بررسی خستگی و انعطاف پذیری در بین پناهندگان در جوامع میزبان در لبنان

در حالی که هشت سال از جنگ سوریه می گذرد و این جنگ هنوز بدون راه حل روشنی در چشم انداز طول کشیده، پناهندگان و جوامع میزبان آنها از جمله آنهایی که در لبنان هستند، به طور فزاینده ای از این وضع و مشکلات اقتصادی ناشی از آن خسته شده اند.

بررسی این وضعیت خستگی و گامهایی که می توان برای ایجاد پایداری برای پناهندگان و جوامع میزبان آنها هر دو برداشت، موضوع نوآوری دانشگاه آمریکایی بیروت برای پناهندگان «آ یو بی 4 رفیوجیز» بود که در روزهای 27 و 28 نوامبر در بیروت برگزار شد.

این مجمع با سازماندهی و میزبانی انستیتوی امور بین الملل و سیاست گذاری عمومی عصام فارس در دانشگاه آمریکایی بیروت برگزار شد.

شرکت کنندگان در آن علاوه بر موضوعات دیگر، راههای ایجاد معیشت انعطاف پذیر و چشم انداز آینده برای بازگشت امن و داوطلبانه پناهندگان سوری را مورد بحث و بررسی قرار دادند.

فیلیپ لازارینی مسئول هماهنگی امور اسکان و بشردوستانه سازمان ملل در لبنان گفت که سازمان ملل و جامعه بین المللی از ثبات در لبنان حمایت می کنند و همچنان متعهد به کمک به این کشور برای برخورد با چالشهایی که ناشی از سرازیر شدن موج پناهندگان به آن است، می باشند.

او «خستگی رو به رشد» جامعه لبنان را در پی این بحران توصیف کرد.

وی گفت «این یک معجزه است که لبنان توانسته چنین بار سنگینی که ناشی از چالشهای اقتصادی و اجتماعی حاصل از میزبانی 1.5 میلیون پناهنده است را بر دوش بکشد.»

وی گفت که لبنان با نرخ بیکاری بالا دست به گریبان بوده و اشاره کرد که یک سوم مردم لبنان اکنون در زُمره فقرا هستند در حالی که بخش عمده ای از پناهندگان زیر خط فقر زندگی می کنند.

وی گفت که در عین حال، موسسات عمومی در لبنان نمی توانند خدمات ارائه کنند.

او گفت که بررسی ها نشان داده که تنش بین پناهندگان و میزبانان آنها، که بر سر گرفتن مشاغل و خدمات با یکدیگر رقابت دارند، در حال افزایش است.

وی گفت که در حالی که آینده پناهندگان در نهایت در سرزمین خودشان رقم می خورد، اما برای برخی از آنها روند بازگشت احتمال دارد که به درازا بکشد.

«خستگی شروع شده است»

لازارینی به نقش سازمان ملل در حمایت از آموزش اشاره کرد و گفت که بیش از 220،000 دانش آموز سوری جذب مدارس لبنان شده اند و به فراهم کردن آب برای دسته های پناهندگان در فقیرترین بخش های لبنان اشاره کرد.

میریلی جیرار نماینده کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در لبنان، توانایی این کشور برای پایداری در مقابل تداوم فشار بر بازار کار و نهادهای عمومی را مورد ستایش قرار داد.

وی گفت، با این وجود،« خستگی در جوامع میزبان شروع شده است و بیشتر پناهندگان سوری تمایل خود به بازگشت را ابراز می کنند.»

هزاران نفر با کمک اداره کل امنیت عمومی لبنان بازگشت به سوریه را آغاز کرده اند و افزود که این روند «تدریجی خواهد بود و تکمیل آن وقت زیادی می برد.»

جیرار گفت که ارزیابی به عمل آمده از سوی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان نشان داد که 88 درصد از پناهندگان برای تأمین مایحتاج اساسی خود پول قرض گرفته اند و با کاهش توانایی آنها در پرداخت اجاره، حتی وادار شده اند در خانه های ارزان تر زندگی کنند.

وی افزود که دو سوم از پناهندگان سوری اکنون زیر خط فقر زندگی و به درآمد روزانه بین 3 یا 4 دلار بسنده می کنند.

او گفت که در عین حال، رقابت بین پناهندگان و اتباع لبانی بر سر منابع و خدمات عمومی موجب افزایش تنش بین آنها شده است.

برای برطرف کردن این نگرانی ها، جیرار خواستار اختصاص منابع مالی بیشتری برای حمایت از پناهندگان و جوامع میزبان آنها در کنار تغییر در شیوه طراحی برنامه هایی که برای رسیدگی به این مسائل تهیه و تدوین می شوند، شد.

«بهانه ای برای بازپس فرستادن پناهندگان وجود ندارد»

طارق متری مدیر انستیتوی امور بین المللی وسیاست گذاری عمومی عصام فارس به المشارق گفت که لبنان معاهده پناهندگان سال 1951 را امضاء نکرده و به این ترتیب وضعیت پناهندگان سوری برای او صدق نمی کند.

وی گفت که اما لبنان از اصل عدم برگرداندن مردم به محل هایی که ممکن است موجب آزار و اذیت قرار بگیرند، پیروی می کند و به این ترتیب،« نمی تواند از اصل خستگی و ناتوانی از تحمل این بار به عنوان بهانه ای برای بازگرداندن پناهندگان استفاده کند.»

متری گفت که نهادهای علمی می توانند نقش مهمی در ارائه دقیق حقایق درباره وضعیت پناهندگان ایفاء کنند، چرا که « نفعی در بزرگ نمایاندن یا خدشه دار کردن حقایق مانند کاری که برخی در لبنان می کنند، ندارند.»

او گفت «نهادهای علمی، از طریق مطالعات و پژوهش هایی که برای کشف حقایق انجام می دهند، با فراهم کردن اطلاعات و تحلیل های دقیق به سیاست گذاران کمک می کنند تا برنامه ها و طرحهایشان را تدوین کنند.»

وی افزود «این اطلاعات با در نظر گرفتن حقوق بشر که همچنین به افزایش آگاهی رسانی در بین مردم لبنان درباره واقعیت اوضاع کمک می کند، ارائه می شود.»

او نسبت به گسترش اطلاعات غلط درباره شمار پناهندگان و پیامدهای منفی حضور آنها در جوامع میزبان هشدار داد و گفت که این امر موجب افزایش تنش بین پناهندگان و جوامع میزبان آنها می شود.