![روحانیون و رهبران مذهبی در كنفرانس بین المللی قاهره كه توسط الازهر و شورای ریش سفیدان مسلمان از 28 فوریه تا اول مارس برگزار شد شركت كردند. [تصویر از كمیته اجرایی جنبش نوسازی دموكراتیك]](/cnmi_am/images/2017/03/20/7482-azhar-islamic-conference-700_496.webp)
مدل لبنانی همزیستی و شهروندی سرفصل اصلی بحث در كنفرانس اخیر قاهره به میزبانی الازهر و شورای ریش سفیدان اسلامی بود.
شركت كنندگان كنفرانس آزادی و شهروندی: تكثر و تركیب که از 28 فوریه تا اول مارس برگزار شد، امكان دور شدن از مدل اكثریت-اقلیت به نفع ایجاد کشوری برپایه شهروندی را مورد كاوش قرار دادند.
شركت كنندگان به المشارق گفتند، این موضوع پایه ای برای مفهوم جدید ملت در خاورمیانه ایجاد می كند و لبنان نمونه ای از چگونگی عملكرد آن است.
شیخ خلدون عریمط، دبیركل شورای عالی اسلامی لبنان گفت، این كنفرانس «از لحاظ گفتگوی بنیادینی كه بین مسلمانان و مسیحیان برقرار شد یك جهش بزرگ محسوب مي شود.»
این كنفرانس كه طرح امام اعظم الازهر و رئیس شورای ریش سفیدان مسلمان، احمد الطیب بود، روحانیون ارشد را از بیش از 60 كشور جهان گردهم آورد.
اورایمت به المشارق گفت، این كنفرانس «بر مفاهیم و اصول بنیادین دكترین اسلامی و مسیحی تاكید دارد كه خواستار مهربانی و عشق بین انسان ها و برادری بین آن ها است.»
وی گفت، به درخواست الازهر، لبنان بیشتر تعداد شركت كننده را داشت و 60 شخصیت مذهبی و سكولار در آن شركت كردند.
او گفت که این كنفرانس به عنوان ابزاری برای اشتراك گذاري «مزایای همزیستی ماست كه مسئولیت سنگینی بر شانه هایمان می گذارد.»
او گفت: «از این رو سیاستمداران، مقامات مذهبی، نویسندگان، متفكران و تمام لبنانی ها باید همزیستی را استوار سازند و از غارها و باتلاق های فرقه گرایی بیرون بیایند.»
وی افزود، آنها می بایست مفهوم شهروندی را كه گرد آورنده مردم است در آغوش بكشند، چراكه طبق توصیه هایی كه توسط كنفرانس مطرح شد وطن متعلق به همه است.
اشتراك تجربه لبنان
عریمط گفت: «لبنان باید از تجربه همزیستی خود سود ببرد و آن را توسعه بدهد. هدف ما به عنوان مردم لبنان این است كه شهروندی را عمق بخشیم و آن را زندگی كنیم.»
وی گفت، شهروندی می تواند «به عنوان واكنشی كاربردی به شعارهاي عدم تحمل، افراط گرایی و تندروی باشد كه توسط پیروان فرقه گرایی مطرح می شود.»
این كنفرانس توصیه كرد كه همكاری جدیدی برای پیشبرد مفهوم شهروندی شكل بگیرد.
عریمط گفت: «ما مردم لبنان مسئولیت بزرگی در سطح جهان عرب و بین المللی داریم چرا كه مدل زندگی ما متعلق به ما نیست بلكه متعلق به ملت عرب-مسلمان و جامعه انسانی به عنوان یك كل می باشد.»
او گفت: «عناصر كلیدی این پیشنهادات متمركز بر احترام و به رسمیت شناختن دیگران و یافتن وجه مشترك با آن هاست.»
وی گفت: «این یعنی پیروان مذاهب و فرهنگ های مختلف در یك جامعه متنوع و یكپارچه زندگی می كنند.» وی افزود، و جایی برای «كوته فكری، عدم تحمل و افراط گرایی» وجود ندارد.
او افزود که شركت كنندگان در این كنفرانس از این ایده كه «منفعت ملی مستلزم آن است كه همگی بخاطر منافع كشور و بشریت به سمت مفهوم شهروندی، تنوع و تركیب گام برداریم.»
شهروندی در عین تفاوت
محمد السماک، عضو كمیته گفتگوی ملی اسلامی- مسیحی كه به عنوان مشاور مفتی اعظم لبنان عمل می كند گفت، از بین بردن مفهوم اكثریت و اقلیت به نفع مفهوم شهروندی و برابری بین شهروندان، فارغ از تفاوت های قومی، فرقه ای و مذهبی آنهاست.
او به المشارق گفت: «امروز شاهد تغییری بسیار بنیادین در روابط خاورمیانه هستیم چرا كه امام اعظم الازهر برای اولین بار از نابودی مفهوم اقلیت در ادبیات سیاسی ما سخن می گوید.»
السماک گفت که ایده های قدیمی به نفع اتخاذ مفهوم شهروندی و یك وضعیت ملی كه در آن تمام شهروندان با هم برابر هستند رنگ می بازند.
این كنفرانس دربرگیرنده مسلمانان شیعه و سنی و مسیحیان از تمام فرقه ها بود كه شوراهای بین المللی كلیسا و واتیكان در آن حضوری فعال داشتند.
وی افزود، این كنفرانس به عنوان «نقطه عطفی در مبارزه با ایدئولو‍ژی تروریستی و نابودی تبعیض» عمل كرد.
السماک گفت: «ما در لبنان یك جامعه مدنی ایجاد كردیم تا اتحاد ملی خود را حفظ كنیم، كه البته بی نقص نیست.»
وی گفت، كنفرانس الازهر «به ما كمك می كند تا حاملان واقعی این پیام باشیم و به ما انگیزه ای جدید می دهد تا این پیام را توسعه دهیم و آن را زندگی كنیم، كه عصاره وجودی لبنان است.»
دانشگاه های لبنان گفتگو را تقویت می كنند
فادیا كیوان، رئیس سابق دانشكده علوم سیاسی دانشگاه سن ژوزف گفت که در این كنفرانس، تمام شركت كنندگان لبنانی «برای صحبت از گشودگی، همزیستی، آزادی و شهروندی از واژگان بسیار مشابه» استفاده می كردند.
او گفت: «ما لبنان را به نمونه انتخاب کردیم چون به رغم بحران های سیاسی همگرایی و همزیستی را جسمیت می بخشد.»
كیوان افزود: «واجب است كه لبنان در همزیستی در سطح سیاسی پیروز شود تا بتواند خود را به عنوان یك مدل به جهان معرفی كند.»
وی گفت که بیشتر دانشگاه های خصوصی لبنان تلاش دارند تا گفتگو میان دانشجویان از مذاهب، فرقه ها و وابستگی های سیاسی مختلف را تقویت كنند «با این هدف كه در موضوعات مورد مناقشه به همگرایی دست یابند.»
او افزود: «ما همیشه فضایی مشترك در تمام موضوعات ایجاد می كنیم تا تمام دانشجویان را در قلب همزیستی قرار دهیم و این از ایمان ما به تجربه و آگاهیمان نسبت به اهمیت تقویت و ترویج آن ریشه می گیرد.»
