یونسکو راه را برای سوریه بعد از جنگ هموار می کند

بنا به گفته حمد الهمامی، نماینده یونسکو در لبنان و سوریه، این سازمان در سوریه به هدف بهتر کردن شرایط آموزش و احیا و بازسازی بناهای باستانی و میراث تاریخی این کشور یک راهبرد بحران دو مرحله ای اجرا کرده است.

وی گفت این آژانس برای دستیابی به این هدف به ساخت و احیا و بازسازی مدارس در حلب و اطراف این شهر کمک کرده است و زیرساخت بناهای باستانی و میراث تاریخی در حلب و در پالمیرا که در آستانه سقوط قرار دارند را تقویت کرده است.

او در طی یک مصاحبه جامع و طولانی در گفتگو با المشارق گفت که یونسکو با آماده کردن شرایط برای بازگشت دانش آموزان از کشورهای همسایه به مناطق امن در سوریه، در نهایت راه را برای ادغام مجدد آن ها در دل نظام آموزشی هموار خواهد کرد.

المشارق: یونسکو در سوریه چه فعالیت های کلیدی دارد؟

حمد الهمامی: یونسکو از ابتدای شروع بحران در دمشق و در حلب 4 نماینده مستقر کرده بود.

ما از زمان شروع بحران از راهبرد بحرانی رونمایی کردیم که اهداف دوگانه آژانس را متحقق می کنند: «آموزش حق همه است» و «محافظت از میراث طبیعی و فرهنگی جهانی».

راهبرد ما بر آموزش، نسل جوان و میراث جهانی متمرکز است. ما این راهبرد را در سوریه و در کشورهای همسایه ای اجرا می کنیم که پذیرای آواره ها بوده اند.

هدف از اجرای این راهبرد بازگرداندن دانش آموزها به مدرسه است، به ویژه آن دسته از دانش آموزهایی که طی سه یا چهار سال گذشته به دلیل ادامه جنگ مدرسه نرفته اند.

ما با همکاری با وزارت آموزش سوریه برای دانش آموزان مقاطع ابتدایی و راهنمایی واحدهای آموزشی فشرده جایگزینی را تدوین کرده ایم که دانش آموزان می توانند بعد از قبولی در امتحان و کسب مدرک به مدرسه بازگردند.

برنامه تدوین واحدهای آموزشی فشرده در همه استان های سوریه، از جمله در مناطق تحت کنترل نیروهای مخالف دولت و در هر منطقه ای اجرا خواهد شد که درگیری کاهش یافته است.

سه سال پیش حدود 70,000 دانش آموز در سال اول اجرای برنامه ثبت نام کردند. امروز این تعداد به 1 میلیون رسیده است و افرادی که به مدرسه بازگشته اند و دانش آموزان حلب که تابستان امسال در این برنامه شرکت کردند هم در این تعداد گنجانده شده اند.

ما تا امروز بیش از 8,000 معلم را برای شیوه رویارویی با دانش آموزانی که به حمایت اجتماعی و روانی نیاز دارند و نیز برای تشویق دانش آموزان به مربی گری و کمک به همدیگر آموزش داده ایم.

المشارق: لطفاً در مورد طرح آموزشی حلب صحبت کنید.

الهمامی: مدارس حلب فاقد ساختار زیربنایی هستند و صندلی و نیمکت ندارند.

یونسکو همراه یونیسف و سازمان های بین المللی دیگر به تعمیر و بازسازی و احیای 12 مدرسه در حلب و اطراف این شهر کمک کرده است.

ما به تعدادی از مدارس ژنراتورهای برق دادیم و در پاسخ به درخواست وزارت آموزش برای استفاده از چوب (به کارمندهای محلی) آموزش فنی دادیم تا دانش آموزها بتوانند نیمکت و صندلی بسازند.

ما همچنین هماهنگی خود با سازمان های دیگر را افزایش دادیم تا تعداد دانش آموزانی را که بار دیگر در مدرسه ثبت نام می کنند و تامین نیازهای آن ها در مدرسه را افزایش دهیم.

ما برای دستیابی به این هدف با هماهنگی با وزارتخانه (آموزش)، یک برنامه سه شیفته تدوین کردیم که مدارس برای حصول اطمینان از آموزش همه دانش آموزها اجرا خواهند کرد.

المشارق: آیا یونسکو خود را برای اجرای این برنامه در مناطق امن هم آماده کرده است؟

الهمامی: بله. ما برای تامین نیازهای آموزش بیشترین تعداد دانش آموز، به ویژه دانش آموزانی که به کشور و شهرهای خود بازمی گردند، تلاش های خود را تشدید کرده ایم.

