پناهجویان سوری در لبنان و اردن با شرایطی دشوارتر از گذشته رو‌به‌رو هستند

پناهجویان سوری ساکن اردن و لبنان حتی پیش از آغاز بحران اقتصادی لبنان و نیز بحران بهداشتی جهان با شرایط دشواری رو‌به‌رو بودند.

نمایندگان سازمان ملل متحد به المشارق می‌گویند که اما اکنون این چالش‌های مضاعف، که شامل محدودیت‌های اعمال شده بر خروج از منزل با هدف مهار گسترش ویروس کرونای جدید (بیماری کووید-۱۹) است، زندگی را برای آنها از گذشته نیز دشوارتر کرده است.

رحم الحسین، پناهجوی سوری که از شهر حمص آمده و اکنون ساکن اردوگاهی در دره بقاع لبنان است، گفت که خانواده شش نفره او «به خاطر وضعیت اقتصادی و شیوع ویروس کرونا در لبنان با شرایط بسیار دشواری» رو‌به‌رو است.

وی گفت: «پس از آن که شوهرم هفت ماه پیش شغلش را از دست داد، ما به شدت نیازمند شدیم.» او افزود که امنیت غذایی خانواده‌اش «به طور جدی در معرض تهدید قرار دارد.»

از دست دادن درآمد و افزایش قیمت‌ها خانواده او را وادار کرده است که گوشت، شیر، و پنیر را از رژیم غذایی‌شان حذف کند. افزایش قیمت‌ها به نحوی است که برای نمونه قیمت یک کیلوگرم گوشت گاو از ۱۸ هزار لیره لبنانی (۱۲ دلار)‌ به ۳۶ هزار لیره لبنانی (۲۴ دلار) رسیده است.

او با اشاره به این که آنها [خانواده‌اش] در گذشته می‌توانستند با بودجه روزانه ۲۵ هزار لیره (۱۷ دلار) زندگی‌شان را بگذرانند، گفت: «اما این مبلغ اکنون دیگر برای خرید غذا هم کافی نیست.»

در گزارشی که کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در تاریخ ۱ مه در مورد آسیب‌پذیری اقتصادی پناهجویان در جهان عرب منتشر کرد، آمده است که بیش از نیمی از پناهجویان شرکت‌کننده در نظرسنجی اواخر آوریل شغل‌شان را از دست داده بودند.

کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد اعلام کرد که ۷۰ درصد از افرادی که در نظرسنجی شرکت کرده‌اند، گزارش کرده‌اند که [به ناچار] برخی از وعده‌های غذایی را حذف کرده‌اند؛ چرا که قادر به خرید غذا نبوده‌اند.

رنج «واقعی و عمیق»

مزیاد العلی، یک پناهجوی سوری از حمص که مسئول اردوگاه پناهجویان در مجدل عنجر است، می‌گوید که وضعیت اقتصادی پناهجویان «بر وضعیت ما پناهجویان در هر جای لبنان که هستیم، تاثیر گذاشته است.»

او گفت که در حالی که بسیاری از کسب‌و‌کارها به ناچار تعطیل شده‌اند،‌ بسیاری از پناهجویان بیکار مانده‌اند و «نمی‌دانند چگونه در این وضعیت دوام بیاورند.»

او گفت: «این رنج واقعی و عمیق است.»

خانم دلال حرب، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، گفت که پناهجویان سوری شاهد «وخیم‌تر شدن وضعیت‌شان به خاطر اقدامات مرتبط با همه‌گیری کرونا - از جمله محدودیت جابه‌جایی و فاصله‌گذاری اجتماعی بوده‌اند.»

مالک جعفر، مسئول اطلاع‌رسانی «برنامه جهانی غذا»، گفت که با توجه به بحران‌های اقتصادی و بهداشتی افزایش قیمت‌ها و افزایش نرخ برابری دلار (کاهش نرخ ارز)، قدرت خرید پناهجویان «به شکل مستمر و مداوم» رو به کاهش بوده است.

