مسکو -- در حالی که نیروهای روسیه برای حمله به اوکراین روز سه شنبه (۳ اسفند) به این کشور نزدیک تر شده اند، جامعه جهانی تصمیم ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، مبنی بر رفتن به سوی یک جنگ انتخابی و تجاوزگری غیرقانونی را محکوم کرده است.
پوتین در رویدادهایی که به دقت و برای حداکثر طراحی شده بود، روز دوشنبه با به رسمیت شناختن استقلال مناطق دونتسک و لوهانسک که تحت تسلط شورشیان قرار دارند، قراردادهای «دوستی و کمک متقابل» را با آنها امضا کرد.
پوتین در یک سخنرانی تلویزیونی ۶۵ دقیقه ای از دفتر خود که بخش اعظم آن با خشم ایراد شد، گفت که اوکراین «کشوری است که توسط روسیه ایجاد شده است.» وی گفت که این که اجازه داده شد اتحاد جماهیر شوروی فروبپاشد و اوکراین و دیگر جمهوری های شوروی راه خود را جدا کنند، اشتباه بود.
ساعاتی پس از این سخنرانی، پوتین به وزارت دفاع روسیه دستور داد که «وظیفه پاسداری از صلح» را در مناطق تحت تسلط جداییطلبان بر عهده بگیرد. به این ترتیب پوتین راه برای دخالت مستقیم نظامی روسیه در شرق اوکراین هموار کرد.
برآورد می شود که در حال حاضر حدود ۱۵۰ هزار تا ۱۹۰ هزار تن از نیروهای روسیه اوکراین را محاصره کرده اند.
ولودیمیر زلینسکی، رئیسجمهوری اوکراین، روز سهشنبه گفت: «ما بر این باوریم که روسیه با این تصمیم، برای تجاوزگری نظامی بیشتر به اوکراین دستاویز قانونی ایجاد میکند و بنا براین همه تعهدات بینالمللی موجود را زیر پا می گذارد.»
وی افزود که در واکنش به اقدام دولت اوکراین در حال بررسی قطع روابط دیپلماتیک با روسیه است.
«بهانه جنگ»
این اقدام روسیه با محکومیت گسترده از سوی رهبران جهان مواجه شد.
شورای امنیت سازمان ملل متحد یک نشست اضطراری را در همین رابطه برگزار کرد. دراین نشست لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد، گفت که سخنرانی پوتین حاوی «مجموعه ای از ادعاهای شرم آور و نادرست» با هدف «ایجاد بهانه ای برای جنگ» بود.
او گفت: «او [پوتین] آن نیروها را پاسدار صلح می نامد. این [ادعایی] بی معنی است. ما می دانیم که آنها واقعا چه هستند.»
ایالات متحده به سازمان ملل هشدار داده است که روسیه فهرستی از اوکراینیها را در اختیار دارد که در صورت تهاجم، می خواهد آنها «کشته شوند یا به اردوگاهها فرستاده شوند.»
رزماری دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی و تثبیت صلح، از این که به نیروهای روسیه دستور داده شده است که به شرق اوکراین اعزام شوند، اظهار تاسف کرد.
وی گفت: «ساعات و روزهای آینده بحرانی خواهند بود. خطر درگیری عمده واقعی است و باید به هر قیمتی که شده از آن جلوگیری کرد.»
باربارا وودورد، نماینده بریتانیا، نیز گفت: «روسیه ما را به لبه پرتگاه رسانده است. ما از روسیه می خواهیم که عقب نشینی کند.»
مارتین کیمانی از کنیا خاطرنشان کرد که بسیاری از کشورها «با پایان امپراتوری به وجود آمدهاند» و خواستار مخالفت با «نوستالژی خطرناک» درباره مرزهای گذشته شد.
آلمان اعلام کرد که صدور گواهینامه خط لوله گاز «نورد استریم ۲» از روسیه را متوقف خواهد کرد. وی افزود که اتحادیه اروپا تحریم های اقتصادی «نیرومند و گسترده ای» را اعمال خواهد کرد.
ماریو دراگی، نخست وزیر ایتالیا، گفت: «این اقدام نقض غیرقابل قبول حاکمیت دموکراتیک و تمامیت ارضی اوکراین است.»
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، نیز اقدام پوتین را «غیرقابل قبول» خواند.
توماس بیرن، «وزیر اروپا»ی ایرلند، گفت: «ما باید اطمینان حاصل کنیم که هر اتفاقی بیافتد روسیه قطعاً درد را احساس می کند... این اتفاق خواهد افتاد.»
بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، این اقدام پوتین را «نقض آشکار حاکمیت و تمامیت اوکراین» خواند و وزیر امور خارجه او نیز وعده داد که تحریم های جدیدی را علیه روسیه اعمال خواهد کرد.
اورسولا فون در لاین و چارلز میشل، رؤسای اتحادیه اروپا، وعده دادند که این اتحادیه «با تحریم کسانی که در این اقدام غیرقانونی دخیل هستند، واکنش نشان خواهد داد.»
یک مقام ارشد دولت آمریکا سخنرانی پوتین را «حمله ای به ایده یک اوکراین حاکم و مستقل» خواند.
این مقام از طریق کنفرانس تلفنی به خبرنگاران گفت: «او روشن کرد که اوکراین را از نظر تاریخی بخشی از روسیه می داند و چندین ادعای نادرست درباره نیات اوکراین مطرح کرد که به نظر میرسید برای اقدام نظامی احتمالی طراحی شده بود.»
«این سخنرانی خطاب به مردم روسیه برای توجیه جنگ ایراد شد.»
آلار کاریس، رئیس جمهوری استونی که برای اعلام همبستگی با زلینسکی به کییف رفته بود، گفت: «رئیس جمهوری پوتین به خاطر اقدامات خشونت آمیز خود به نسل های آینده پاسخ خواهد داد.»
سرگی کیسلیسا، سفیر اوکراین، تأکید کرد که به رغم اقدامات روسیه، مرزهای کشورش «بدون تغییر» باقی خواهد ماند.