گروه ناشناخته ای که خود را اولیاء الدم می نامد روز دوشنبه (۲۷ بهمن) مسئولیت یک حمله مرگبار به اقلیم کردستان در شمال عراق را بر عهده گرفت؛ به نظر می رسد هدف این حمله یک مجتمع نظامی در فرودگاه اربیل باشد.
یک پیمانکار غیرنظامی که برای ارتش آمریکا کار می کرد در این حمله جان خود را از دست داده و نه نفر دیگر نیز مجروح شده اند.
مقام های امنیتی گفتند که باور دارند اولیاء الدم یک گروه پوششی برای گروه های شبه نظامی هوادار ایران است که قبلاً در حملات مشابهی دست داشته اند، از جمله گروه تندرو کتائب حزب الله و عصائب اهل الحق.
این مجتمع نظامی در اربیل محل استقرار نیروهای خارجی ائتلاف بین المللی است که از سال ۱۳۹۳ تاکنون در نبرد با داعش به عراق کمک کرده است.
دوشنبه شب بیش از دوازده راکت ۱۰۷ میلی متری از حدود هشت کیلومتری غرب اربیل به این شهر شلیک شد؛ راکت های مورد استفاده در حملات بغداد نیز همان اندازه بوده است.
اما این راکت ها به منطقه شمال غربی شهر که شامل محلات مسکونی نیز می شود اصابت کرد و به گفته اداره بهداشت اربیل، باعث جراحت پنج غیرنظامی شد.
پس از یک سری حملات مشابه که سال گذشته از سوی گروه های شبه نظامی هوادار ایران صورت گرفت، این اولین باری است که طی حدود دو ماه اماکن دیپلماتیک یا تأسیسات نظامی غربی در عراق مورد حمله قرار می گیرد.
وین ماروتو، سخنگوی ائتلاف بین المللی، گفت سه راکت به فرودگاه اربیل اصابت کرده و باعث جان باختن یک پیمانکار غیرنظامی خارجی شده است؛ این فرد تبعه آمریکا نیست.
او گفت نه نفر دیگر، شامل هشت پیمانکار غیرنظامی و یک سرباز آمریکایی، نیز مجروح شده اند.
تا صبح روز سه شنبه، بقایای راکت ها پاکسازی شده و فقط فرورفتگی های کوچکی در خیابان های سنگفرش اربیل و دیوارهای گچی بیرون خانه ها باقی مانده است.
نریمان محمد، از اهالی ۵۱ ساله شهر، گفت: «البته که این بمبگذاری ما را تحت تأثیر قرار داد -- زندگیمان به خطر افتاد.»
«من اصلاً معنی هیچ کدام اینها را نمی فهمم. ما هم آدمیم و می خواهیم زندگی کنیم.»
یک سخنگوی دولت به خبرگزاری فرانسه گفت فرودگاه اربیل بعد از اینکه کل صبح به روی پروازها بسته شده دوباره برنامه عادی خود را از نیم روز ادامه داده است.
گروه های شبه نظامی «پوششی»
جینین هنیس-پلاسخارت، نماینده ارشد سازمان ملل متحد در عراق، با انتشار مطلبی در شبکه اجتماعی توییتر این حمله را محکوم کرد.
او گفت: «چنین اعمال مذموم و بی ملاحظه ای تهدیدهای بزرگی برای ثبات محسوب می شود.»
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، در ساعات پایانی روز دوشنبه گفت از وقوع این حمله «برآشفته» شده و وعده داد آمریکا کمک خواهد کرد تا مسئولین حادثه به پاسخگویی واداشته شوند.
او گفت: «من در تماس با مسرور بارزانی، نخست وزیر دولت اقلیم کردستان، پیرامون این حادثه صحبت کردم و قول دادم که از تمامی تلاش ها برای انجام تحقیقات و واداشتن مسئولین حادثه به پاسخگویی حمایت خواهیم کرد.»
بارزانی این حمله را «با شدیدترین لحن» محکوم کرد و برهم صالح، رئیس جمهوری عراق، آن را یک «اقدام خطرناک و عمل تروریستی جنایتکارانه» خواند.
طی یک سال گذشته دسته جدیدی از گروه های شبه نظامی هوادار ایران در عراق پدیدار شده اند که تعداد کل آنها دست کم به ۱۵ گروه می رسد و تحت عناوین زیادی فعالیت دارند و از شبکه های اجتماعی برای شناساندن خود و انتشار پیام های فتنه انگیز استفاده می کنند.
کارشناسان عراقی این شکل از تکثیر گروه های شبه نظامی قبلاً شناخته شده را «پوششی» برای منحرف کردن توجهات از مرتکبین اصلی یعنی کتائب حزب الله، حرکة النجباء و عصائب اهل الحق توصیف کرده اند.
به گفته ثائر البیاتی، دبیر کل شورای عشایر عربی استان صلاح الدین عراق، گرچه گروه های شبه نظامی جدید اسامی متفاوتی دارند، اما همگی از یک آبشخور تغذیه می کنند.
او گفت اعضای این گروه های جدید از «گروه های مسلح بزرگ و شناخته شده» می آیند که در قالب یک تاکتیک جدید نقاب تازه ای بر چهره زده اند تا از «گروه های شبه نظامی مادر» در برابر مسئولیت پذیری نسبت به اعمالشان محافظت کنند.
اربیل «بسیار به ندرت» هدف قرار گرفته است
اماکن دیپلماتیک و تأسیسات نظامی غربی از اواسط سال ۱۳۹۸ تاکنون هدف ده ها راکت و بمب کنار جاده ای قرار گرفته، اما بیشتر این حملات به بغداد انجام شده است و نه اربیل.
تعدادی از این حملات تلفات جانی نیز داشته و باعث مرگ تبعه های خارجی و پرسنل عراقی شده است.
یکی از منابع وابسته به ائتلاف بین المللی گفت بیشتر نیروهای ائتلاف که در عراق مانده اند در مجتمع نظامی فرودگاه اربیل متمرکزند.
با اینکه در دی ماه سال گذشته نیروهای ایرانی به همین فرودگاه اربیل حمله موشکی کردند، اما شهر اربیل بسیار به ندرت مورد حمله قرار گرفته است؛ حمله دی ماه سال گذشته چند روز پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، سردار عالی رتبه ایرانی، طی حمله هوایی آمریکا در فرودگاه بغداد صورت گرفت.
هم ایران و هم گروه های شبه نظامی تندرو عراقی که از حمایت ایران برخوردارند بارها وعده داده اند که انتقام کشته شدن سلیمانی را خواهند گرفت.
همین گروه ها نیز اخیراً عهد کرده اند که فعالیت نظامی خود را در اقلیم کردستان تقویت خواهند کرد، که ظاهراً در تقابل با تهاجم ترکیه خواهد بود.