فروپاشی اقتصاد و انزوای بیشتر ایران، پیامد جنگ های نیابتی سپاه پاسداران

تحلیلگران می گویند که سیاست های نظامی و اقتصادی توسعه طلبانه ایران به طور فزاینده ای موجب انزوای بیشتر آن کشور در عرصه بین المللی و تشدید مشکلات مردم ایران شده است.

آنها می گویند سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیشترین سهم را در ایجاد این شرایط وخیم در ایران داشته است. سپاه ضمن غنی کردن خود، سلطه خود بر اقتصاد را افزایش داده، و بخش خصوصی را از برخورداری از فرصت های کسب و کار محروم کرده است.

در نتیجه اقدامات سپاه پاسداران و تحریم های بین المللی ناشی از آن علیه این کشور، اقتصاد ایران عملاً زمین‌‌گیر شده است.

تولید و صادرات نفت ایران در سال جاری [میلادی، از دی ماه گذشته تاکنون] در مقایسه با سال ۲۰۱۹ میلادی [دی ۱۳۹۷ - آذر ۱۳۹۸] به ترتیب ۳۳ درصد و ۶۴ درصد کاهش یافته است.

بنا بر اعلام سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، صادرات نفت ایران در مقایسه با سال ۲۰۱۷ میلادی [دی ۱۳۹۵ - آذر ۱۳۹۶]، یعنی از زمانی که ایالات متحده کارزار«فشار حداکثری» خود را آغاز کرد، ۷۰ درصد کاهش یافته است.

ارزش ریال، واحد پول ایران، نیز به شدت سقوط کرده است. ریال از سال ۲۰۱۵ میلادی [دی ۱۳۹۳ - آذر ۱۳۹۴]، تاکنون ۵۰۰ درصد ارزش خود را از دست داده است که ۳۲۰ درصد از این کاهش ارزش از سال ۲۰۱۸ میلادی [دی ۱۳۹۶ - آذر ۱۳۹۷] تاکنون روی داده است.

در همین حال، سیاست های توسعه طلبانه سپاه پاسداران در منطقه و حمایت آن از شبه نظامیان نیابتی ایران را به میزان چشمگیری منزوی کرده و هر گونه امکان سرمایه گذاری خارجی بالقوه را از بین برده است.

تاراج ثروت ایران توسط نیروهای نیابتی سپاه

یک نمونه از این موارد، حمایت سپاه پاسداران از کتائب حزب‌الله است. این گروه شبه نظامی نیابتی فعال در عراق توسط ابومهدی المهندس، معاون سابق فرمانده حشدالشعبی (بسیج مردمی عراق) بنیان گذاشته شد.

المهندس سیزدهم دی ماه گذشته به همراه سرلشکر قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران، در یک حمله هوایی ایالات متحده در بغداد کشته شد.

امیر توماج، تحلیلگر امور ایران که ساکن ایالات متحده است، در این رابطه به دیارنا گفت: «سیاست خارجی تجاوزگرانه سپاه پاسداران و مداخله آن در کشورهای عربی از طریق نیروهای نیابتی اش از عادی شدن روابط بین ایران و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج [فارس] جلوگیری می کند.»

اما حملات موشکی کتائب حزب‌الله به جای این که سبب تضعیف روابط میان آمریکا و عراق شود، موجب شده است که پس از هر حمله موشکی این گروه، دیپلمات های آمریکایی به طور فزاینده ای به همتایان خود در عراق و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس نزدیک شوند.

یک تحلیلگر بازنشسته نیروی دریایی ایران که خواست نامش فاش نشود، در این باره گفت: «سپاه پاسداران می گوید که هدف [فعالیت های] گروه های نیابتی [سپاه] دفاع از ایران در برابر اقدام خصومت آمیز احتمالی آمریکاست.»

