آینده تیره و تار پوتین در نتیجه خشم فزاینده الیگارش‌ها و شهروندان روسیه

مسکو -- تداوم محکومیت تصمیم ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، برای حمله به اوکراین، از سوی الیگارش ها، اعضای اپوزیسیون،‌ و شهروندان عادی روسیه سبب شده است که او در درون کشور با فشار فزاینده ای مواجه شود.

به گفته یکی از ناظران، روز یکشنبه (۱۵ اسفند) در یازدهمین روز این تهاجم بیش از ۴۶۰۰ نفر در شهرهای سراسر روسیه در جریان تظاهرات علیه عملیات نظامی مسکو در اوکراین، بازداشت شدند.

به گزارش خبرگزاری های روسیه، یک سخنگوی پلیس گفت که پس از شرکت کردن حدود ۲۵۰۰ نفر در «اعتراضات غیرمجاز» در مسکو ۱۷۰۰ نفر بازداشت شدند. این در حالی است که در تجمعی کوچکتر که با حضور حدود ۱۵۰۰ نفر در سن پترزبورگ، دومین شهر بزرگ روسیه، برگزار شد ۷۵۰ نفر بازداشت شدند.

سازمان «اُوی‌دی-اینفو» که بر تعداد بازداشت شدگان در جریان اعتراضات مخالفان نظارت می کند، تعداد بازداشت‌شدگان در ۶۵ شهر و شهرستان در سراسر روسیه را ۴۶۴۴ نفر اعلام کرد.

ساعاتی پس از آن که الکسی ناوالنی، منتقد کرملین که در زندان به سر می‌برد، خواستار برگزاری تظاهرات روزانه علیه این حمله نظامی شد، تظاهرکنندگان به خیابان ها آمدند. آنها پوتین را «یک تزار کوچولوی مجنون» خطاب کردند و گفتند که روسیه نباید «کشور بزدل‌های ترسو» باشد.

به گفته یکی از خبرنگاران خبرگزاری فرانسه، طی تظاهراتی که هفته گذشته برگزار شد پلیس یک زن را که کتی قرمز به تن داشت و فریاد می‌زد «نه به جنگ!» به یک ون منتقل کرد.

مردی پنجاه ساله به خبرگزاری فرانسه گفت: «اینکه ببینم چه چیزی رخ می دهد و کاری انجام ندهم برایم دردناک است.» او کمی بعد به همراه پسر ۱۷ ساله اش بازداشت شد.

آنتون کیسلوف، دانشجوی ۲۱ ساله در سن پترزبورگ، به خبرگزاری فرانسه گفت: «من نمی توانستم در خانه بمانم. این جنگ باید متوقف شود.»

در همین حال، در حدود ۷ هزار تن از دانشمندان، ریاضیدانان، و دانشگاهیان روسیه هفته گذشته نامه ای سرگشاده خطاب به پوتین را که در آن «به شدت» به جنگ او در اوکراین اعتراض شده بود، امضا کردند.

تظاهرکنندگان و افرادی که به طور علنی از جنگ روسیه انتقاد می‌کنند، این اقدام را با پذیرش یک خطر بزرگ، از جمله جریمه یا زندان شدن، انجام می دهند؛ چرا که پس از به تصویب رسیدن قانونی توسط مقامات روسیه در سال‌های اخیر آنها اجازه دارند شهروندان منتقد دولت را هدف قرار دهند.

ناوالنی پس از آن که در سال ۱۳۹۸ مورد حمله گاز اعصاب نوویچوک قرار گرفت - که کرملین را مسئول آن می‌داند، اوایل سال ۱۳۹۹ بزرگ‌ترین اعتراضات سال‌های اخیر علیه پوتین در روسیه را رهبری کرد.

وی هم اکنون در خارج از مسکو در ارتباط با اتهام یک کلاهبرداری قدیمی حکم زندان خود را سپری می کند.

او طی بیانیه ای که هفته گذشته در فیس بوک منتشر شد، گفت: «من از همه می خواهم که به خیابان ها بیایند و برای صلح مبارزه کنند.» وی از روس ها خواست که از زندان رفتن نترسند.

