نزدیک شدن روابط عراق و سعودی به رغم اقدامات خرابکارانه گروه های نیابتی ایران

به رغم تلاش های هماهنگ و مستمر گروه های نیابتی ایران مانند عصائب اهل الحق به منظور اختلاف انداختن میان عراق و عربستان سعودی، این دو کشور در مسیرشان برای روابط نزدیکتر پیشرفت های چشمگیری داشته اند.

به رغم این تلاش های خرابکارانه، این دو همسایه بنیاد یک مشارکت پایدار را به وجود آورده اند. آنها در روز ۱۸ آبان یک کمیته هماهنگی مشترک را در بغداد با مشارکت یک هیأت بزرگ سعودی راه اندازی کردند.

این کمیته مشترک برای تحریک بازرگانی و احیای سرمایه گذاری سعودی در عراق به ویژه در بخش های انرژی و کشاورزی تلاش کرده و به تسهیل کردن همکاری در زمینه های امنیتی و اطلاعاتی پرداخته است.

یک هیأت سعودی به ریاست مجید القصابی، وزیر تجارت و سرمایه گذاری آن کشور، روز ۲۸ تیر ماه برای گفت و گو پیرامون توسعه بازرگانی با مقامات ارشد عراق وارد بغداد شد.

عادل الأشرم، نویسنده مطالب سیاسی، گفت: «به رغم تلاش های شبه نظامیان برای ایجاد اختلال و تهدید کردن فضای کنونی نزدیکی مجدد با هدف خدمت به دستور کار ایران، عراق و عربستان سعودی به سرعت در حال عمیق تر کردن روابطشان هستند.»

تلاش های خرابکارانه

عصائب اهل الحق مهر ماه گذشته با طرح پیشنهادی عربستان سعودی برای سرمایه گذاری در یک میلیون هکتار از بیابان های عراق مخالفت کرد. این بخشی از یک پروژه عظیم سرمایه گذاری است که شامل مزارع پرورش گاو، مرغداری، و سایر دام ها می شود.

این گروه شبه نظامی که تحت رهبری قیس خزعلی است، از نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی پول و اسلحه دریافت می کند.

الأشرم گفت که عصائب اهل الحق و شرکای آن عوامل ایران هستند که فعالانه برای خرابکاری در روابط میان عراق و عربستان سعودی تلاش می کنند. آنها به این منظور ادعا می کنند که سرمایه گذاری های آن کشور پادشاهی «استعمار» است و تهدیدی علیه امنیت عراق محسوب می شود.

وی گفت: «اما استعمار واقعی فعالیت تبهکارانه ای است که ایران و گروه های وابسته به آنبرای ایجاد هرج و مرج در عراق، ویران کردن اقتصاد آن، و جنگ با سرمایه گذاری انجام می دهند تا به این ترتیب بر منابع آن مسلط شوند.»

او یادآور شد که عصائب اهل احق و دیگر گروه های مورد حمایت ایران مانند کتائب حزب الله بارها تلاش کرده اند روابط میان عراق و سعودی را مختل کنند، اما ناکام مانده اند.

وی تأکید کرد که دولت عراق تحت رهبری مصطفی کاظمی، نخست وزیر، به این شبه نظامیان و تهدیدهاشان پشت کرده و به سوی تقویت روابط با ریاض گام برداشته است.

این دو کشور در زمان بازدید کاظمی از ریاض در روز ۱۱ فروردین پنج توافقنامه همکاری را در بخش های حیاتی امضا کردند و از تأسیس یک صندوق سرمایه گذاری ۳ میلیارد دلاری مشترک سعودی-عراق خبر دادند.

همچنین یک طرح اتصال الکتریسیته عربی با هدف کاهش وابستگی عراق به خریداری الکتریسیته از ایران مورد بحث قرار گرفت. این وابستگی در حال حاضر خزانه عراق را تحت فشار قرار داده است.

الأشرم گفت: «عربستان سعودی صادقانه قصد دارد از عراق پشتیبانی کند و به آن کمک کند تا بر چالش های پیش روی خود، به ویژه در رابطه با عرضه الکتریسیته، توسعه زیرساخت های کشاورزی، و بخش های دیگر فائق آید.»

