما وقتی بحران روی داد و کارها متوقف شد، من هم بیکار و بیپول شدم.»
او گفت: «من حالا به زور ماهی دو روز کار میکنم و مزدی که میگیرم حتی برای خریدن نان هم کافی نیست.» او یادآور شد که ناچار شده است دختر ۱۰ سالهاش غاده را به این خاطر که توانایی پرداخت هزینه اتوبوس سرویس مدرسه را نداشت، از مدرسه بیرون آورد.
او گفت یا «تلنبار شدن بدهیها، دیگر حتی توان پرداخت کرایه همین اتاق سادهای که در آن زندگی میکنیم را هم ندارم.»
«خوراک روزانه ما حالا سیبزمینی است و در سفره ما گوشت پیدا نمیشود.»
گرانی موادغذایی
لیلی الخلیل، یک پناهنده دیگر از حومه حلب که اکنون به همراه خانوادهاش در دیکالمحدی زندگی میکند، کار کردن در خارج از خانه شروع کرده است. او میگوید که میخواهد «به همسرم در برآورده کردن نیازهای ابتدایی خانهمان پس از گران شدن سرسامآور قیمت موادغذایی کمک کنم.»
او گفت: «پس از کاهش یافتن درآمد شوهرم، که در یک فروشگاه عمده فروشی میوه و سبزیجات کار میکرد، من ناچار شدم سر کار بروم.»
او گفت: «هیچکس به ما کمک نمیکند؛ زیرا ما در یک اردوگاه زندگی نمیکنیم. تنها کمکی که ما دریافت کردهایم از سوی [سازمان خیریه] کاریتاس بود که ۶۰ هزار لیره (۴۰ دلار) برای هزینه دو ماه اتوبوس سرویس مدرسه دخترم به ما پرداخت.»
الخلیل گفت: «اما پسرم چنین کمکی دریافت نکرد.»
یاسین عبدالقادر سطیف، یک پناهنده دیگر از شهرک معره عصرین استان ادلب، که حالا در بیتالشعار زندگی میکند، قبلا در یک کارگاه نجاری کار میکرد.
او به المشارق گفت: «اما بحران اقتصادی صاحب این کارگاه را مجبور کرد که من و تعداد زیادی از کارمندان دیگر را از کار برکنار کند؛ زیرا دیگر سفارشی نمیآمد.»
سطیف به همراه همسرش زهور و دو دخترشان مدت چندین سال است که در خانه کوچکی زندگی میکنند و بیش از ۵۰۰ دلار کرایه میپردازند.
او گفت: «این پنجمین ماهی است که توان پرداخت کرایه را ندارم. صاحبخانه مدت زیادی برای من دلسوزی کرد و با من راه آمد. اما امروز او به من تا آخر این ماه وقت داده که یا کرایه عقبماندهام را بپردازم و یا خانه را تخلیه کنم.»
او گفت: «این یک فاجعه است؛ چرا که من نمیدانم با خانوادهام به کجا باید بروم.»
سطیف گفت که اگرچه «سالها است که تلاش کردهام که خود و خانوادهام را نزد کمیساریای عالی ثبتنام کنم، اما موفق نبودهام.» او افزود که هیچگونه کمکی از سازمانهای بینالمللی امدادرسان به پناهندگان سوری دریافت نکرده است.
او گفت که امروز، او فقط تلاش میکند که حداقل نیازهای خانوادهاش را برآورده کند. وی افزود که وقتی بحران لبنان «به لبنانیها رحم نمیکند، تصورش را بکنید که وضعیت برای ما پناهندگان چگونه است.»