«اگر برای جلوگیری از جنگ، مجبور باشیم که زندان‌ها و ون‌های پلیس را پر کنیم، زندان‌ها و ون‌های پلیس را پر خواهیم کرد.»

«هر چیزی بهایی دارد و اکنون، در بهار ۱۴۰۱، ما باید آن بها را بپردازیم.»

ناوالنی از مردم روسیه و بلاروس -- کشوری که به نیروهای روسی برای حمله به اوکراین اجازه عبور داد -- خواست در روزهای هفته ساعت ۷ بعد از ظهر و در روزهای آخر هفته و تعطیل ساعت ۲ بعد از ظهر در میدان های اصلی تظاهرات کنند.

او پوتین را به این که برای توجیه حمله به اوکراین از «چرندیات شبه تاریخی» استفاده می کند، متهم کرد.

او گفت: «من با دیدن این که چگونه چرندیات شبه تاریخی پیرموان وقایع ۱۰۰ سال پیش [انقلاب روسیه] بهانه‌ای برای روس‌ها شده است تا اوکراینی‌ها را بکشند و آنها هم در دفاع از خود روس‌ها را بکشند، نمی‌توانم و نمی‌خواهم سکوت کنم و سکوت نخواهم کرد.»

«پوتین، روسیه نیست.»

اعتراض الیگارش ها

به عنوان نشانه‌ای از افزایش مخالفت‌ها، برخی از الیگارش‌های روسیه علیه مسکو و پوتین زبان به اعتراض گشوده اند.

در حالی که دولت‌ها با اعمال تحریم‌های تنبیهی فزاینده بر اقتصاد روسیه فشار می‌آورند، پایتخت‌های جهان طبقه خواص ثروتمند مسکو و دارایی‌های‌شان در خارج از کشور را نیز زیر نظر دارند. تحلیلگران این اقدام را راهی برای تضعیف قدرت پوتین تلقی می‌کنند.

آلگ دریپاسکا، یکی از سرمایه داران بانفوذ روس، روز دوشنبه گفت که زمان پایان دادن به «همه این سرمایه داری دولتی» و تغییر سیاست ها فرا رسیده است؛ چرا که اقتصاد این کشور به دلیل حمله مسکو به اوکراین، تحت تأثیر تحریم های غرب قرار گرفته است.

وی در اپلیکیشن پیام رسان تلگرام ضمن درخواست «توضیحات» از سوی مسئولان درباره اتفاقاتی که قرار است طی سه ماه آینده برای اقتصاد این کشور رخ دهد، گفت: «تغییر سیاست های اقتصادی ضروری است. پایان دادن به همه این سرمایه داری دولتی ضروری است.»

او گفت: «اگر این یک بحران واقعی است، پس ما به مدیران بحران واقعی احتیاج داریم، نه به خیال‌پردازانی با مجموعه‌ای از نمایش‌های ابلهانه.»

دریپاسکا با اشاره به الحاق شبه جزیره کریمه اوکراین به روسیه توسط مسکو و در پی آن اعمال تحریم‌های غرب، گفت: «برخلاف سال ۲۰۱۴، اکنون نمی‌توان به این موضوع پرداخت.»

شرکت «لتروان» روز یکشنبه گفت، میخائیل فریدمن، بازرگانی که در روسیه و اوکراین دارای شرکت های هولدینگ است، به کارمندان شرکت سهامی خصوصی «لتروان» گفت که «جنگ هرگز نمی‌تواند راه حل باشد» و خواستار پایان دادن به این «خونریزی» شد.

او نوشت: «من به شدت به مردم اوکراین و روسیه وابسته هستم و مناقشه کنونی را برای هر دوی آنها یک فاجعه می بینم. این بحران جان انسان ها را خواهد گرفت و به دو ملت، که صدها سال با هم برادر بوده اند، آسیب خواهد رساند.»

وی اظهار داشت: «من اظهارات سیاسی نمی کنم، من یک بازرگان هستم که در قبال هزاران کارمند خود در روسیه و اوکراین مسئولیت دارم.»

