تعهد اسرائیل و چهار کشور عربی بر تقویت همکاری در نشست «تاریخی»

سده بوکر، اسرائیل -- دیپلمات های ارشد چهار کشور عربی، اسرائیل، و ایالات متحده روز دوشنبه (۸ فروردین) نشستی تاریخی را در اسرائیل به پایان رساندند. آنها در این نشست متعهد شدند که همکاریشان را تقویت کنند.

این مذاکرات وزیران امور خارجه امارات متحده عربی، بحرین، مراکش، و مصر را برای نخستین بار در یک گردهمایی دو روزه در خاک اسرائیل گرد هم آورد. عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر امور خارجه امارات، آن را یک نشست «تاریخی» نامید.

عبدالله بن زاید ضمن استقبال از این نشست به عنوان فرصتی در راستای ایجاد آینده ای متفاوت «برای خودمان، فرزندان‌مان، و نوه‌هایمان»‌، گفت: «آن چه که ما در این جا برای دستیابی به آن تلاش می کنیم، تغییر روایت و ایجاد آینده ای متفاوت است.»

او گفت: «زمان آن است که با تکیه بر رابطه‌ای نیرومندتر، عقب ماندگی‌ها را جبران کنیم.»‌

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، که در این نشست شرکت کرده بود، اظهار داشت: «تا همین چند سال پیش تصور این گردهمایی غیرممکن بود.»

بلینکن عصر دوشنبه عازم مراکش شد. او قرار است در آن جا با مقامات بلندپایه و همچنین محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی، دیدار کند.

انتظار می‌رود که او در مراکش، و پس از آن در سفر به الجزایر، بر تهدیدهای ناشی از «دولت اسلامی» (داعش) ووابستگان به القاعده در منطقه ساحل تمرکز کند.

بلینکن همچنین قرار است کمبود عرضه گندم ناشی از تهاجم روسیه به اوکراین را مورد بحث و گفت‌وگو قرار دهد.

زمینه های تازه همکاری

رهبران اسرائیل، بحرین، و امارات متحده عربی شهریور ۱۳۹۹ توافق‌های عادی‌سازی روابط را امضا کردند. کمی بعد مراکش و اسرائیل نیز روابطشان را عادی کردند.

به گفته بلینکن،‌ از آن زمان به بعد «آنچه زمانی ناممکن بودند، ممکن شده است.»

از جمله این که «[نفتالی] بنت اولین نخست‌وزیر اسرائیل شد که به بحرین و امارات سفر کرد، و هفته گذشته رهبران امارات، اسرائیل، و مصر در راستای راه‌اندازی زمینه‌های جدید همکاری با یکدیگر دیدار کردند.»

بلینکن گفت: «ما شاهد روابط رو به رشد اقتصادی میان بحرین و اسرائیل بوده‌ایم و آنها بیش از ده‌ها توافقنامه - از جمله در زمینه هوانوردی، بانکداری، و فناوری - را امضاء کرده اند.» وی همچنین به ترویج گردشگری و قرارداد انرژی خورشیدی میان اسرائیل و مراکش اشاره کرد.

وی با اشاره به تبادلات دانشجویی و فرهنگی گفت: «در قلب این تعامل، مردم قرار دارند؛ مردمی که اشتیاق دارند در مورد یکدیگر و از یکدیگر بیاموزند.»

او گفت: «بیمارستان‌های بحرین و اسرائیل در حال همکاری با یکدیگر پیرامون تحقیقات سرطان هستند.» وی افزود که «فوتبالیست های کشورهای شما [بحرین و اسرائیل] روز سه شنبه در جشنواره و بازی های پیمان های ابراهیم در نمایشگاه دبی بازی خواهند کرد.»

او گفت: «پیمان‌های ابراهیمی زندگی مردم را در کشورهای شما صلح‌آمیزتر، مرفه‌تر، سرزنده‌تر، و یکپارچه‌تر کرده است.»

مقامات ایالات متحده، امارات متحده عربی، و اسرائیل روز دوشنبه یک کارگروه همزیستی مذهبی را به منظور مقابله با عدم تساهل و ترویج تفاهم راه اندازی کردند.

بلینکن افزود: «و ما به بسط دادن این دایره دوستی کمک خواهیم کرد تا کشورهای دیگر که علاقه مند به تأمین صلح و رفاه بیشتر برای مردمشان هستند، در این دایره قرار بگیرند.»

وی در پایان گفت: «ما به عنوان دوست یکدیگر، به منظور مقابله با چالش‌ها و تهدیدهای امنیتی مشترک، از جمله تهدیدهای ایران و نیروهای نیابتی آن، با یکدیگر همکاری خواهیم کرد.»

ایران در صدر دستور جلسه

گفت‌وگو پیرامون احیای توافق هسته‌ای سال ۱۳۹۴ ایران در صدر دستور کار این نشست قرار داشت. تلاش‌ها به منظور احیای این توافق سبب نگرانی کشورهای عربی متحد ایالات متحده و اسرائیل، که ایران را یک تهدید تقلی می‌کنند، شده است.

عبداللطیف بن رشید الزیانی، وزیر امور خارجه بحرین، گفت که این نشست فرصتی بود برای ایجاد توافق‌های عادی‌سازی روابط،‌ «افزایش رفاه منطقه‌، محافظت از امنیت آن، و تحقق بخشیدن به آرمان های همه مردم آن».

این وزیر اظهار داشت: «ضرورت انجام این کار هم‌زمان با تحولات اخیر، مانند حملات مداوم به زیرساخت‌های انرژی غیرنظامی توسط شبه نظامیان تروریست حوثی، فوریت بیشتری پیدا کرده است.»

او همچنین به «تهدید مداوم سازمان‌های تروریستی مانند حزب الله و دیگر گروه های نیابتی، و نیاز به حل و فصل پرونده هسته ای ایران»‌ اشاره کرد.

وی افزود که در برابر این تهدیدها «ما نیاز داریم که اصولی را در پس این پیمان‌ها وجود دارند، به ویژه گفت‌وگو، همکاری، و احترام متقابل، عملی کنیم.»

او گفت: «ما باید همزیستی و وابستگی متقابل واقعی و پایدار را میان شرکت‌کنندگان ایجاد کنیم و شبکه‌های واقعی همکاری و اعتماد را به منظور پیشبرد امنیت و رفاه مشترکمان وجود آوریم.»

وی همچنین گفت: «ما با انجام این کار، به سراسر منطقه نشان خواهیم داد که از طریق همکاری مشترک چه چیزهایی را می‌توان به دست آورد و نیز نشان خواهیم داد که ما به اتفاق می‌توانیم بر چالش‌های مشترک منطقه‌ای چیره شویم و از فرصت‌ها به نحوی که به گونه‌ای فردی میسر نیست، استفاده کنیم.»