فشار بر سوریه و روسیه بر سر موضوع سلاح‌های شیمیایی

لاهه -- روز دوشنبه (۸ آذر) در جلسه سازمان منع سلاح‌های شیمیایی در لاهه، سوریه و روسیه دوباره بر سر ادعای استفاده از سلاح‌های شیمیایی تحت فشار قرار گرفتند.

فرناندو آریاس، رئیس سازمان منع سلاح‌های شیمیایی، گفت رژیم سوریه از اعلام سلاح‌های شیمیایی خود و پذیرش بازرسان سر باز زده است.

آریاس گفت از سوی دیگر، مسمومیت الکسی ناوالنی، منتقد زندانی کرملین، با ماده عصبی نوویچوک در روسیه نیز «تهدیدی جدی» برای تلاش‌های جهانی در زمینه ریشه‌کن کردن تسلیحات شیمیایی محسوب می‌شود.

سوریه پس از آنکه در تحقیقات پیرامون حمله با گازهای سمی مقصر شناخته شد، در فروردین‌ ماه از حق رأی در سازمان منع سلاح‌های شیمیایی محروم شد و تا زمانی که سلاح‌های شیمیایی و تأسیسات سلاح‌سازی خود را به طور کامل اعلام نکند در حالت تعلیق خواهد ماند.

آریاس گفت «سوریه تاکنون هیچ یک از این اقدامات را انجام نداده است» و افزود اظهارات این کشور را «هنوز نمی‌توان درست و کامل تلقی کرد.»

آریاس گفت رژیم بشار اسد در سوریه از اعطای ویزا به یکی از بازرسان تسلیحاتی سازمان منع سلاح‌های شیمیایی سر باز زده و به همین دلیل، این سازمان از اعزام تیم خود به این کشور خودداری کرده است.

لیندا توماس-گرینفیلد، فرستاده ویژه ایالات متحده در سازمان ملل متحد، در اسفند سال گذشته رژیم سوریه را به تلاش برای گریز از پاسخگویی از طریق «مانع‌تراشی برای تحقیقات مستقل و تضعیف نقش و کار» سازمان منع سلاح‌های شیمیایی متهم کرد.

گرینفیلد همچنین متحدان سوریه، خصوصاً روسیه، را به تلاش برای جلوگیری از همه اقدامات در زمینه مطالبه پاسخگویی متهم کرد.

پرسش‌های بی‌پاسخ

روسیه به عدم پاسخگویی به پرسش‌های مطرح‌شده در زمینه مسمومیت ناوالنی با ماده نوویچوک در سال ۱۳۹۹ متهم شده است؛ بسیاری کرملین را مسئول این اقدام می‌دانند.

آریاس گفت: «استفاده از سلاح‌های شیمیایی در خاک فدراسیون روسیه همچنین تهدیدی جدی برای کنوانسیون محسوب می‌شود.»

مسکو از بازرسان سازمان منع سلاح‌های شیمیایی خواست برای انجام تحقیقات به روسیه بیایند، اما آریاس گفت این بازدید صورت نگرفته است چون مقام‌های روسیه شرایطی تعیین کرده‌اند که سختگیرانه‌تر از شرایط کشورهای دیگر است.

بانی جنکینز، معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده در زمینه مهار تسلیحات و امنیت بین‌الملل، در بیانیه‌ای خطاب به حضار جلسه گفت: «ما یک بار دیگر از روسیه و رژیم سوریه می‌خواهیم به تعهدات خود عمل کنند.»

آنابل گولدی، معاون وزیر دفاع انگلیس، گفت روسیه باید به پرسش‌های مطروحه نه تنها درباره ناوالنی بلکه درباره مسمومیت سرگئی اسکریپال، مأمور پیشین کا گ ب، در سالیسبوری در سال ۱۳۹۷ نیز پاسخ بدهد.

گولدی گفت: «جز دست داشتن و مسئولیت روسیه، هیچ توضیح موجهی برای این مسمومیت‌ها وجود ندارد.»

مسکو دست داشتن در هر دو حادثه را رد می‌کند.