استفاده حوثی ها از مخزن شناور صافر به عنوان «اهرم چانه زنی» به رغم تهدید گسترده برای منطقه

عدن -- به گفته یک مقام یمنی، خودداری حوثی های مورد حمایت ایران در دادن اجازه به بازرسان سازمان ملل برای بازدید از یک مخزن نفتی شناور فرسوده در سواحل غربی یمن نشان می دهد که آنها از این شرایط به عنوان اهرمی برای چانه زنی سیاسی استفاده می کنند.

تأسیسات شناور ذخیره سازی و تخلیه صافر -- که حاوی ۱.۱ میلیون بشکه نفت خام است -- به عنوان یک «بمب شناور» توصیف شده است؛ چرا که بدنه آن در حال فرسایش است و تصور می شود که طی پنج سال گذشته به طور مداوم از بشکه های آن گازهای قابل اشتعال متصاعد شده باشد.

به گفته فیصل المجیدی، معاون وزیر دادگستری، مخزن نفتی شناور صافر که عمر آن ۴۵ سال است از اوایل سال ۱۳۹۴ تاکنون در شرایط وخیمی به سر می برد.

وی گفت: «چندین گزارش وجود دارد كه تأیید می كند نشت محموله نفت این شناور به دریا و یا منفجر شدن آن، خطرناک و ویرانگر خواهد بود.»‌

وی گفت که پیامدهای چنین رویدادی نه تنها برای یمن، بلکه برای کشورهای منطقه، از جمله عربستان سعودی و حتی تا کانال سوئز و جیبوتی، نیز فاجعه بار خواهد بود.

وی گفت: «گزارش ها حاکی از آن است که در صورت نشت، صیادان یمنی و اکوسیستم دریایی بیشترین آسیب را خواهند دید؛ چرا که چنین حادثه ای ۹۰ گونه ماهی را تحت تأثیر قرار خواهد داد و صخره های مرجانی را از بین خواهد برد.»‌

المجیدی هشدار داد: «اگر این کشتی منفجر شود، اثرات منفی آن از تأثیرات انفجار بندر بیروت بدتر خواهد بود.»‌

درخواست های مکرر برای دسترسی

شورای امنیت سازمان ملل متحد روز ۱۳ خرداد بار دیگر خواستار آن شد که حوثی ها «بدون تأخیر بیشتر» به بازرسان اجازه دهند که از این مخزن نفتی شناور فرسوده بازدید کنند.

پس از اعلام حوثی ها در روز ۱۱ خرداد مبنی بر آن که مذاکرات برای رسیدن به توافقی بر سر صدور مجوز دسترسی هیأت سازمان ملل متحد پس از چند روز گفتگو «به بن بست» رسیده است،‌ یک شورای ۱۵ نفره به درخواست بریتانیا جلسه ویژه ای را درباره مخزن نفتی شناور صافر برگزار كرد.

در یک بیانیه آمده است، این اعضا از حوثی ها خواستند که «بدون تأخیر دسترسی بی قید و شرط و ایمن را برای کارشناسان سازمان ملل به منظور انجام ارزیابی جامع و بی طرفانه و انجام مأموریت تعمیرات اولیه تسهیل کنند.»‌

بازرسان سازمان ملل متحد نخست قصد داشتند این مخزن شناور را سال گذشته مورد ارزیابی قرار دهند. اما به دلیل اختلاف نظر با این گروه شبه نظامی مورد حمایت ایران، این مأموریت بارها به تأخیر افتاده است.

حوثی ها خواستار انجام تعمیرات و نگهداری فوری این مخزن شناور هستند. اما سازمان ملل متحد می‌گوید پیش از آن که کار تعمیر و نگهداری بتواند به صورت ایمن آغاز شود، باید ارزیابی بی طرفانه ای صورت بگیرد.

دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد در نشست این شورا گفت که تیم سازمان ملل «همچنان آماده اعزام است.»‌

رینا قلانی، مدیر عملیات و حمایت دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل، گفت: «تا زمانی که ما بودجه تأمین شده توسط اعطاکنندگان را در اختیار داشته باشیم، سازمان ملل متحد آن تیم را در شرایط آماده باش نگاه خواهد داشت.»‌

«با این حال، برخی از این وجوه به زودی تمام خواهد شد. بنابراین، ما امیدواریم که همه چیز خیلی سریعتر آغاز شود.»‌

«بمب ساعتی»

المجیدی گفت که حوثی ها از شناور تأسیسات ذخیره سازی و تخلیه صافر به عنوان «بمبی ساعتی برای تهدید کشورهای منطقه و جهان» استفاده می کنند.

وی گفت: «وزیر آب و محیط زیست یمن گفته است که کار تعمیر و نگهداری دیگر فایده ای ندارد و این مخزن شناور باید به مکان دیگری انتقال یابد و تخلیه شود.»‌

وی گفت: «با این حال، حوثی ها چنین چیزی را قبول نمی كنند؛ زیرا آنها از این وضعیت برای اخاذی از جهان استفاده می كنند.»‌ وی افزود که حوثی ها می خواهند بابت ۱.۱ میلیون بشکه نفت موجود در این مخزن شناور پول دریافت کنند و از آن «برای تأمین هزینه جنگ خود و پر کردن جیب برخی از رهبران شان استفاده کنند، که غیر قابل قبول است.»‌

وی گفت: «حوثی ها تمایلی به اجرای یک راه حل ندارند؛ زیرا آنها نمی خواهند یک فرصت اخاذی بین المللی که برایشان پیش آمده را از دست بدهند؛ فرصتی که می تواند به آنها در دستیابی به دستاوردهای سیاسی شان کمک کند.»‌

سازمان بین المللی زیست محیطی و مردم نهاد «صلح سبز» (گرین پیس) در روز ۱۳ خرداد هشدار داد که «تا لنگر این شناور هم زنگ زده است و هر لحظه ممکن است در هم بشکند یا منفجر شود.»‌

احمد الدروبی، سخنگوی سازمان «صلح سبز»، گفت: «موضوع دیگر اگر و اما ندارد و باید هر چه زودتر انجام شود.»‌

این سازمان می گوید که علاوه بر فرسایش این کشتی زنگ زده، کارهای اساسی برای مدیریت گازهای انفجاری در مخازن ذخیره آن نیز نادیده گرفته شده است.

جنیفر مورگان، مدیر اجرایی سازمان بین المللی «صلح سبز»، گفت: «هر روزی که بدون انجام اقدامی بگذرد، خطرات ویرانی آن را افزایش می دهد.»

وی گفت: «سازمان ملل متحد باید اکنون اقدام کند تا از بزرگترین فاجعه نفتی قرن در منطقه جلوگیری شود. راه حل های موجود، تخصص، و فناوری های امدادی در این زمینه شناخته شده است.»‌

وی افزود: «زمان آن فرا رسیده است که اقدامات بیشتری انجام گیرد و از وقوع فاجعه بزرگتر برای مردم یمن و تأثیرات احتمالی آن بر میلیون ها نفر دیگر در مناطق اطراف، جلوگیری شود.»‌