وی افزود که اقدامات تروریستی گروه هایی مانند عصائب اهل الحق و دیگر گروه های شبه نظامی مورد حمایت ایران توسعه روابط عراق و سعودی را متوقف نخواهد کرد. او یادآور شد که دو طرف در یک مشارکت مثبت و برای هر دو طرف سودمند همکاری داشته اند.

همپیمانان منطقه ای

عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر، و ملک عبدالله، شاه اردن، روز ۶ تیر برای شرکت در یک نشست سه جانبه با کاظمی به بغداد سفر کردند. در این نشست سه رهبر توافق کردند که همکاری امنیتی و اقتصادی شان را تقویت کنند.

این جلسه نخستین نقطه عطف روابط منطقه ای عراق محسوب می شد و کاملاً روشن کرد که آن کشور خواهان نزدیک شدن به همپیمانان عربی و ایالات متحده است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، برهم صالح، رئیس جمهوری عراق، در یک توییت این ملاقات را «پیامی شیوا در میان چالش های متعدد منطقه ای» خواند.

وی گفت: «بهبودی عراق راه ایجاد یک سیستم یکپارچه برای منطقه ما بر مبنای مبارزه با افراط گرایی، احترام به حاکمیت، و مشارکت اقتصادی را هموار می کند.»

بنا بر بیانیه مشترکی که در پایان این نشست منتشر شد، در این جلسه موضوعات منطقه ای و نیز راه های تقویت همکاری میان این سه کشور در زمینه های امنیت، انرژی، و بازرگانی مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

الأشرم گفت: «امیدواریم همه این نشانه ها به واقعیت و گام های عملی تبدیل شود تا ما بتوانیم با جاه طلبی ها و دستورکارهای مخرب ایران مقابله کنیم.»

عبدالرحمان المشهدانی، اقتصاددان، گفت، بغداد و ریاض در آذر ماه ۱۳۹۴ روابط دیپلماتیک شان را از سر گرفتند و راه را برای سرمایه گذاری امیدوارکننده و توسعه اقتصادی هموار کردند.

کمک به بازسازی

المشهدانی گفت که او در ملاقات های گذشته هیأت های اقتصادی سعودی بازدیدکننده عراق زمانی که حیدر العبادی نخست وزیر بود، حضور داشت و گفت و گوهایی درباره سرمایه گذاری های عظیم و بازرگانی متقابل مطرح شد.

وی گفت، اما گروه های شبه نظامی با بهانه های غیرمنطقی به شدت با آن طرح ها مخالفت کردند و این امر موجب تأخیر در ورود شرکت های سرمایه گذاری سعودی شود.

او گفت: «امروز رویکرد کلی دولت اجرای یک سیاست گشودگی درهاست و در مقابل سعودی ها تلاش می کنند که این رویکرد برای نزدیک شدن را با پیشنهادهای امیدوارکننده سرمایه گذاری پاسخ دهند.»

این سرمایه گذاری ها در بخش های مختلف از جمله غذا، برق، و پتروشیمی خواهد بود.

به منظور تسهیل بازرگانی میان این دو کشور همسایه گذرگاه مرزی عرعر میان عراق و عربستان سعودی نیز بازگشایی شده است.

المشهدانی گفت که عراق باید سرمایه گذاری های سعودی و خارجی را جذب کند و فضایی با ثابت و جذاب را برای شرکت های سرمایه گذار به وجود آورد.

او گفت که این امر نهایتاً به عراق کمک خواهد کرد؛ «چرا که ما برای ارتقاء و نوسازی زیرساخت هایمان نیازمند منابع عظیم مالی به ارزش حدود ۱۴۰ میلیارد دلار هستیم.»

وی گفت: «این شرکت ها می توانند برای دستیابی به بازسازی مطلوب، ایجاد فرصت های شغلی برای جوانان، و انگیزه بخشیدن به آنها برای کار کردن در خدمت کشورشان به جای افتادن آنها در آغوش گروه های شبه نظامی، به ما کمک کنند.»