برقراری پیوندهای اجتماعی بین جوانان شام با تلاش «صوره و حکایه»

هفتاد نوجوان از سوریه، عراق، فلسطین و لبنان به تازگی سه ماه را در کنار یکدیگر در بیروت برای شرکت در یک کارگاه عکاسی و نویسندگی گذراندند تا فرابگیرند چگونه می توانند بر اختلافات بین یکدیگر چیره شوند.

این برنامه که «صوره و حکایه» (یک عکس و یک داستان) نام دارد، برای نوجوانان بین 14 تا 18 سال طراحی شده است. این نوجوانان در مورد چیزهایی که طی برگزاری نمایشگاه یک هفته ای از کارهایشان در سالن نمایش المدینه در خیابان حمراء بیروت در روز 9 فوریه، فرا گرفته بودند سخن گفتند.

هدف سازمان غیر انتفاعی لبنانی «ذاکره» و یونیسف از برگزاری این کارگاه ایجاد پیوندهای اجتماعی بین پناهندگان و جوامع میزبان و کمک به شرکت کنندگان در این برنامه برای درک آثار ویرانگر فرقه گرایی بود.

در برنامه پایانی نمایشگاه، نوجوانان عکسها و داستان هایی را که واقعیت زندگی آنان را نشان می داد به نمایش گذاشتند و برخی از آنها در مورد تجربه خود به عنوان پناهنده و واقعیات غم انگیزی که در زندگی خود شاهد بوده اند، سخن گفتند.

ایا الخلف، 16 ساله پناهنده اهل حلب، عکسهایی از کودکان کار سوری نشان داد که به جای رفتن به مدرسه، برای حمایت از خانواده هایشان کار می کردند.

او از سلام، 13 ساله عکس گرفت و درباره وی نوشت، سلام در محل ساختمان سازی کیسه های سنگین سیمان و سنگ را جابجا می کند؛ احمد 12 ساله در یک بازار عمومی ؛ و یامن 10 ساله، در یک قلیان سرا کار می کند.

الخلف به المشارق گفت که از مهارتهایی که کسب کرده برای « نشان دادن وضعیت کودکان کار سوری و ارائه یک تصویر واقعی از درد و رنج پناهندگان» استفاده کرده است.

وی گفت: «من خواستم همه بدانند که این کودکان بزرگترین قربانیان جنگ هستند. درست مانند یامن که دریک قلیان سرا کار می کند، آنها بین سختی آوارگی و وضع مشقت بار فقر و کار کودک گیرافتاده اند.»

چیرگی بر پیش داوری

الخلف گفت به این دلیل در این برنامه شرکت کرد که مصمم بود تا « در جامعه لبنانی ام ادغام و با دیگران آشنا شوم.»

وی گفت: «خانواده ام و من از زمانی که از حلب آواره شدیم، در اردوگاه برج البراجنه زندگی کردیم. من با لبنانی ها نشست و برخاست نکردم برای اینکه فکر می کردم آنها نژاد پرست هستند.»

وی گفت که این برنامه به او کمک کرد که درک کند، «آنها نژاد پرست نیستند، و فقط واقعیت وضعیت و شرایط ما را نمی دانند»، و افزود: «ما با یکدیگر آشنا شدیم و درک کردیم که شبیه هستیم، حتی در نگرانی هایمان.»

پناهنده عراقی فیض باخوس قریو، 18 ساله که عدسی دوربین او تصاویر کودکان سوری را ضبط کرد، به المشارق گفت که این طرح فضایی را برای او فراهم کرده تا حرفهایش را با دیگران در میان بگذارد.

قریو گفت که «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) او و بسیاری دیگر را وادار کرد تا از روستایشان در قراقوش در شمال عراق بگریزند و در پی این کار او به لبنان آمد.

وی گفت: «برای اینکه از نشست و برخاست با دیگران می ترسیدم، دو سال تنها بودم.»

