مین ها، بلای تازه یمن جنگ زده

مین ها و مواد منفجره ای که توسط حوثی ها (انصارالله) کار گذاشته شده است و گفته می شود با ایران ارتباط دارد، زندگی غیرنظامیان یمنی را فرو می پاشد.

برای عماد و خواهرش عالیه، پس از کشته شدن پدرشان بر اثر انفجار مین زندگی دیگر مانند قبل نشد و مجبور شدند خانه پرخطرشان را در استان غربی الحدیده ترک کنند.

اطراف خانه آنها پر از مهمات مرگبار بود و این دو کودک به همراه مادرشان روستای الدونین را ترک کردند و به سمت پناهگاهی در اردوگاه الوعراء در منطقه خوخه در 30 کیلومتری شهر حیس رفتند.

مادرشان فتحیه فرتوت گفت که حوثی ها هنگام ترک محل تمام منطقه را مین گذاری کرده اند.

و شوهرش در مسیر بازار در جاده ای که «پر از مین بود» کشته شد.

به گفته یک گروه ردگیری سلاح، تعداد زیادی از بمب هایی که به شکل سنگ استتار شده بودند در مناطق مختلفی از یمن پیدا شده است. گروه این ادوات را مرتبط با ایران می داند.

«تهدید درازمدت»

گروه «تحقیق تسلیحات جنگ» که سلاح های و مهمات عرفی را در جنگ های معاصر شناسایی و ردگیری می‌کند، در گزارش ماه مارس خود گفت، این ادوات بسیار شبیه بمب هایی است که در عراق و لبنان کشف شده است.

این گزارش گفت که تحقیقات پزشکی قانونی نشان داده ادواتی که قبلا در عراق و لبنان یافت شده با ایران ارتباط دارد و اشاره می کند که بمب های کشف شده در یمن از لحاظ طراحی و ساختار بسیار شبیه آنها هستند.

این بمب ها که به عنوان ادوات انفجاری با کنترل رادیویی طبقه بندی می شوند، مجهز به کنترل از راه دور هستند و با سوئیچ های مادون قرمز غیرفعال کار می کنند.

آنها را معمولا داخل سنگ های مصنوعی پنهان می کنند.

یمن امضاکننده معاهده بین‌المللی ممنوعیت مین -- مشهور به معاهده اوتاوا -- است که در سال 1999 اجرایی شد و هدف از آن نابود کردن مین ها و پاکسازی زمین هایی آلوده و وسیع است.

هیات های بین‌المللی، استفاده بی بند و بار از مین را جنایت جنگی تلقی می کنند.

در حالیکه حوثی ها در رسانه ها واکنشی نسبت به مین ها نشان نداده اند، در سال 2017 در نامه ای به دیدبان حقوق بشر وزارت خارجه تحت کنترل حوثی ها در صنعا، استفاده از مین یا انبارهای مین را رد کردند و افزودند، «تعهدات (این معاهده) را رعایت می کنند.»

اما به گفته پدرش جمال فرتوت، برای فرتوت و کودکانش حتی اگر سعی هم می کردند راهی برای بازگشت به خانه وجود نداشت.

او به خبرگزاری فرانسه گفت: «حوثی ها همه جا را مین گذاری کرده اند و مواد منفجره شان جاده ها را نابود کرده است.»

«تمام جاده های منتهی به خانه ما پر از مواد منفجره است.»

دیدبان حقوق بشر در ماه ژوئن گفت، مین های یمن دسترسی به کمک ها را با اشکال مواجه کرده و مردم را در مخمصه قرار داده است.

دیدبان حقوق بشر گفت: «نیروهای حوثی به تکرار هنگام خروج از مناطقی در عدن، تعز، مارب و اخیرا ساحل غربی یمن از مین های ضدنفر، ضدنفربر و دست ساز استفاده کرده اند.»

«کجا می توانیم برویم»

این دیدبان هشدار داد که مین ها «تا مدت ها پس از پایان جنگ تهدیدی برای غیرنظامیان خواهد بود.»

در ماه ژوئیه موسسه واشنگتن گفت، در حالیکه در درگیری های مختلف به مدت ده ها سال، مین ها بلای جان یمن بوده اند، حوثی ها امروز از آنها «در تعدادی بسیار زیاد» استفاده می کنند.

این موسسه گفت که در حالیکه تعداد دقیق آنها را «بسیار سخت می‌توان راستی آزمایی کرد» اما یک «مقام مین روبی یمنی ادعا می کند که حوثی ها از سال 2015 حدود 500 هزار مین کار گذاشته اند» این در حالی است که گروه های مین روبی «گفته می شود 300 هزار مین را خارج کرده اند.»

ناظر غیردولتی مین و مهمات خوشه ای در سال 2016 بیش از 2100 مورد تلفات بر اثر مین را در یمن ثبت کرده است.

فرتوت گفت: «از حوثی ها پرسیدم وقتی نان آور خانواده با مین کشته شده است ما کجا می توانیم برویم؟»

صدها نفر اکنون در الوعراء در چادرهای موقتی که بخشی از هزینه آن را امارات پرداخت کرده است اسکان یافته اند.

در حالیکه ده ها کودک، برخی پابرهنه، اطراف اردوگاه می دوند، یک پسر روی صندلی چرخ دار است. او که پایش در گچ است نیز قربانی مین بوده است.

موسسه واشنگتن گفت که در ماه ژوئن، عربستان سعودی پروژه جدیدی را برای مین روبی یمن آغاز کرد اما «در دوران پس از جنگ مین ها همچنان چالشی مهیب باقی خواهد ماند.»

ائتلاف عرب، که در سال 2015 به منظور تقویت عبد ربو منصور هادی رئیس جمهور یمن وارد جنگ شد، ایران را به مسلح کردن حوثی ها به مواد منفجره و موشک متهم می کند.