مقامها و تحلیلگران گفتند گذرنامههای یمنی که بدون مجوز دولت توسط حوثیهای مورد حمایت ایران (انصارالله) صادر شده مشکلاتی برای یمنیهای متقاضی سفر ایجاد کرده است.
به گفته ابراهیم الجهمی، رایزن امور یمنیهای مقیم خارج در سفارت یمن در قاهره، تعدادی تبعه ایرانی و لبنانی پیدا شدهاند که گذرنامه یمنی غیرمتعارف دارند.
او روز ۱ فوریه گفت دولت یمن از همان موقع گذرنامههای صادره از مناطق تحت کنترل حوثیها را فاقد اعتبار خوانده و این گذرنامهها در شرف ابطال است.
مقامهای یمنی گفتند که حوثیها پس از به دست آوردن قدرت در کودتای سال ۲۰۱۴، شروع به اعمال نفوذ در وزارت مهاجرت، تابعیت و گذرنامهها کردهاند.
در اواسط آوریل سال گذشته، دولت مشروع یمن گذرنامههای صادره از شعبه این وزارتخانه در صنعا و همچنین موارد صادره از شعب دیگر استانهای تحت کنترل حوثیها را بیاعتبار خوانده است.
در حال حاضر یمنیهای ساکن مناطق تحت کنترل حوثیها فقط از طریق فرودگاههای مناطق تحت کنترل دولت مشروع و صرفا با گذرنامه صادره از همان مناطق میتوانند به خارج از کشور سفر کنند.
فروش گذرنامه با هزینههای «هنگفت»
وضاح الجلیل، تحلیلگر سیاسی، به المشارق گفت حوثیها «برای نظامیان ایرانی و لبنانی، از جمله افسران، کارشناسان نظامی و کارشناسان و آموزشدهندگان مسائل موشکی، به منظور تسهیل ورود آنها به یمن» گذرنامه صادر کردهاند.
او با اشاره به اینکه «حوثیها به طرز بسیار بدی از هر آنچه توانستند در مؤسسات دولتی بهره گرفتند» گفت فساد آنها در همان جا متوقف نشد.
وی اذعان داشت که آنها همچنین «از گذرنامههای دیپلماتیک برای منفعت مالی استفاده کردند و آنها را در ازای مبالغی هنگفت به کسانی که برای درخواست پناهندگی یا اقامت قصد سفر به اروپا و کشورهای غربی داشتند فروختند».
الجلیل گفت: «چندی پیش، مقامهای مصری چند گذرنامه دیپلماتیک صادره از صنعا را که قاچاق و فروش میشد توقیف کردند».
وی افزود وقوع این جرم «باعث اتخاذ تدابیر فوقالعاده علیه دارندگان گذرنامههای دیپلماتیک در فرودگاههای مصر شد».
او گفت حوثیها همچنین به دنبال استفاده از گذرنامههای جعلی «در انجام کارهای جاسوسی و تسهیل تحرکات کارشناسان امنیتی خود که با هدف تضعیف امنیت مناطق آزادشده به فعالیتهای تروریستی میپردازند» هستند.
ورود مستشاران حزبالله به یمن
نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر حقوق بشر، گفت: «حوثیها یک روز پس از براندازی دولت در کودتای سپتامبر ۲۰۱۴، یک پل هوایی بین تهران و صنعا با دو پرواز مستقیم در روز ایجاد کردند».
او با اشاره به این موضوع که آنها از طریق همین پل هوایی صدها مستشار نظامی از حزبالله لبنان و ایران وارد کردند، به المشارق گفت: «این حرکت با اجرایی شدن عملیات طوفان قاطعیت در ۲۶ مارس ۲۰۱۵ متوقف شد».
وی اظهار داشت از آنجا که حوثیها در مدتی که کنترل اوضاع را در دست داشتند درگیر «رویههایی فاسد در ارتباط با گذرنامهها» شده بودند و از فرودگاه صنعا سوءاستفاده میکردند، محدودیتهایی در سفرها اعمال شد و دولت یمن و ائتلاف عربی این فرودگاه را بستند.
عادل الشجاع، تحلیلگر سیاسی و عضو کمیته عمومی کنگره عمومی خلق، گفت دولت یمن با جدا کردن اداره گذرنامه صنعا از اداره مرکزی و واگذار کردن آن به حوثیها، مرتکب یک اشتباه شد.
او به المشارق گفت: «دولت مشروع میتوانست اداره گذرنامه صنعا را از طریق واحد ارتباط مرکزی به آنجا متصل کند و سپس بر امر صدور [گذرنامههای] آن نظارت داشته باشد».
او با اشاره به اینکه در عوض، حوثیها از جانب خود شروع به صدور گذرنامه کردند، خاطرنشان کرد که این موضوع «هم در زمان حال و هم در آینده خطری جدی محسوب میشود».
وی افزود: «اگر گذرنامههای صادره از صنعا به اداره مرکزی متصل شده بود، گذرنامههای صادره به دست حوثیها از طریق شماره سریال قابل شناسایی بود و ردگیری و احراز هویت دارندگان گذرنامهها نیز آسان میشد».
تشدید رنج بیماران
عبدالعزیز ثابت، اقتصاددان، با بیان اینکه لغو اعتبار گذرنامههای صادره از مناطق تحت کنترل حوثیها تأثیر سوئی بر بیمارانی میگذارد که برای درمان باید به خارج سفر کنند، گفت افراد زیادی این نیاز را دارند.
او ضمن اشاره به این موضوع که طبق اعلام کمیته عالی پزشکی، بیش از ۳۳۰۰۰ بیمار باید برای درمان به خارج سفر کنند، به المشارق گفت «وخامت خدمات بهداشتی در آن استانها» گزارش شده است.
وی به المشارق گفت: «قبلا دو تا سه روز طول میکشد تا مردم، به ویژه بیماران، به فرودگاهی در یکی از مناطق تحت کنترل دولت مشروع، مانند عدن یا سیئون، برسند و با گذرنامه صادره از صنعا به خارج پرواز کنند».
او گفت: «پس از لغو اعتبار گذرنامهها، کسانی که نیاز به سفر داشتند ابتدا میبایست به مناطق تحت کنترل دولت سفر کنند تا گذرنامه برایشان صادر شود».
وی گفت که انجام این فرآیند ممکن است «یک ماه تمام به طول بینجامد و هزینه هنگفتی هم داشته باشد».
او افزود هزینه و معطلی اخذ گذرنامه متأسفانه زمینه تقلب و خرید و فروش گذرنامههای صادره از صنعا را فراهم کرده است.