تردید در ادعاهای کرملین مبنی بر جت های جنگنده ارزان قیمت و سلاح های «شکست ناپذیر»

مسکو -- نگرانی های جهانی نسبت به ایمنی، اثربخشی، و توانایی هسته ای، تلاش های روسیه برای فروختن سلاح هایش به مشتریان سراسر جهان را تضعیف کرده است.

تمرکز این نگرانی ها حول محور معتبر بودن لفاظی ها و تبلیغات رژیم روسیه درباره این سیستم های تسلیحاتی است.

به عنوان نمونه، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، روز ۳ مرداد در یک رژه ناوها در سن پترزبورگ، گفت که روسیه جایگاه خود را در میان قدرت های برتر دریایی جهان، تضمین کرده است. او افزود که این کار را از جمله با تولید «جدیدترین تسلیحات دقیق ماورای صوت که تاکنون در جهان بی رقیب است»، انجام داده است.

بنا بر برنامه ای که در یکی از تلویزیون های حکومتی پخش شد، او گفت: «ما می توانیم هر دشمنی را زیر آب، در سطح، و یا روی هوا تشخیص دهیم و اگر یک حمله مرگبار نیاز باشد، آن را هدف قرار دهیم.»

این رجزخوانی تنها چند روز پس از آن روی داده که مقامات نظامی آزمایش تسلیحات پیشرفته را اعلام کردند. برخی از این تسلیحات از همان زرادخانه ای می آید که پوتین در سال ۱۳۹۷ آن را به عنوان «شکست ناپذیر» توصیف کرده بود.

«یک رویداد بزرگ»

لفاظی ها و رجزخوانی های کرملین و بوق و کرنا درباره دستاوردهای بزرگ همچنان ادامه دارد.

وزارت دفاع اواسط تیر ماه با افتخار مطالبی را درباره آزمایش «موفقیت آمیز» موشک کروز مافوق صوت ضدکشتی زیرکن بیان کرد.

تصاویر منتشر شده توسط این وزارتخانه کشتی جنگی دریابد گورشکوف را در حال شلیک موشک کروز به هدفی در سواحل دریای بارنتز در شمال روسیه نشان می دهد.

این وزارتخانه روز ۲۸ تیر ماه گفت: «موشک زیرکن ... موفق شد به هدف در فاصله بیش از ۳۵۰ کیلومتری اصابت کند. سرعت پرواز این موشک به حدود ۷ ماخ رسید.»

وزارت دفاع گفته است که قصد دارد هم کشتی های جنگی و هم زیردریایی ها را به موشک های زیرکن مجهز کند.

این موشک ها اخیراً چند بار آزمایش شده اند. پوتین آبان ماه گذشته یکی از این شلیک های آزمایشی را «نه تنها در عمر نیروهای مسلح ما، بلکه برای کل روسیه، یک رویداد بزرگ» توصیف کرد.

او در سال ۱۳۹۷ و پس از آزمایش این موشک پیشرفته مافوق صوت آوانگارد نیز اظهارات مشابهی را بیان کرده بود.

او روز ۵ دی ۱۳۹۷ به کابینه گفت: «این رویدادی بزرگ در حیات نیروهای مسلح و احتمالاً کشور است.»

یک روز بعد، کرملین اعلام کرد که آزمایش سلاح هسته ای زیردریایی پوسیدون را آغاز کرده است. پوتین این اسلحه را به عنوان «آسیب ناپذیر» در برابر پدافند دشمن توصیف کرده بود.

دولت روسیه و رسانه های کرملین ادعاهای فراوانی را درباره قدرت ویرانگری پوسیدون و آوانگارد مطرح کرده اند. با این حال، تاکنون این ادعاها را به اثبات نرسانده اند.

تحلیلگران دفاعی و ناظران این ادعاها را به عنوان ادعاهای دور از ذهن و دارای انگیزه های سیاسی به سخره گرفته اند.

کیش و مات: هر چه پول بدهی همان قدر آش می خوری!

روسیه یک روز پس از اعلام آزمایش های موشک زیرکن توسط کرملین با همین سبک و سیاق دراماتیک از جت های جنگنده رادارگریز سوخو خود موسوم به «کیش و مات» پرده برداشت.

پیش از این جزئیاتی درباره این هواپیما که به وسیله یک پیمانکار دفاعی به نام روستک و سازمان تحت کنترل حکومت موسوم به «شرکت هواپیمایی متحد» تولید شده منتشر شده بود. اما تولیدکنندگان خیلی زود ادعاهای بی اساسی را مطرح کردند.

آنها گفتند که این هواپیمای جت می تواند همزمان به شش هدف روی زمین، در هوا، یا در دریا، «حتی تحت اختلالات شدید الکترونیکی» حمله کند.

یوری اسلیوسار، مدیر کل شرکت هواپیمایی متحد، گفت که انتظار دارد طی ۱۵ سال آینده نزدیک به ۳۰۰ سفارش عمدتاً از کشورهای خلیج فارس، آسیا، و آمریکای لاتین دریافت کند.

