تجارت خانوادگی: زینب سلیمانی دنباله روی راه پدر و طفیلی حزب‌الله

اندکی پس از کشته شدن قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس، در اواسط دی ماه سال گذشته، حضور دخترش، زینب، در صحنه تحولات منطقه بیشتر و بیشتر شد.

زینب هر از گاهی کنار پدرش دیده می شد و در سفرهای متعدد قاسم سلیمانی به جهان عرب، از جمله عراق، لبنان و سوریه، او را همراهی می کرد؛ قاسم سلیمانی به طور حتم برجسته ترین چهره سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.

زینب سلیمانی از زمان مرگ قاسم سلیمانی طی حمله هوایی آمریکا در فرودگاه بغداد، به عنوان صدای پدرش شهرت یافته و درباره سازمانی که ریاست آن را به عهده دارد، صحبت کرده است. این سازمان بنیاد حفظ و نشر آثار قاسم سلیمانی نام دارد که عموماً به آن «بنیاد قاسم سلیمانی» می گویند و پس از مرگ پدر زینب تأسیس شده است.

پس از ازدواج زینب با پسر جانشین فرمانده حزب الله در خرداد ماه امسال، تلاش های او برای کسب شهرت و ادامه راه پدرش آشکارتر شد.

بسیاری از ناظران این ازدواج را مصلحتی می دانند؛ ازدواجی که نشان از شکلگیری روابط هر چه عمیق تر بین حزب الله و ایران دارد.

دختر غیرسنتی

اینکه زینب سلیمانی اصلاً تأثیری در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی داشته باشد هنوز مشخص نیست، اما او صراحتاً اعلام کرده است که تمام تلاش هایش را بر ادامه «آرمان ها و مکتب فکری» پدرش متمرکز خواهد کرد.

زینب از کاربران فعال رسانه های اجتماعی است و به هر دو زبان فارسی و عربی مطلب منتشر می کند. بررسی فعالیت او در رسانه های اجتماعی نشان می دهد که تاکنون بیشتر اظهارات منتسب به پدرش و همچنین شعارهای ضدآمریکایی منتشر کرده است. او این اظهارات و شعارها را به پدرش نسبت می دهد.

بعضی از پیام های زینب در دفاع از علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، است که به گفته وی، در کتاب های درسی ایران تصویر شایسته ای از او ارائه نشده است. تعجبی ندارد که زینب موضع کاملاً تندرویانه ای در سیاست داشته باشد.

در جایگاه یک فرد تندرو و نیز دختر یک چهره تندرو و ظاهراً سنتگرا، زینب سنت شکنی کرده است. منابع نزدیک به خانواده سلیمانی او را فرزندی که بیشترین شباهت را به پدرش دارد، توصیف کرده‌اند.

گرچه طبق عرف انتظار می رفت که پسران سلیمانی پا جای پای پدرشان بگذارند، واضح است که نزدیکی او با زینب، که از سه فرزند دیگرش کوچکتر است، او را برای جانشینی پدر آماده کرد.

نصرالله جهانشاهی، یکی از اعضای سپاه پاسداران که از دهه شصت تاکنون راننده شخصی سلیمانی بوده است، در مصاحبه ای با هفته نامه «صبح صادق»، که از نشریات سپاه است، گفت: «زینب بیش از هر کسی در این دنیا به پدرش شباهت دارد. او هم در نگرش و هم در رفتار، شباهت زیادی به قاسم سلیمانی دارد.»

زینب سخنران اصلی در مراسم خاکسپاری پدرش بود. او به راحتی به چند گویش عربی صحبت می کند و گفته می شود که زبان انگلیسی هم بلد است.

روز ۱۳ آذر، رسانه های ایرانی گزارش دادند که دولت حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در بودجه سال ۱۴۰۰ کشور، حدود ۳۴۰ هزار دلار به بنیاد زینب سلیمانی اختصاص داده است.

زینب در روز ۱۵ آذر با صدور بیانیه ای اظهار داشت که این پول را قبول نمی کند. او گفت که اگر این پول صرف رسیدگی به نیازهای عمومی شود، از آن استفاده بهتری خواهد شد. وی افزود: «ما [بنیاد و خانواده سلیمانی] هرگز هیچ پولی از دولت نخواستیم.»

اما گزارش های دیگری حاکی از آن است که بنیاد او در سال ۱۳۹۹ حدود ۴۰۰ هزار دلار بودجه از دولت گرفته و این پول ذیل ردیف بودجه امسال سپاه پاسداران به بنیاد قاسم سلیمانی تخصیص یافته است.

‌ایران با بحران اقتصادی فلح کننده ای دست و پنجه نرم می کند که از نظر بسیاری دلیل آن حیف و میل کردن ثروت مردم ایران در خارج از کشور است تا سپاه بتواند بلندپروازی های منطقه ای خود را دنبال کند.

ازدواج مصلحتی

با وجود اینکه زینب به ۳۰ سالگی نزدیک می شود و در فرهنگ سنتی در سن ازدواج قرار دارد، تا اوایل تیر ماه امسال همچنان مجرد بود؛ او با رضا صفی الدین، پسر هاشم صفی الدین، پسرعموی مادر حسن نصرالله، ازدواج کرد.

هاشم، که ریاست شورای اجرایی حزب الله لبنان را بر عهده دارد، فرد شماره دو این سازمان تلقی می شود. بسیاری او را جانشین نصرالله در آینده می دانند.

صلاح منصور، منبع نزدیک به یکی از کسانی که از حزب الله روی گردانده است، به المشارق گفت که هنوز اطلاعات کمی در مورد رضا صفی الدین در دست است.

اما همه می دانند که این جوان ۳۶ ساله در جنوب لبنان بزرگ شده و در جنوب لبنان و بیروت به مدرسه رفته است. او همچنین گفت که [این جوان] ارتباط نزدیکی با جواد، پسر حسن نصرالله، دارد.

آقای منصور گفت، بنا بر باورها، رضا یکی از اعضای کلیدی شبکه ای است که فعالیت های مالی حزب الله را در لبنان اداره می کند. او بر انبارهای قاروط و همچنین جامعه القرض الحسن نظارت مستقیم دارد؛ جامعه القرض الحسن با بهره بسیار پایین به اعضا و وابستگان حزب الله وام می دهد.

منصور اظهار داشت: «همین موضوع دلیل اصلی شهرت رضا و پدرش در حلقه های درونی حزب الله است.»‌

فتحی السید، پژوهشگر مسائل ایران، به المشارق گفت که این ازدواج پیامی دوپهلو دارد: از طرفی، مؤید عمق رابطه ایران و حزب الله است و از سوی دیگر، نیت سپاه را برای ادامه حمایت از این گروه اثبات می کند.

او گفت، این پیام در شرایطی مخابره می شود که حزب الله هم در انزوا فرو رفته و هم زیر فشار قرار دارد، خصوصاً به دلیل این واقعیت که به خاطر تحریم های شدید آمریکا علیه ایران، سپاه دیگر نمی تواند به طور مناسب از این گروه پشتیبانی مالی کند .

ولید ابوالخیر از قاهره در تهیه این گزارش همکاری کرده است.