امضای قرارداد عراق با فایزر در سایه بی ‌اعتمادی نسبت به واکسن چینی و روسی

عراق نیز به خیل کشورهای متعددی پیوست که تمایل به خرید واکسن فایزر بایو ان تک برای ویروس کرونا دارند و آن را به واکسن ‌های پرطمطراق روسیه و چین که مورد اعتماد چندانی هم نیست ترجیح می‌دهند.

سیف البدر، سخنگوی وزارت بهداشت عراق، در اوایل دی ‌ماه اعلام کرد عراق «رسماً توافق اولیه ‌ای» با شرکت داروسازی آمریکایی فایزر امضا کرده است تا بتواند در اوایل سال ۱۴۰۰ تعداد ۱.۵ میلیون دوز از واکسن تولیدی این شرکت را طی چند مرحله وارد کشور کند؛ این تعداد برای واکسینه کردن ۷۵۰ هزار نفر کافی است.

روز بعد، کابینه دولت عراق گفت وزارت امور اقتصادی این کشور مبلغ ۳ میلیون دلار برای پیش ‌پرداخت به فایزر تخصیص داده و تحویل کامل ۱۲ میلیون دوز باقیمانده را قطعی کرده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، برهم صالح، رئیس جمهوری عراق، گفته است این کشور قصد دارد واکسیناسیون رایگان را در اختیار ۴۰ میلیون شهروند خود قرار دهد.

طبق اعلام وزارت بهداشت، اولویت واکسیناسیون ابتدا با پرسنل بهداشتی و پزشکی و سپس سالمندان و افراد مبتلا به بیماری ‌های مزمن و در نهایت اعضای نیروهای امنیتی خواهد بود.

عراق با آمار رسمی بیش از ۵۸۰ هزار مبتلا و ۱۲ هزار و ۷۰۰ فوتی، یکی از کشورهایی است که بیشترین تلفات کووید ۱۹ را در خاورمیانه داشته است.

«نمی ‌شود با جان آدم‌ ها بازی کرد»

مردم عراق از هر قشری گفته ‌اند که نسبت به واکسن‌ های تولیدی روسیه و چین برای کووید ۱۹ تردید جدی دارند.

عزیز البدیری، از اهالی محله المعرفه بغداد، گفت از تزریق هر گونه واکسن چینی می ‌ترسد چون به هیچ محصولی که «ساخت چین» باشد اعتماد ندارد.

او گفت: «همه می ‌دانند که محصولات چینی به طور کلی کیفیت پایینی دارند یا نسبت به محصولات مشابه ساخت کشورهای دیگر که شرایط و استانداردهای کیفی سختگیرانه ‌ای برای تولیدکنندگان دارند از کارآیی کمتری برخوردارند.»

چین که منشأ بروز این همه ‌گیری جهانی است از ابتدا برای ساخت واکسن ‌های کووید ۱۹ با کشورهای غربی وارد رقابت شده است؛ پنج مورد از این واکسن ‌ها هنوز فاز سوم کارآزمایی ‌های بالینی گسترده را می ‌گذرانند و هیچ یک رسماً به تأیید نرسیده است.

رژیم چین سخت تلاش کرده است تا اعتماد جامعه بین ‌المللی را نسبت به واکسن‌ های احتمالیش به دست آورد اما عدم شفافیت در مورد نتایج آزمایش‌ ها مانع از این امر شده است.

شرکت سینوفارم، غول داروسازی چینی، روز ۱۰ دی اعلام کرد طبق کارآزمایی‌ های فاز سوم، واکسن این شرکت برای ویروس کرونا ۷۹ درصد کارآیی داشته است که کمتر از واکسن رقبای آن فایزر بایو ان تک و مدرناست؛ اثربخشی این دو واکسن به ترتیب ۹۵ درصد و ۹۴ درصد است.

این خبر اولین داده ‌ای بود که تاکنون در خصوص اثربخشی یک واکسن بالقوه چینی منتشر شده است.

زینب جاسم، دانشجوی اهل بصره، گفت نگرانی او این است که واکسن‌ های چینی و روسی «با شتابزدگی ساخته شده» و «کارآزمایی‌ های کافی را برای شناسایی هر گونه آثار منفی یا حتی کارآیی آنها علیه ویروس نگذرانده» باشند.

