چشم امید لبنان بحران زده به خارج از کشور برای دریافت کمک جهت بازگشت به ثبات و رفاه

بیروت -- معترضان لبنانی این هفته با ایجاد موانعی تازه در جاده ها خشمشان را نسبت به بی عملی سیاسی در برابر فقر فزاینده در کشور نشان دادند. بحران اقتصادی این کشور بیکاری فزاینده، افزایش مداوم قیمت ها، و روند کاهشی ارزش پول ملی را به همراه داشته است.

بیش از نیمی از جمعیت این کشور زیر خطر فقر زندگی می کنند. همچنین در شرایطی که پوند لبنان بیش از ۸۰ درصد ارزش خود را از دست داده است، قیمت ها به شدت افزایش یافته اند.

با این وجود، دولت -- که پس از انفجار عظیم مرداد ماه گذشته در بندر بیروت رسماً استعفاء داده -- از آن زمان تاکنون نتوانسته است بر سر تشکیل یک کابینه جدید توافق کند. انفجار بندر بیروت بیش از ۲۰۰ کشته بر جای گذاشت.

برخی از لبنانی ها خواستار حذف کل طبقه سیاسی لبنان هستند؛ طبقه ای که به طور گسترده ای بی کفایت و فاسد تلقی می شود. بسیاری از لبنانی ها برای دریافت کمک جهت بازگرداندن کشور به مسیر دستیابی به صلح، ثبات، و رفاه، به خارج از کشورشان چشم امید دوخته اند.

بخشی از آن کمک شامل پایان دادن به سلطه حزب الله بر لبنان است که به طور گسترده منبع مشکلات این کشور تلقی می شود.

تحلیلگران و کنشگران لبنانی می گویند، مداخله آشکار این حزب مورد حمایت ایران در دولت لبنان و اصرار آن بر حضور داشتن در هر دولت جدید، آسیبی غیرقابل توصیف را به اعتبار لبنان وارد کرده است.

این آسیب چنان گسترده بوده است که پس از انفجار بندر بیروت بسیاری از لبنانی ها به جای آن که از دولت خودشان کمک بخواهند، چشم امیدشان را به فرانسه دوخته اند.

آنها اکنون از رئیس جمهوری فرانسه می خواهند وعده اش برای کمک به لبنان جهت بهبودی یافتن از فروپاشی در همه سطوح و نیز مهار کردن حزب الله را عملی کند.

پائولا ربیز، کنشگر، که به عنوان بخشی از گروه های مختلف در اعتراضات مردمی شرکت کرده است، می گوید، انفجار بندر بیروت «احساسات مقامات [لبنانی] را برنیانگیخت، اما موجب برانگیخته شدن احساسات امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، شد.»

مکرون روز ۱۶ مرداد، یعنی دو روز پس از آن انفجار، از بیروت دیدار کرد تا به محله های آسیب دیده برود و به نگرانی های مردم گوش فرا دهد.

او روز ۱۰ شهریور، همزمان با یکصدمین سالگرد استقلال این کشور تحت الحمایه سابق فرانسه، بار دیگر به آنجا رفت. او در آنجا مصرانه خواستار انجام اصلاحات و تغییرات سیاسی در لبنان شد.

مکرون ماه گذشته از سعد حریری، نخست وزیر تعیین شده لبنان، برای صرف شام در کاخ الیزه در پاریس دعوت کرد. بنا بر یک توییت منتشر شده توسط الحریری، «حریری و مکرون، رؤسای جمهوری [دو کشور]، در مورد مشکلات داخلی لبنان که مانع از تشکیل دولت شده است، و نیز درباره راه‌ های غلبه بر آنها گفت و گو کردند.»

درخواست ها برای ایفای نقش بیشتر توسط فرانسه

ربیز گفت که مکرون «دو بار با ما دیدار کرده و رنج ها و خواسته های ما را، به عنوان قربانیان و مردمی که توسط یک حکومت فاسد و حزب الله اداره می شوند، شنیده است.»

وی گفت که کنشگران «بر نقش عمده فرانسه در مهار حزب الله و متوقف کردن آن در به خطر انداختن روند تصمیم گیری و حاکمیت لبنان حساب می کنند.» وی آن حزب را به «هشت پایی که همه اهرم های حکومت را قبضه کرده است» تشبیه کرد.

ربیز از فرانسه خواست که «نقش بزرگتری را در لبنان ایفا کند تا حزب الله را مهار کرده و مانع از حضور آن در هر دولتی شود.» وی پیشنهاد کرد که این امر، با حمایت کنشگران لبنانی و طیف وسیعی از جامعه آن کشور همراه خواهد شد.

