مراکز جدید برای پایان دادن به «بدترین اشکال» کار کودکان در لبنان تلاش می کنند

لبنان اقداماتی را برای از بین بردن کار کودکان و دور کردن آنها از مشاغلی که توسط سازمان بین‌المللی کار به عنوان «بدترین اشکال کار کودکان» معرفی شده انجام داده است.

بنا بر برآوردهای غیررسمی «صدها هزار» کودک در لبنان در مشاغل صنعتی، کشاورزی، و زمینه های دیگر که بیش از ساعات معمول کار طول می کشد و فشار بدنی و روانی شدیدی ایجاد می کند، مشغول به کار هستند.

مددکاران اجتماعی به المشارق گفتند که علاوه بر سختی این کارها برای کودکان، این محیط ها می توانند کودکان آسیب پذیر را به مسیرهای خطرناکی بکشاند و آنها را در معرض خطر سوء استفاده از مواد مخدر یا افتادن به دام افراط گرایان قرار دهد.

بنیاد بیاند (Beyond Foundation)، به عنوان بخشی از برنامه ملی به منظور پایان دادن به کار کودکان، تلاش کرده است تا با همکاری وزارت کار و سازمان های مختلف بین‌المللی مراکز حفاظت اجتماعی را افتتاح کند.

اواخر ماه گذشته دو مرکز در شمال شهر طرابلس و سعدنایل در دره بقاع باز شده است. سال گذشته یک مرکز در منطقه أوزاعی بیروت باز شد و مرکز چهارم قرار است در نبطیه در جنوب افتتاح شود.

«زندگی من تغییر کرده است»

صدها کارگر کودک و نوجوان قرار است از خدمات این سه مرکز بهرمند شوند.

از جمله این ها جبرئیل لطش 15 ساله از باب التبانه در طرابلس و مجد مراد 14 ساله از اردوگاه پناهجویان البداوی این شهر هستند که هر دو ژوئن 2016 در مرکز جبل محسن طرابلس پیش از آغاز به کار رسمی مرکز در آن ثبت نام کردند.

جبرئیل به المشارق گفت که از 7 سالگی کار کرده است.

وی گفت: «هر روز از 8 صبح تا 8 شب بدون استراحت در یک کارخانه شیشه و آلومینیوم کار می کردم. من وقت بازگشت به خانه بسیار خسته بودم.»

او گفت: «از زمان کودکی از مدرسه رفتن و بازی کردن با دوستانم محروم شدم و در خیابان در معرض خطر بودم تا به این مرکز پیوستم.»

او امروز عربی، فرانسه و انگلیسی، ریاضی، هنر و موسیقی می خواند و در فعالیت های مرکز حفاظت شرکت می کند.

او گفت: «زندگی عادیم را به دست آورده ام و در حال یادگیری فنی هستم تا در آینده حرفۀ من شود.»

مجد به المشارق گفت که از 8 صبح تا 9 شب در مغازه آبمیوه گیری کار می کرده که در آنجا توسط کارکنان و مشتریان مورد بدرفتاری قرار می گرفته و زمان اندکی برای زندگی بیرون از کار داشته است.

وی گفت: «امروز مجبور نیستم کار کنم و از برنامه های مرکز آموزشی استفاده می کنم. زندگی ام عوض شده و احساس آزادی می کنم.»

غصون یاغی، مددکار اجتماعی، به المشارق گفت که در روز افتتاح، مرکز محله جبل محسن 170 کودک بین سنین 7 تا 18 ساله را به خود جذب کرد.

او گفت که بسیاری از این کودکان از مشکلات روحی رنج می برند. وی اشاره کرد که آنها از لحاظ اجتماعی طرد شده بودند و اعتماد به نفس نداشتند و نمی دانستند چگونه از خود دفاع کنند.

وی اظهار داشت که در این مرکز آنها می توانند خود را از مشکلاتشان خلاص کنند.

این مرکز دوشنبه تا جمعه از 8:30 صبح تا 12:30 بعدازظهر باز هستند و عصرها مخصوص فعالیت های ورزشی و خلاقانه می باشند.

او گفت که هدف این مرکز دور کردن کودکان از شرایط کاری سخت و احیای آنان و یا از طریق فرستادن آنها به مدرسه یا بازگشت به بازار کار، اما با مهارت ها و تخصص های جدید می باشد.

بخشی از برنامه ملی

ماریا عاصی، مدیر اجرایی بنیاد بیاند، به المشارق گفت که مراکز حفاظت اجتماعی بخشی از یک برنامه ملی هستند که در سال 2005 توسط وزارت کار برنامه ریزی شد که تا سال 2019 به کار کودکان پایان بخشد.

وی گفت که این برنامه قصد دارد تا با بدترین اشکال کودکان کار به مقابله بپردازد تا آنها را از خطرات خیابانی دور نگه دارد و نگذارد که آنها به مسیری بیافتند که به خشونت و تروریسم ختم شوند.

او اظهار داشت که این برنامه از زمان آغاز بارها اصلاح شده و پس از شروع جنگ سوریه تغییر یافت تا کودکان سوری را نیز شامل شود.

وی گفت که تا امروز این مراکز محافظت، تعداد زیادی از کودکان لبنانی، سوری، فلسطینی و عراقی را از خیابان ها جمع آوری کرده و آنها را از برخی مشاغل خاص در مرکز دره بقاع و چند منطقه بیروت و طرابلس دور کرده است.

وی افزود که از جمله این مشاغل کشاورزی و صنایع سنگین است که ساعات کاری بسیار زیادی دارند.

با اینکه آمار رسمی از تعداد کودکان کار وجود ندارد، اما عصی تعدادشان را صدها هزار نفر می داند.

برقراری ارتباط

عاصی گفت که مرکز سعدنایل رسما 28 فوریه، پس از مجموعه ای از دیدارها با مقامات شهری، دولتی و غیردولتی در زحله با هدف چگونگی رسیدگی به بیشترین تعداد ممکن از کودکان کار افتتاح شد.

وی گفت: «مرکز سعدنایل 400 کودک را بین سنین 2 تا 18 ساله جذب خود کرد و مانند مراکز دیگر به آنها برنامه های سواد آموزی، محافظت اجتماعی، حمایت روانی، نقاشی درمانی، موسیقی، تئاتر، درس های زبان از جمله عربی، فرانسوی و انگلیسی ارائه می دهد.»

او گفت که این مرکز از کودکان بین 2 تا 8 ساله که توسط خانواده هایشان به کار مجبور شده اند محافظت می کند و به کودکان بین 8 تا 14 ساله برنامه های آموزشی می دهد تا آنها را برای مدرسه رسمی آماده کند.

وی افزود که به کودکان بین 14 تا 18 ساله برنامه های حرفه ای می دهد تا به مهارت های دستی و صنعتی سبک مجهز شوند و این کمکی برای شغل آینده شان باشد.

او گفت: «ما کودکان کار را قربانی می دانیم و به آنها کمک می کنیم تا شرایط کاری و فقر اقتصادی ایشان را به درگیری های مسلحانه یا مواد مخدر نکشاند.»