علاوه بر برنامه هایی که تدوین کرده ایم، ما برای حمایت اجتماعی روانی، شیوه رویارویی با بحران، اولویت ها و مسائل دیگر بین دانش آموزها و معلم های سراسر مدرسه جزوه هایی توزیع کرده ایم.

المشارق: در مورد بناهای باستانی و میراث تاریخی کشور چه اقداماتی اتخاذ کرده اید؟ آیا برای تعمیر این بناها طرح و برنامه ای دارید؟

الهمامی: مرحله بازسازی، به ویژه در حلب و پالمیرا باید پیش از اجرای طرح های توسعه، به ویژه طرح های بناهایی انجام شوند که «کمیته میراث جهانی» در فهرست «میراث جهانی» قرار گرفته اند. بنابراین تلاش های ما بر توقف روند تخریب و حمله به بناهایی متمرکز شده اند که در فهرست «میراث جهانی» قرار دارند.

دبیرکل یونسکو موفق شده است تا توافق شورای امنیت سازمان ملل متحد را برای تصویب قطعنامه ای جلب کند که حمله ها به بناهای موجود در «میراث جهانی» در سوریه و سایر نقاط جهان را محکوم و آن ها را جرم تلقی می کند.

این قطعنامه همچنین شامل حال تجار فعال در خرید و فروش آثار باستانی و اشیای عتیقه ای می شود که در دوران جنگ و بحران فعال هستند و برای یافتن عتیقه جات به صورت بی رویه و بی مهابا حفاری می کنند.

ما در پالمیرا تحقیق میدانی انجام دادیم و میزان و وسعت تخریب وارده به بناهای تاریخی و باستانی این شهر را مورد ارزیابی قرار دادیم، برپایه نتیجه گیری ما 80 درصد این شهر در شرایط مساعدی قرار دارد و افراد مسئول موزه اشیا و محتوای موزه پالمیرا را حفظ کرده اند.

آنچه که در حلب تخریب شده است به یک طرح احیا و بازسازی نیاز دارد.

ما در حال حاضر با همکاری با وزارت فرهنگ و با تعدادی از سازمان ها و نهادهایی که کمک های مالی اهدا کرده اند قصد داریم تا بناهای تاریخی و باستانی را تعمیر کنیم که در آستانه سقوط قرار دارند، بناهایی همچون مسجد اموی (در دمشق) که ستون های آن مستحکم شده اند.

به هدف توسعه طرحی برای بازسازی بناهای تاریخی و میراث باستانی شهر حلب زیرنظر یونسکو یک کمیته اجرایی در حلب مستقر شده است. این کمیته گزارش خود را برای بازبینی و تایید به «کمیته میراث جهانی» تسلیم خواهد کرد.

المشارق: آیا پیش از شروع بازسازی و احیای این بناها (افراد را) آموزش هم می دهید؟

الهمامی: ما تعدادی از کارمندهای سوری تبار را انتخاب کردیم و آموزش دادیم تا برای مشارکت در روند بازسازی آموزش دهیم، چندین کارگاه آموزشی برگزار کردیم و تازه ترین کارگاه بر آموزش شیوه بازیافت مصالح و مواد در داخل کشور متمرکز بود.

اداره آثار باستانی سوریه در زمینه بازسازی و احیای این بناهای تاریخی تخصص دارد.

در شرایطی که توجه بین المللی به این بناهای تاریخی و میراث جهانی جلب می شود، تلاش های مشترک یونسکو و سازمان های دیگر بر پیشگیری از قاچاق اشیای عتیقه و آثار باستانی متمرکز شده اند.

ما با مشارکت با نهادهای داخلی و بین المللی دست اندرکار همچون اینترپل (پلیس بین الملل) در لبنان هم چندین کنفرانس و کارگاه آموزشی برگزار کردیم.

ما همچنین با هماهنگی با کشورهای همسایه، همچون لبنان، اردن و ترکیه موفق شده ایم تعدادی اشیای عتیقه و آثار باستانی را از اروپا و کشورهای دیگر بازپس بگیریم.

ما ویدئوی حاوی اشیای عتیقه مسروقه تولید کردیم که هم اکنون در فرودگاه ها و مراکز گردشگری پخش می شود چون این مسئله مسئولیت جمعی همه کشورها است.

ما در همه مدارس سوریه از کارزار (هشتگ توئیتری همبستگی برای میراث فرهنگی) رونمایی کردیم. سازمان یونسکو این کارزار را در عراق و سپس در لبنان اجرا کرد تا در مورد ضرورت محافظت از آثار باستانی و اشیای عتیقه به نسل جوان آموزش داده شود.