عدن -- مقامات یمنی می گویند که نقش ایران در تأمین مالی و مسلح کردن حوثی ها، مستقیماً منجر به مرگ غیرنظامیان و طولانی شدن درگیری ها در یمن شده است.
فیصل المجیدی، معاون وزیر دادگستری، گفت: «حمایت مداوم ایران از حوثی ها از طریق ارائه تسلیحات و کاشناسان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و حزب الله لبنان، عامل اصلی استمرار جنگ است.»
وی گفت: «مسئولیتی که ایران برای ادامه جنگ بر عهده دارد، یک مسئولیت مستقیم است؛ چرا که برنامه ریزی ها توسط ایران انجام می شود، سلاح ها ساخت ایران است، و حتی اهداف [این جنگ] نیز به تأمین منافع ایران کمک می کند.»
المجیدی به محموله های تسلیحاتی ایران که از طریق دریا و خشکی برای حوثی ها فرستاده می شود، اشاره کرد. گفتنی است که برخی از این تسلیحات توسط نیروی دریایی ایالات متحده، نیروهای دریایی ترکیبی، و ائتلاف عربی توقیف شد.
طبق تحقیقات اولیه، نیروی دریایی ایالات متحده در اردیبهشت ماه محموله بسیار بزرگی از سلاح های غیرقانونی روسی و چینی را در شناوری که از ایران آمده بود و در آب های بین المللی در شمال دریای عرب حرکت می کرد، توقیف کرد.
یک مقام دفاعی ایالات متحده در آن زمان گفت، این سلاح ها مشابه سلاح های توقیف شده در محموله توقیف شده دیگری است که آن هم به مقصد حوثی های یمن در حرکت بود.
المجیدی از جامعه جهانی خواست که روسیه و چین را تحت فشار قرار دهند تا فرستادن تسلیحات به ایران را متوقف کنند؛ تسلیحاتی که «آنها را برای کشتن یمنی ها» به حوثی ها قاچاق می کنند.
«هدایت جنگ»
ایران از سواحل ۲۵۰۰ کیلومتری یمن، و نیز از جزایر و شناورهای یمنی برای قاچاق اسلحه به نیروهای نیابتی خود در یمن استفاده کرده است.
نیروهای یمنی در سال های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۴ دو کشتی ایرانی مملو از اسلحه -- به نام های جیحان۱ و جیحان۲ -- را در آب های سرزمینی یمن توقیف کردند.
هیأت کارشناسان سازمان ملل متحد خرداد ۱۳۹۹، در گزارشی تأیید کرد که موشک های کروز شلیک شده از یمن در حمله به تأسیسات آرامکو در کشور پادشاهی عربستان سعودی در سال ۱۳۹۸ از ایران آمده بودند.
در این گزارش آمده است که این موشک ها شامل اجزای تولید شده در ایران یا صادر شده توسط ایران بود.
به گفته المجیدی، ایران از شهریور ۱۳۹۳ تا اسفند ۱۳۹۳ یک پل هوایی بین صنعا و تهران ایجاد کرد تا بتواند با دو پرواز روزانه، سلاح های راهبردی را به حوثی ها قاچاق کند.
به گفته نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر حقوق بشر یمن، ایران مسئول ایجاد ساختار تشکیلاتی و نظامی حوثی ها است، بنا بر این، تعمداً به ایجاد یک شاخه یا یک گروه وابسته به خود در یمن پرداخته است.
عبدالحفیظ گفت: «این ایران است که در واقع و در حقیقت [مسئول] جنگ در یمن و خسارات به بار آمده از آن است.» او جمهوری اسلامی را به دامن زدن به ناآرامی های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی در یمن متهم کرد.
وی به توقیف موشک های ایرانی نمونه برداری شده از موشک های روسی در بهمن ماه ۱۳۹۸ توسط نیروی دریایی آمریکا اشاره کرد. این موشک ها در یک شناور در دریای عرب به سوی یمن در حرکت بود.
او گفت: «ایران سازنده، تحریک کننده، تأمین کننده مالی، و هدایت کننده جنگ است.»
قحطی و فقر
دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل در یمن آذر ماه در گزارشی اعلام کرد که برآورد می شود در نتیجه درگیری در یمن ۲۳۳ هزار نفر جان خود را از دست داده اند.
در همین حال، قحطی قریب الوقوع بیش از ۸۰ درصد از جمعیت را تهدید می کند.
عبدالحفیظ با مقصر دانستن ایران و حوثی ها در رابطه با سطح بالای «رنج عمیق انسانی» گفت: «بیش از هفت میلیون یمنی وارد مرحله قحطی شده اند و ۱۴ میلیون نفر زیر خط فقر زندگی می کنند.»
بنا بر اعلام سازمان ملل، بیش از چهار میلیون نفر در یمن آواره شده اند و دو سوم از جمعیت ۳۰ میلیون نفری آن کشور به کمک های امدادی وابسته هستند.
عبدالسلام محمد، مدیر مرکز مطالعات و تحقیقات ابعاد، گفت: «ایران در زمینه جنگ در یمن بر اساس منافع خود عمل می کند و با تمام توانایی های نظامی خود» از جمله با کارشناسان و تسلیحاتش، «از شبه نظامیان حوثی پشتیبانی می کند.»
او گفت که ایران پشتیبانی خود از حوثی ها را در در هر مرحله از جنگ افزایش داده است.
وی گفت: «ایران پس از اعزام کارشناسان و احداث کارخانه های ساخت مهمات، مواد منفجره، و موشک، اخیراً توانایی های جنگ افزارهای هدایت شونده حوثی ها را نیز توسعه داده است.»
این امر باعث شده است که هواپیماهای بدون سرنشین (پهپادها) و موشک های هدایت شونده، اسلحه های تک تیرانداز با دوربین های پیشرفته، و موشک های دوربرد و زره شکن در دسترس آنها قرار بگیرد.
محمد گفت که قاچاق اسلحه به حوثی ها نشان دهنده عزم ایران برای وخیم تر کردن اوضاع در یمن و جلوگیری از روند صلح است.