او در پایان گفت: «من فقط می توانم به کسانی بپیوندم که به شدت مایلند این خونریزی پایان یابد. من اطمینان دارم که شرکای من نیز با من هم‌عقیده هستند.»

فریدمن هفته گذشته از گروه های اروپایی که سهامدار آنها است، از جمله «لتروان»، کناره گیری کرد. هرچند او داشتن هر گونه «رابطه مالی یا سیاسی» با پوتین را رد کرده است.

یک میلیاردر و صراف دیگر به نام اولگ تینکوف نیز مستقیماً بر ضد جنگ صحبت کرد.

او هفته گذشته در اینستاگرام نوشت: «مردم بیگناه هر روز در اوکراین می میرند؛ این غیرقابل تصور و غیرقابل قبول است!»

«دولت ها باید برای معالجه مردم و تحقیقات برای شکست دادن سرطان هزینه کنند، نه برای جنگ. ما با این جنگ مخالفیم!»

گروه ضربت «کلپتوکپچر»

دریپاسکا و فریدمن هر دو از طبقه خواص روسیه هستند که توسط غرب تحریم شده اند.

مریک گارلند، دادستان کل ایالات متحده، هفته گذشته از راه اندازی یک گروه ضربت چند سازمانی به منظور تعقیب «الیگارش های فاسد روسیه» و ناقضان تحریم های اعمال شده علیه روسیه به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین خبر داد.

گارلند در بیانیه ای با اعلام راه اندازی «گروه ضربت کلپتوکپچر» (به معنی «دستگیری دزد» یا «دزدگیری») گفت: «وزارت دادگستری از تمام اختیارات خود در جهت مصادره دارایی های افراد و نهادهایی که این تحریم ها را نقض می کنند، استفاده خواهد کرد.»‌

او گفت: «ما در تلاش‌های خود برای تحقیق، دستگیری، و محاکمه کسانی که اقدامات جنایتکارانه‌شان دولت روسیه را قادر می‌سازد تا این جنگ ناعادلانه را ادامه دهد، از هیچ اقدامی فروگذار نخواهیم کرد.»

جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده، هفته گذشته به میلیاردرهای روسیه هشدار داد که این گروه ضربت «قایق های تفریحی، آپارتمان های لوکس، و جت های شخصی آنها را کشف و مصادره خواهد کرد.»

او گفت: «ما برای دستاوردهای غیرقانونی شما آمده ایم.»

گارلند گفت که این گروه ضربت متشکل از بیش از ۱۲ دادستان از وزارت دادگستری و همچنین افرادی از دیگر سازمان‌های مجری قانون خواهد بود.

لیزا موناکو، معاون دادستان کل کشور، گفت: «خطاب به کسانی که رژیم روسیه را از طریق فساد و فرار از تحریم ها تقویت می کنند: ما شما را از پناهگاه امن محروم خواهیم کرد و شما را پاسخگو خواهیم دانست.»

«به الیگارش‌ها هشدار داده می‌شود: ما برای مسدود کردن و مصادره درآمدهای جنایتکارانه شما از هر ابزاری استفاده خواهیم کرد.»

همچنین افرادی که هدف قرار گرفتند، عبارت بودند از نیکولای توکارف، رئیس خط لوله ماموت ترانس‌نفت، برادران بوریس و آرکادی روتنبرگ که هر دو با پوتین هاکی روی یخ بازی می کنند و از قراردادهای ساخت و ساز دولتی درآمد کسب کرده اند. یکی دیگر از افرادی که در این فهرست قرار داشت سرگئی چیمیزوف، رئیس روستک، بود.

در اقدامی دیگر علیه الیگارش‌های روس، فرانسه روز پنجشنبه اعلام کرد که یک قایق تفریحی متعلق به ایگور سچین، غول نفتی روسیه، را توقیف کرده است. دولت بریتانیا نیز در همان روز اعلام کرد که تحریم‌هایی را علیه علیشیر عثمانوف، بازرگان میلیاردر، و ایگور شووالوف، معاون نخست‌وزیر سابق، اعمال کرده است.