او به دیارنا گفت: «واقعیت این است که این نیروهای نیابتی فقط پول ایران را خارج می کنند و به قدرت های عمده اتحادیه اروپا یادآوری می کنند که واشنگتن رویکرد درستی را در قبال ایران اتخاذ کرده است.» وی افزود: «اتحادیه اروپا چرا [بخواهد} با ایران تجارت کند؟ [چنین اقدامی] به دلیل تحریم های ایالات متحده بسیار خطرناک و بسیار پُرهزینه است.»‌

مقامات سپاه پاسداران آشکارا اعتراف کرده اند که تحریم های ایالات متحده ایران را تحت فشار اقتصادی سهمگینی قرار داده است.

سرلشکر حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران، در اوایل ماه مرداد گفت که «دشمن» ایران - یعنی ایالات متحده - علیه ایران «یک جنگ اقتصادی به راه انداخته است.»

امیرعلی حاجی زاده، یکی دیگر از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، تیر ماه گذشته گفت که مشکل بزرگ ایران، اقتصاد است.»

اما آن چه این مقامات نگفتند، این بود که اقدامات سپاه پاسداران این وضعیت را به وجود آورده است.

تا زمانی که سپاه پاسداران به حمایت خود از گروه های نیابتی منطقه ادامه دهد، ایران در نتیجه موفقیت کارزار فشار حداکثری دولت ایالات متحده به طور فزاینده ای منزوی، و اقتصاد آن نیز بیش از پیش تضعیف می شود.

هدف از این کارزار از بین بردن تهدید برنامه موشکی بالستیک ایران، متوقف کردن فعالیت های تروریستی آن در سراسر جهان، و جلوگیری از فعالیت های تهدیدآمیز رژیم - از طریق بازوهای نیابتی آن - در سراسر منطقه است.

در ایران «اگر برای سپاه کار نکنید، نمی توانید کار کنید»

سپاه پاسداران در غیاب سرمایه گذاری خارجی، از تحریم ها به عنوان ابزاری برای قبضه کردن هرچه بیشتر اقتصاد ایران و از بین بردن امکان رقابت با[شرکت های وابسته به] خود استفاده کرده است.

رهبران سپاه می گویند که هدف از فعالیت های اقتصادی - و نیز فعالیت های نظامی - آن، محافظت از ایران در برابر تجاوز خارجی است. اما واقعیت این است که سپاه پاسداران با سلطه یافتن بر اقتصاد ایران ثروتمندتر می شود.

بنا بر یک برآورد که توسط قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء سپاه پاسداران در خرداد ۱۳۹۹ منتشر شده است، سپاه پاسداران در تقریباً ۸۰ درصد همه «پروژه های اقتصادی» در ایران، از جمله پروژه های بخش های ترابری، آب، ساخت و ساز، نفت، و گاز مشارکت می‌ کند، سهم دارد، و یا مجری است.

یدالله محمدی، یکی از مؤسسان یک شرکت مهندسی عمران در تهران، که زمانی شرکتی موفق بود و به مدت بیش از ۱۵ سال فعالیت داشت، به دیارنا گفت: «شما دیگر نمی توانید در ایران کسب و کاری داشته باشید. چنین چیزی محال است.»

او گفت: «در گذشته می گذاشتند به ما هم خرده نانی برسد. اما اکنون سپاه پاسداران و پیمانکاران آن کل صنعت مهندسی عمران را زیر سلطه خود گرفته اند. برای من گزینه ای جز تعطیل کردن شرکتم باقی نمانده بود.»

محمدی به دلیل نگرانی از واکنش تلافی جویانه سپاه درخواست کرد که نام شرکتش اعلام نشود.

مریم خراسانی، که معمار و ساکن شهر مشهد در ایران است، نیز تجربه مشابهی داشت.

او به دیارنا گفت: «من در گذشته برای یک شرکت تحت مالکیت سپاه کار می کردم. من پس از مدتی تصمیم گرفتم که دیگر هیچ کاری با آنها نداشته باشم و سعی کردم شرکت خودم را راه اندازی کنم.»

او گفت: «[اما در مناقصه ها] آنها آن قدر پیشنهادهای پایین تر از من ارائه دادند که من ناچار شدم کاملاً از این رسته کاری خارج شوم. اگر شما برای آنها [سپاه] کار نکنید، اصلاً نمی توانید کار کنید.»