حزب الله به دلیل ارتباطش با ایران تا حد زیادی در زمینه قرار دادن لبنان در مسیر یک ویرانی مالی مسئول شناخته می شود. حزب الله همچنین با تخلف از سیاست عدم مداخله لبنان، آن کشور را درگیر جنگ های منطقه ای کرده است.

احمد فتفت، نماینده پیشین مجلس لبنان، می گوید که نقش فرانسه «برای پایان دادن به مداخله حزب الله در امور دولت لبنان بسیار مهم است.»

وی گفت که فرانسه همواره در لبنان ایفای نقش کرده و کوشیده است که نفوذش را حفظ کند. اما مداخله فرانسه به خودی خود علیه حزب الله چندان مؤثر نیست؛ چرا که آن حزب بخشی از نظام ایران است.

فتفت گفت که دیدار مکرون از لبنان پس از انفجار ۱۴ مرداد، مردم لبنان را «که از پیامدهای روانی و مالی آن انفجار رنج می بردند»، «تسکین داد.»

او گفت که در همین حال، مقامات لبنانی ثابت کردند که قادر به مقابله با بحران های متعدد آن کشور نیستند.

پایان دادن به بن بست دولت

بشاره بطروس الراعی، اسقف اعظم کلیسای مارونی، تیر ماه گذشته خواستار بازگشت لبنان به سیاست بی طرفی خود شد. این پیام با استقبال گسترده ای در لبنان رو به رو شد و کمک کرد که توجه همه بر ضرورت بازگرداندن قدرت به دولت، متمرکز شود.

او بهمن ماه گذشته این درخواست را تکرار کرد و خواستار برگزاری یک کنفرانس بین المللی با حمایت سازمان ملل متحد در مورد فروپاشی اقتصادی و بن بست سیاسی لبنان شد. حسن نصرالله، رهبر حزب الله، بلافاصله با این موضوع مخالفت کرد.

در واکنش به این امر هزاران تن در حمایت از الراعی دست به تظاهرات زدند. آنها در مقر کلیسای مارونی در روستای کوهستانی بکرکی، واقع در شمال شرقی بیروت، تجمع کردند.

سرلشکر عباس ابراهیم، رئیس امنیت عمومی، روز سه شنبه ۱۹ اسفند با الراعی دیدار کرد تا در مورد طرح او برای حل بحران تشکیل دولت، گفت و گو کند.

به گزارش رسانه های محلی، طرح ابراهیم «همچنان مطرح است» و از حمایت «کشورهای بانفوذ» -- که اشاره احتمالی به فرانسه است -- برخوردار شده است.

ابراهیم در این باره بیانیه ای نداده است. اما منابع نزدیک به او می گویند که طرح او می تواند «تنها راه حلی باشد که در حال حاضر با قدرت روی میز قرار دارد.»

بشاره شربل، سردبیر روزنامه نداء الوطن، گفت که تا به امروز تنها طرح آغاز شده توسط مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، جهت تشکیل یک دولت فن سالار که یک طرح اصلاحات را برای حل کردن بحران اقتصادی اجرا کند، ارائه شده است؛ «اما اجرای آن امکان پذیر نبوده است.»

او گفت: «به یک اجماع داخلی که به دوگانگی در کشور پایان دهد، نیاز است.»

پشتیبانی ایالات متحده

شربل گفت: «تکیه بر فرانسه به تنهایی کافی نیست؛ چرا که ما نیازمند حمایت جامعه جهانی از یک کنفرانس بین المللی هستیم که بی طرفی لبنان و انحلال حزب الله را تضمین می کند.»

وی افزود، اما فرانسه می تواند در این زمینه مفید باشد. وی یادآور شد که «در مورد مسئله لبنان میان ایالات متحده و فرانسه همکاری وجود دارد.»

اما ایالات متحده با هر دولتی که شامل حزب الله باشد، مخالف است و فرانسه برای هر پیشنهادی که ارائه دهد، نیازمند حمایت آمریکا - و حمایت جامعه بین المللی -- خواهد بود.

کنار گذاشتن حزب الله از هر دولت آینده، مسیر کمک ها به لبنان را می گشاید و راه برای بازسازی اقتصاد آسیب دیده آن هموار می کند.

جورج شاهین، تحلیلگر سیاسی، می گوید: «امید است که دولت جدید ایالات متحده، پاریس و اکثر کشورهای اروپایی را ترغیب کند تا در مقابله کردن با توسعه ایران فراتر از مرزهای جغرافیایش در کنار [آمریکا] بایستند.»

او گفت که پایان دادن به سلطه حزب الله مستلزم فشار جامعه بین المللی به ایران برای دادن امتیازاتی در رابطه با بحران لبنان است.