او به المشارق گفت: «درصد خانواده‌هایی که از فقدان ایمنی غذایی رنج می‌برند از ۵۵ درصد در سال ۲۰۱۹ به ۸۳ درصد افزایش یافته است.»

جعفر گفت: «ما به نیمی از آنها کمک کرده‌ایم و تلاش می‌کنیم به همه آنها یاری برسانیم، اما همه این‌ها به مشارکت کشورهای اهداکننده بستگی دارد.»

او گفت که برنامه جهانی غذا پس از افزایش ۴۰ درصدی قیمت‌ها مبلغ پرداختی به افراد را از ماهانه ۴۰۵۰۰ لیره (۲۷ دلار) به ۵۰۰۰۰ لیره (۳۳ دلار) افزایش داده است.

چالش‌های مشابه در اردن

یک پناهجوی سوری به نام محسن برهوم به المشارق گفت:‌ «شیوع ویروس کرونا در اردن من را مجبور کرد که از کارم دست بکشم.»‌

او گفت: «من شغل نجاری و درآمد ماهانه‌ام را از دست دادم و پس‌اندازم را صرف خرید مواد غذایی کردم تا بتوانم خوراک خانواده‌ام را تامین کنم.»‌

در یک نظرسنجی که اخیرا توسط کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد، یونیسف، و برنامه جهانی غذا انجام شده است، بیش از ۹۰ درصد پناهجویان در این کشور پادشاهی کمتر از ۵۰ دینار اردن (۷۰ دلار) پس‌انداز دارند.

افزون بر این، بسیاری از پناهجویان که برای اشتغال به بازار کارغیررسمی روی آورده بودند -- و حدود ۴۰ درصد از پناهجویان در اردن را شامل می‌شوند -- اکنون درآمدی ندارند.

محمد الحواری، سخنگوی کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در امان [پایتخت اردن]، به المشارق گفت: «بیش از یک سوم کارگران پناهجو شغل‌شان را برای همیشه از دست داده‌اند و برای سیر کردن شکم خانواده‌هایشان با مشکل رو به رو هستند.»

او گفت: «از زمان آغاز بحران ویروس کرونا، ما بیش از ۳۰۰ هزار تماس تلفنی را از طریق خطوط ویژه دریافت کردیم. بیشتر این تماس‌ها از سوی کسانی بود که درخواست کمک نقدی داشتند. ما برآورد می‌کنیم که حدود ۵۰ هزار خانواده پناهجو نیازمند کمک‌های نقدی مستقیم هستند.»

کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد به لطف کمک‌های ایالات متحده و صندوق اضطراری مرکزی سازمان ملل متحد قادر است از ۱۸ هزار خانواده که آسیب‌پذیرترین خانواده‌ها هستند، پشتیبانی کند.

الحواری گفت: «ما از هفته دوم ماه مه به آن ۸ هزار خانواده یک نوبت کمک‌های نقدی اضطراری پرداخت کرده‌ایم تا به آنها در مقابله با تاثیرات اقتصادی ویروس کرونا یاری برسانیم.»

او گفت که برنامه کمک نقدی عمومی در خدمت ۳۳ هزار خانواده پناهجو بوده است و طی سال ۲۰۲۰ نیز ادامه خواهد داشت.

وی افزود که به رغم محدودیت‌های اعمال شده برای مهار گسترش ویروس کرونا «این کمیساریا به تلاش‌های خود برای محافظت از پناهجویان در سراسر اردن از طریق ارائه خدمات مشاوره‌ای از راه دور ادامه می‌دهد.»

او به المشارق گفت که این اقدامات توانایی آنها برای کسب درآمد و برآورده کردن نیازهای اولیه‌شان را به شدت محدود کرده است. وی یادآور شد که بسیاری از پناهجویان گرسنگی شدید را تهدیدی بزرگتر از ویروس کرونا می‌انگارند.