«این برنامه من را با مردمی از نسل خودم آشنا کرد و من در پایان این برنامه، فرد متفاوتی شدم. من اکنون دیگران و ایده های متفاوت آنان را می پذیرم. من روح ام را در این نمایشگاه به نمایش درآوردم و آنراکه زندانی بود آزاد کردم.»

شرکت کننده لبنانی، هادی مغربل، 18 ساله عکسهایی از اردوگاه فلسطینی پناهندگان جل البحر در شهر صور لبنان را به نمایش گذاشت.

او به المشارق گفت: «ما [ پناهندگان فلسطینی] را به چشم منبع تروریسم و افراط گرایی می نگریم، و آنها ما را به عنوان نژادپرست می بینند،» و افزود که او با عکسهایش سعی کرده تا این برداشت ذهنی را از بین ببرد.

وی گفت: «بین ما شکاف وجود داشت. اما اکنون، با یکدیگر نزدیک و به هم پیوند خورده ایم، و درک کرده ایم که همسان هستیم.»

سرمایه گذاری بر روی جوانان عرب

تانیا شابویزا، نماینده یونیسف در لبنان گفت: «ما همه می دانیم که سرمایه گذاری بر روی جوانان در جهان عرب یک اولویت فوری برای بنا نهادن بنیان های مستحکم پایداری است.»

او در مراسم گشایش نمایشگاه در روز 3 فوریه گفت: «ما باید توجه کنیم که در نمایاب آنها چه چیزی هست، چه چیزی آنها را نگران می کند و هنگامی که می نویسند به چه مسئله ای می پردازند. برای اینکه پاسخ این پرسشها در اینجا است.»

رمزی حیدر، عکاس و رییس «ذاکره» گفت که هدف از برگزاری «صوره و حکایه» مهار تواناییهای بالقوه نوجوانان و پرداخت به مسائل آنها از طریق برگزاری گفتمان و ارتباط است، تا آنها را از جذب شدن به سوی تروریسم و افراط گرایی حفظ کنیم.

او به المشارق گفت: «ثابت شده که این گروه سنی مورد هدف قرار می گیرند برای اینکه گمراه بشوند، به ویژه که بعضی از آنها به مدرسه نمی روند و به طور مناسب راهنمایی نمی شوند. ما به آنها فضایی برای امیدواری، شادی و اتکاء به خود دادیم تا خودشان را دریابند.»

وی گفت که کارگاههای این برنامه به شرکت کنندگان نحوه کاربرد دوربین، فنون عکاسی، خبرنویسی و ویرایش و کاربرد رسانه های اجتماعی را آموختند.

او افزود: «آنها با افرادی از زمینه های گوناگون اجتماعی دیدار کردند و براساس مسائل مشترکی که دغدغه های نسل آنها است با یکدیگر ارتباط ایجاد نمودند.»

حیدر گفت که صوره و حکایه سال گذشته به منظور تقویت مهارتهای جوانانی که به حاشیه رانده شده اند و مستحکم کردن پیوندهای بین پناهندگان و جوامع میزبان آنها، راه اندازی شد.

وی افزود که اززمان برگزاری این کارگاه، بیش از 70 تن از مردان و زنان جوان، توانسته اند با یادگیری شیوه آماده سازی گزارش های خبری و عکاسی، خبرنگار محلی بشوند.

وی گفت، این کارگاهها میزان و گسترۀ جاه طلبی آنها، آگاهی اجتماعی و سیاسی و توانایی ایجاد تغییر مثبت در جوامع شان را آشکار کرد.

او گفت: «طرح ما پیروز شد و آنها طبقه اجتماعی و تفاوتهای خود را پشت سر گذاشتند.»

وی گفت: «ما به آنها فرصتی دادیم تا درباره گوناگونی، یکپارچگی و چالش ها سخن بگویند و بتوانند از طریق گفتمان به این مسائل بپردازند، و ما برای افراد دیگری هم که تحت شرایط مشابه زندگی می کنند، این گونه فرصت ها را همچنان فراهم خواهیم کرد.»