او گفت: «شفافیت و اطلاعات کافی در مورد نتایج آزمایش ‌ها وجود ندارد.»

وی افزود: «نمی ‌شود با جان آدم ‌ها بازی کرد.»

«حرکت درست»

ناظران بین ‌المللی نسبت به واکسن روسی نیز ابراز تردید کرده ‌اند چرا که خبر ساخت آن اولین بار در مرداد ماه اعلام شد و این نگرانی را رقم زد که «شتابزدگی» کرملین برای اول شدن در ساخت واکسن ممکن است اثربخشی و ایمنی آن را تحت تأثیر قرار داده باشد.

تلاش ‌های روسیه برای اینکه کارآیی اسپوتنیک وی را در حد رقبای غربی یا بالاتر از آن نشان دهد -- بدون ارائه داده ‌های دقیق و راستی ‌آزمایی‌ شده -- اعتماد عمومی را نسبت به این واکسن احتمالی سلب کرده است.

در ۲۱ آبان -- دو روز پس از اینکه فایزر و بایو ان تک کارآیی واکسن ‌هایشان را بالاتر از ۹۰ درصد اعلام کردند -- کرملین گفت واکسن اسپوتنیک وی ۹۲ درصد کارآیی دارد، که دانشمندان و ناظران سراسر جهان را در بهت فرو برد.

کمتر از یک هفته بعد، شرکت آمریکایی فناوری ‌های زیستی مدرنا، که واکسن کووید ۱۹ خود را با همکاری مؤسسات ملی سلامت ایالات متحده تولید کرده است، گفت نتایج اولیه حکایت از کارآیی ۹۴.۵ درصدی واکسن بالقوه این شرکت دارد.

در ۴ آذر، روس ‌ها نیز برای اینکه گوی سبقت را از حریف بقاپند کارآیی گزارش ‌شده اسپوتنیک وی را به ۹۵ درصد افزایش دادند.

سیف سعد، از اهالی بغداد، گفت به نظر می‌ رسد چین و روسیه «رویکردی کاملاً تجاری» نسبت به ساخت واکسن اتخاذ کرده‌اند.

او گفت این دو کشور «صرفاً با هدف کسب پول، تصمیم گرفته‌ اند واکسن ‌هایی را به بازار عرضه کنند که کاملاً آماده نیست و تأییدیه رسمی سازمان‌ های دارویی بین ‌المللی را ندارد.»

عذرا مؤید، از اهالی محله الامین بغداد، گفت عراق با خرید واکسن کووید ۱۹ از «شرکت ‌های معروف بین ‌المللی با تجربه طولانی در زمینه تولید محصولات دارویی»، «حرکت درستی» کرده است.

او گفت: «ما به واکسن‌ های ساخت آمریکا یا اروپا اعتماد داریم چرا که اثربخشی آنها با گذراندن آزمایش ‌های متعدد... و با توجه به نداشتن عوارض جانبی اثبات شده است.»

واکسن فایزر باید در دمای منفی ۷۰ درجه سانتی ‌گراد (منفی ۹۴ درجه فارنهایت) نگهداری شود، که بسیار پایین ‌تر از دمای فریزرهای استاندارد است؛ همین موضوع این شرکت را به ساخت محفظه ‌های مخصوصی برای حمل و نقل واکسن واداشته است.

عراق یکی از گرم ‌ترین کشورهای جهان است و شبکه برق ‌رسانی ضعیفی دارد که باعث قطعی ‌های روزانه در تأمین برق می ‌شود.

سیف البدر، سخنگوی وزارت بهداشت، گفت: «مسائل مربوط به حمل و نقل و تراکنش‌ های مالی هنوز در دست بررسی است»؛ وی همچنین افزود عراق از تجهیزات لازم برای توزیع ایمن واکسن برخوردار است.

به گفته سازمان بهداشت جهانی، عراق با تخصیص مبلغ ۱۷۰ میلیون دلار، جزء اولین کشورهایی است که این واکسن را دریافت می ‌کند.