یک پژوهش جدید نشان داده است که آخرین اقدام قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ایران، در یمن نظارت بر تحویل یک سامانه پدافند هوایی به حوثیها (انصارالله) بود.
در این پژوهش مرکز مطالعات و پژوهشهای ابعاد، که در تاریخ ۱۶ ژانویه منتشر شد، نفوذ ایران در یمن پس از سلیمانی مورد بررسی قرار گرفته و آمده است که نقشههای جمهوری اسلامی در یمن هم اینک در وضعی نابسامان به سر میبرند.
سلیمانی در تاریخ ۳ ژانویه و در حمله هوایی ایالات متحده در بغداد کشته شد. در این پژوهش آمده است که مرگ او «یک نقطه عطف بزرگ» برای امنیت یمن و خلیح فارس محسوب میشود. این پژوهش پیشبینی کرده است که ایران به دنبال افزایش نفوذ خود در یمن با هدف تقویت خطوط مقدم خود خواهد بود.
این پژوهش میافزاید که اسماعیل قاآنی، فرمانده جدید نیروی قدس، همانند سلف خود، توجه ویژهای به یمن نشان داده است.
در این پژوهش همچنین آمده است که یگان ۱۹۰ نیروی قدس، که ماموریت آن قاچاق اسلحه به حوثیها است، تحت نظارت مستقیم سلیمانی و قاآنی قرار داشت.
بنا بر این پژوهش، اما «با توجه به این که عربستان سعودی توانسته برخی حوثیها را متقاعد کند تا در وفاداری خود به ایران تجدیدنظر کنند، طرحهای ایران در یمن به هم خورده است.»
عبدالسلام محمد، رئیس ابعاد، گفت که برخی رهبران حوثی، از جمله آنها که از خانوادههای هاشمی هستند، در بیعت خود با ایران تجدیدنظر کردهاند.
او به المشارق گفت که این امر موجب اقدامات تلافیجویانه شبهنظامیان شده است؛ شبهنظامیانی که در دوره اخیر دچار درگیریها و اختلافات داخلی بودهاند.
تغییرات پس از سلیمانی
محمد گفت که بنا بر این پژوهش، شبهنظامیان حوثی به یکی از بخشهای حیاتی چشمانداز منطقهای سپاه پاسداران تبدیل شدهاند و «سازماندهی، تامین سلاح، آموزش، و تامین مالی این گروه نیز از جانب ایران انجام میشود.»
او افزود انتظار میرود که قاآنی نیز همان راهبرد افراطی سلیمانی را در یمن دنبال کند؛ چرا که او یمن را «نبرد کم هزینه ایران» به شمار میآورد.
محمد گفت: «پس از سلیمانی، ایران تلاش خواهد کرد تا برای آماده شدن جهت هر گونه تشدید مناقشه با ایالات متحده، یمن را خط مقدم جبهه تبدیل کند.»
وی اظهار داشت: «نزدیکی یمن به نقاط راهبردی در منطقه خلیج فارس به ویژه به عربستان سعودی و دسترسی این کشور به تنگه بابالمندب، ایران را قادر میسازد تا چنانچه تصمیم بگیرد تنگه هرمز را ببندد بتواند [از طریق حوثیها] گذرگاههای تجارت بینالمللی را تهدید کند.»
او گفت که حوثیها شاید تلاش کنند تا تنشها را افزایش دهند و این کار نه تنها به خاطر کشتن سلیمانی، بلکه به خاطر این خواهد بود که به آنها اهرم بزرگتری در مذاکرات صلح آینده با دولت یمن و ائتلاف تحت رهبری سعودی بدهد.
وی گفت: «تشدید تنشها توسط حوثیها، از هم اکنون فتیله جنگ را با شلیک یک موشک به یک اردوگاه در مأرب، که [۱۱۶ نفر] را کشته و ده ها نفر را زخمی کرده، روشن کرده است.»
شبهنظامیان مورد حمایت ایران همچنین درگیریها را در الضالع در جنوب و در نهم و صرواح در نزدیکی استان مأرب، در شرق صنعا، از سر گرفتهاند.
و یک موشک حوثیها در تاریخ ۲۲ ژانویه خانه مصعد حسین السوادی، یکی از نمایندگان پارلمان یمن، را در مأرب هدف قرار داد و موجب مرگ عروس و نوه ۱۶ ساله او شد.
فیصل احمد، تحلیلگر سیاسی، گفت که هدف از این حملات «جلب توجهات به این واقعیت است که شبهنظامیان ایران در منطقه، به ویژه حوثیها، همچنان از تواناییهای موشکی برخوردارند و این آنها را قادر میسازد تا دست به حمله بزنند.»
هر چند احمد گفت که او نسبت به آینده حوثیها تردید دارد و تاکید کرد که برای حوثی ها «دوره بعد از سلیمانی تغییراتی را به وجود خواهد آورد.»
فناوری پدافند هوایی
سرهنگ یحیی ابوحاتم، کارشناس نظامی، به المشارق گفت: «ایران در حال ساخت پایگاههای پدافند هوایی، از جمله پنج پایگاه اختلال مخابراتی، در مناطق تحت کنترل حوثیها است.»
وی گفت که استفاده مؤثر از سامانه پدافند هوایی توسط حوثیها، قدرت هوایی در نبرد بازپسگیری یمن از شبهنظامیان را خنثی کرده و نتیجه جنگ را به نفع ایران تغییر میدهد.
ابوحاتم تاکید کرد که ائتلاف عربی و ارتش ملی یمن باید به تلاش خود برای جلوگیری از استفاده حوثیها از این سامانهها ادامه دهند.
فیصل احمد، تحلیلگر سیاسی، گفت که ایران در حال انتقال فناوری پدافند هوایی به حوثیها بوده است و اشاره کرد که یکی از وظایف عبدالرضا شهلایی ، فرمانده نظامی ایران در یمن، نظارت بر استقرار و نصب این سامانه پدافند هوایی است.
او گفت که اگر ایران موفق شود، «این امر موجب افزایش تسلط نظامی آن خواهد شد و تهدید بزرگتری برای امنیت منطقه و ثبات ناوبری بینالمللی محسوب میشود.»