به نظر می رسد مهمترین عامل به فروش رسیدن این جنگنده ها قیمت آنها باشد.

اسلیوسار تأکید کرد که قیمت اف-۳۵ ساخت آمریکا «هفت برابر» قیمت کیش و مات است.

در حالی که این جت روسی ممکن است ارزانتر از هواپیمای جنگنده رادارگریز آمریکایی همه کاره و ثابت شده باشد، اشتیاق شدید کرملین برای اغراق -- و پیشینه اشتباهات نظامی مرگبار روسیه -- پرسش هایی را درباره کیفیت تجهیزات روسی به وجود آورده است.

ناکامی های تسلیحاتی در داخل و خارج

در زیر تنها چند نمونه از ناکامی های شدید شرم آور اخیر آورده شده است.

آذر ماه گذشته، کرملین نسبت به دزدیده شدن تجهیزات حساس از یک «هواپیمای آخرالزمان» هشدار داد. این هواپیما به منظور محافظت از فرماندهان ارشد کشور در برابر تأثیرات یک انفجار هسته ای طراحی شده است.

در جنگ شش هفته ای پاییز گذشته میان آذربایجان و منطقه جدا شده ناگورنو قره‌باغ و ارمنستان، تجهیزات نظامی روسیه به طور کامل به نمایش گذاشته شد.

منطقه ناگورنو قره‌باغ که یا قره باغ کوهستانی، که ساکنان آن تقریباً به طور کامل ارمنی هستند و مورد حمایت کشور همسایه، یعنی ارمنستان، قرار دارد، به پدافند هوایی روسیه متکی بود. این در حالی است که آذربایجان انبوهی از پهپادهای ترکی و اسرائیلی را به خدمت گرفت.

رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی و دیگر رسانه ها گزارش دادند که نیروهای ناگورنو قره‌باغ و ارمنستان -- شکست های سختی را متحمل شدند. اوایل سال گذشته ستیزه جویان لیبیایی هوادار روسیه و نیروهای دولت سوریه نیز از عملکرد بد تسلیحات روسی خود متضرر شدند.

در روز ۹ نوامبر، جهان شاهد نابود شدن با ارزش ترین اسلحه مجموعه صنایع نظامی روسیه، یعنی سامانه موشکی پدافند هوایی تور-ام۲‌کی‌ام، در یک حمله دقیق آذربایجان بود.

سال گذشته یک تحلیلگر به آویا.پرو، یک خبرگزاری مستقر در مسکو که موضوعات نظامی را پوشش می دهد، گفت: «بر اساس ویدیوی منتشر شده [توسط آذربایجان] سامانه موشکی پدافند هوایی تور-ام۲‌کی‌ام حتی از فاصله بسیار نزدیک هم نتونست اهدافی را که برای مبارزه با آنها طراحی شده است، تشخیص دهد.»

در آذر ۱۳۹۸، ناو دریابد کوزنتسوف، تنها ناو هواپیمابر روسیه، در حالی که بیش از ۴۰۰ نفر در آن بودند، در مورمانسک آتش گرفت. شعله های آتش در فضایی به مساحت ۶۰۰ مترمربع گستردش یافتند.

در مرداد ۱۳۹۸، زمانی که کارکنان محل اصلی تحقیقات هسته ای ارتش روسیه در استان ارخانگلسک در تلاش برای تولید سلاح های جدید بودند، انفجاری در این محل روی داد.

تحلیلگران غربی این انفجار را به انفجار موشک بوروسنیک، یکی از سلاح های به اصطلاح «شکست ناپذیر» که در سال ۱۳۹۷ توسط پوتین رونمایی شده بود، تشبیه کردند.

در پی وقوع این حادثه شهر سورتوینسک در نزدیکی آن محل سطوح بالایی از این تشعشعات را ثبت کرد و ساکنان مضطرب محل به سرعت اقدام به خرید ید کردند.

در تیر ماه ۱۳۹۸، ۱۴ ملوان روس بر اثر تنفس گازهای سمی ناشی از یک آتش سوزی در یک زیردریایی عمیق خود را از دست دادند. این فاجعه یادآور غرق شدن زیردریایی کورسک در سال ۱۳۷۹ بود. آن حادثه جان ۱۱۸ تن از خدمه را گرفت و نخستین سال ریاست جمهوری پوتین را تحت تأثیر قرار داد.

تجهیزات قدیمی روسی در خبرها نیز بازتاب داشته است.

در یکی از این نمونه ها سقوط یک فروند بالگرد ام آی-۸ ساخت روسیه در اسفند ۱۳۹۷ در قزاقستان به کشته شدن همه ۱۳ نظامی سرنشین آن بالگرد منجر شد.

قاسم جومارت توقایف، رئیس جمهوری قزاقستان، دستور داد تحقیقاتی درباره بالگردهای ام آی-۸ که حوادث زیادی داشته اند، انجام شود. در مرداد ۱۳۹۷، سقوط یک فروند ام آی-۸ دیگر در سیبری جان ۱۸ تن را گرفت.