تقویت همکاری‌های منطقه‌ای با برگزاری رزمایش نظامی به رهبری آمریکا در تاجیکستان

دوشنبه -- ارتش ایالات متحده و چند کشور آسیای میانه در هفتۀ گذشته رزمایشی را با هدف بهبود همکاری‌های منطقه‌ای به میزبانی تاجیکستان آغاز کردند.

طبق بیانیۀ سفارت ایالات متحدۀ آمریکا در تاجیکستان، رزمایش همکاری منطقه‌ای ۲۰۲۲ با حمایت مالی ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) روز چهارشنبه (۱۹ مرداد) در دوشنبه آغاز شده و قرار است تا ۲۹ مرداد ادامه داشته باشد.

پس از اتمام رزمایش همکاری منطقه‌ای ۲۲ نیز شرکت‌کنندگان از ایالات متحده، تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، مغولستان، پاکستان و ازبکستان در یک عملیات فرماندهی شش‌روزه شرکت خواهند کرد.

تاجیکستان و آمریکا یک برنامۀ آموزش میدانی دوجانبه نیز به‌مدت پنج روز در مرکز آموزشی فخرآباد برگزار خواهند کرد.

در بیانیۀ سفارت آمریکا آمده است: «در این رزمایش، فرصتی برای هماهنگی، همگامی و واکنش به رویدادها در یک محیط غیرتهدیدآمیز فراهم خواهد شد».

در ادامۀ بیانیه آمده است که این رزمایش برای ارتقای امنیت و ثبات منطقه؛ افزایش توانمندی‌های ملی و تعهد نسبت به منع سلاح‌های کشتار جمعی، عناصر تروریستی و مواد مخدر؛ و کمک به توسعۀ نیروهای دفاع منطقه‌ای در عملیات‌های صلح بین‌المللی و اشتراک‌گذاری اطلاعات طراحی شده است.

جان مارک پامرشیم، سفیر آمریکا در تاجیکستان، ضمن خوش‌آمدگویی به حضار گفت: «همکاری منطقه‌ای ۲۲ به‌عنوان بزرگ‌ترین رزمایش ارتش به ارتش ایالات متحده با حضور کشورهای آسیای میانه و جنوبی یک فرصت بی‌نظیر برای تقویت روابط با هم‌پیمانان ما در آن منطقه است».

او گفت: «این رزمایش حکم میدانی برای رسیدگی به مسائل منطقه از جمله پاسخ‌های صلح‌آمیز به چالش‌های جهانی، تبادل اطلاعات و همکاری‌های منطقه‌ای دارد».

همکاری‌های منطقه‌ای

شرکت‌کنندگان از سال ۱۳۸۳ هر سال به نوبت میزبانی این رزمایش را به عهده داشته‌اند، به استثنای سال ۱۳۹۹ که همه‌گیری جهانی کووید-۱۹ به وجود آمد.

سال گذشته، این رزمایش سالانه در ایالت مونتانا در آمریکا برگزار شد.

سرلشکر جان پی. هرونک از نیروی هوایی ایالات متحده در آن زمان گفت: «دیدن این همکاری‌ها برای من هیجان‌انگیز است».

«من واقعاً معتقدم این رزمایش بسیار مهم است چون به آینده‌مان نگاه می‌کنیم که چطور ملت‌هایمان رشد می‌کنند و چطور روابط‌‌مان را می‌سازیم.»

سرهنگ دوم ریچارد ویکس از سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده و مسئول ارشد برنامه‌ریزی رزمایش‌های آن سال در آن زمان گفت: «یک چیز که [رزمایش] همکاری منطقه‌ای به من نشان داده این است که هر کسی چیزی دارد که می‌تواند یاد بدهد و هر کسی هم چیزی را باید یاد بگیرد».

«هیچ کشوری بهترین روش کار در همۀ زمینه‌ها را ندارد و رزمایش‌هایی مثل همکاری منطقه‌ای حقیقتاً امکان همکاری و تبادل آن ایده‌ها را برای جذب و یادگیری نقاط قوت یکدیگر فراهم می‌کنند.»

رزمایش امسال پس از برگزاری تمرین‌های نظامی مشترک تاجیکستان و ازبکستان در ترمذ ازبکستان، که خود نشانۀ دیگری از نزدیک‌تر شدن روابط در منطقه است، برگزار شد.

طبق بیانیه‌های وزارت دفاع ازبکستان، رزمایش کشورهای مشترک‌المنافع ۲۰۲۲ از ۱۳ تا ۱۹ مرداد برگزار شده بود.

تمرکز اصلی این رزمایش‌ها بر دفع شبیه‌سازی تجاور به مرز دو کشور بود، که به‌گفتۀ این وزارتخانه «با شلیک‌های دقیق مسلسل‌‌ها، تانک‌ها، توپخانه و دیگر واحدهای نبرد نابود شد».

ارتشبد شیرعلی میرزا، وزیر دفاع تاجیکستان، روز ۱۸ مرداد برای گفتگو پیرامون مسائل نظامی با همتای ازبک خود سپهبد بهادر قربانف وارد تاشکند شد.

به‌گفتۀ وزارت دفاع ازبکستان، قربانف «بر روابط دوستانه بین ازبکستان و جمهوری تاجیکستان تأکید کرد» و در مورد گسترش هرچه بیشتر روابط «ابراز اطمینان کرد».

دو طرف به همکاری‌ها در زمینه‌های مختلف اشاره کردند، از حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و بشردوستانه گرفته تا مسائل دفاعی و امنیتی، و توافقنامه‌ای هم برای آموزش پرسنل نظامی تاجیکستان در مؤسسات ازبکستان امضا کردند.

هم‌پیمانان امنیتی

ایالات متحدۀ آمریکا همواره به‌منظور بهبود امنیت مرزها و کمک به مبارزه با تروریسم و قاچاق مواد مخدر، از نیروهای مسلح و مرزبانان و ادارات پلیس تاجیکستان حمایت می‌کند.

این کمک‌ها نه تنها به تبادل تجربه محدود نمی‌شود بلکه ایجاد زیرساخت و تأمین سخت‌افزار، از جمله در زمینۀ مخابرات و حمل و نقل، را نیز در‌بر‌می‌گیرد.

طبق برآوردهای سال ۱۴۰۰، ایالات متحدۀ آمریکا از سال ۱۳۷۱ بیش از ۳۳۰ میلیون دلار (۳٫۷ میلیارد سامانی) در حوزۀ امنیت به تاجیکستان کمک کرده است.

طبق بیانیه‌ای که در سایت رسمی امامعلی رحمان، رئیس‌جمهوری تاجیکستان، منتشر شده، ژنرال مایکل «اریک» کوریلا، فرمانده سنتکام، در خردادماه در شهر دوشنبه به‌منظور گفتگو پیرامون مسائل امنیتی آمریکا و تاجیکستان با امامعلی رحمان دیدار کرده است.

هیئت‌های نمایندگی ایالات متحده و تاجیکستان موضوع گسترش روابط آمریکا و تاجیکستان را، به‌ویژه در حوزه‌های نظامی و امنیتی، امکان‌سنجی کردند.

آنها همچنین پیرامون شرایط منطقه و جهان، مبارزه با تروریسم، قاچاق مواد مخدر و دیگر جرایم فراملیتی گفتگو کردند.

گفتگوها در تاجیکستان پس از اتمام گفتگوهای کوریلا در ازبکستان و قزاقستان، دو کشور دیگر عضو شوروی سابق، صورت گرفت.