بیروت -- کشاورزان لبنانی بیصبرانه منتظر تصمیم عربستان سعودی برای از سرگیری واردات محصولات کشاورزی از لبنان هستند. این کشور پادشاهی در فروردین ۱۴۰۰ و پس از کشف یک محموله قرص کاپتاگُن جاسازیشده در بار انار، واردات محصولات کشاورزی از لبنان را متوقف کردند.
امیدواریها برای از سرگیری این روند زمانی افزایش یافت که نجیب میقاتی، نخستوزیر لبنان، اعلام کرد عربستان سعودی تصمیم گرفته است بار دیگر بازارهای خود را بهروی محصولات لبنانی باز کند. این خبر در زمانی اعلام میشود که بخش کشاورزی لبنان در بحران بهسر میبرد.
این اظهارات که روز ۲۹ اردیبهشت و در جریان حضور میقاتی در اجلاس اتحادیهٔ عرب در جده بیان شد، تاریخ دقیق اجرایی شدن آن را مشخص نکرده و هنوز بیانیهٔ رسمی در اینباره منتشر نشده است.
جورج بوجیکیان، وزیر صنعت، و عباس حاج حسن، وزیر کشاورزی، در اینباره گفتند که مذاکرات با همتایان عربستانی و کشورهای خلیج فارس تأیید کرد که از سرگیری صادرات لبنان به کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس در مسیر درستی قرار دارد.
ضربهای دردناک به کشاورزان
آنتوان حویک، رئیس انجمن کشاورزان لبنان، به المشارق گفت: «خسارات وارده به کشاورزان در نتیجهٔ تعلیق صادرات به عربستان سعودی بهدلیل قاچاق مواد مخدر، بسیار سهمگین است.»
او حزبالله را مسئول از بین رفتن روابط اقتصادی لبنان با عربستان سعودی دانست.
بهگفتهٔ او، صادرات محصولات کشاورزی لبنان به کشورهای خلیج فارس در سال ۱۳۹۹ «به ۳۱۲۶۰۰ تن محصول، به ارزش ۱۴۵ میلیون دلار» رسید که از این مقدار ۵۰ هزار تن -- به ارزش ۲۴ میلیون دلار -- به عربستان سعودی صادر شد.
حویک افزود: «در زمانی که دولت اقداماتی مانند کنترل مرزها با سوریه را انجام نداد تا ما را قادر به تغییر مسیر صادرات محصولات خود کند»، قاچاق موادمخدر در محمولههای محصولات کشاورزی «ضربهٔ دردناکی برای ما بود.»
او گفت، تا زمانی که مرز با سوریه تحت کنترل قرار نگیرد و قاچاق موادمخدر متوقف نشود، عربستان سعودی واردات محصولات کشاورزی را از سر نخواهد گرفت.
حویک گفت، در همین حال، ضرر و زیان سالانه به بخش کشاورزی بهدلیل عدم دسترسی به «بازارهای عربستان سعودی و خلیج فارس به صدها میلیون دلار» میرسد.
محمود الفلایتی، یک کشاورز در منطقهٔ عرسال، که به پرورش گیلاس، زردآلو، سبزیجات، و ترهبار معروف است، نسبت به تداوم این ممنوعیت صادرات ابراز تأسف کرد.
او به المشارق گفت: «ما کشاورز هستیم. ما هزاران دلار ضرر میکنیم و محصولات تلنبار شدهاند.»
الفلایتی گفت: «ما هر روز در سایهٔ ترس از دست دادن محصولات کشاورزی خود بهسر میبریم؛ چرا که بازار لبنان بهدلیل بحران مالی شدیدی که همگان را تحت تأثیر قرار داده است، دیگر توانایی تحمل افزایش قیمتها را ندارد.»
اثرات زیانبار قاچاق موادمخدر
تونی طعمه، رئیس کمیتهٔ اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، و کشاورزی در زحله و بقاع، از بزرگترین صادرکنندگان سیبزمینی و انگور به عربستان سعودی و خلیج فارس است.
او به المشارق گفت که معیشت هزاران کشاورز محلی برای صادرات محصولاتشان به خلیج فارس متکی بود.
طعمه گفت: «تأثیر بحران اقتصادی و مالی بر ما کم بود، حالا صادرات مواد مخدر از لبنان و یا از طریق لبنان به عربستان سعودی به صادرات محصولات ما آسیب رسانده است.»
او افزود، این امر به روابط اقتصادی تاریخی لبنان با عربستان سعودی و کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس نیز آسیب رسانده است.
طعمه گفت که در پس پردهٔ قاچاق موادمخدر «شبکههای سازماندهی شدهای هستند که در بحبوحهٔ گسترش کارگاههای تولید کاپتاگُن در مناطق تحت کنترل رژیم سوریه، به پولشویی و وارد کردن دلار [به لبنان] میپرازند.»
او یادآورشد که حزبالله در تولید و قاچاق موادمخدر دست دارد، و «گذرگاههای غیرقانونی میان دو کشور را کنترل میکند.»
او گفت: «ما بهعنوان کشاورز و صادرکننده، بهای سنگینی را برای این فعالیت قاچاق مواد مخدر پرداختهایم.»
«از زمانی که عربستان سعودی و برخی از کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس واردات محصولات ما را به حالت تعلیق درآوردند، ما، به ویژه در درهٔ بقاع، متحمل میلیاردها دلار ضرر و زیان شدهایم و ممکن است به نقطهای برسیم که دیگر نتوانیم به راهمان ادامه دهیم.»
درهٔ بقاع ۴۳ درصد از خاک لبنان را تشکیل میدهد و ۸۰ درصد از جمعیت این دره کشاورز هستند.
آنتوان فرح، نویسندهٔ اقتصادی، میگوید که بازار کشورهای خلیج فارس، و بهویژه بازار عربستان سعودی، «از مهمترین بازارها برای محصولات کشاورزی و صنعتی لبنان بود.»
«این بازار ستون اصلی حمایت از صادرات لبنان بود و در نتیجه، بستهشدن بازار عربستان تأثیر ویرانگری بر اقتصاد لبنان داشت.»
او گفت: «بستهشدن بازار عربستان بهروی محصولات کشاورزی لبنان، پیامد فعالیتهای سیاسی حزبالله و اقدامات این گروه در ارتباط با قاچاق مواد مخدر به این کشور است.»