صدها تن از پناهندگان سوری، در چند ماه گذشته از طریق شهرستان مرزی عرسال لبنان، به خانه هایشان بازگشته اند.
کار بازگشت داوطلبانه نزدیک به 850 پناهنده سوری روز دوشنبه (23 ژوئیه) در تازه ترین دور خود با هماهنگی بین بیروت و دمشق، آغاز شد.
بین روزهای 27 ژوئن و 7 ژوئیه، 800 پناهنده سوری دیگر در پی تصویب بازگشت شان از بین یک فهرست 3000 نفری از اسامی، به طور داوطلبانه از اردوگاههای عرسال به وطن خود بازگشتند.
در مرحله نخست، 400 سوری به فلیطا در غرب قلمون بازگشتند و در مرحله دوم نیز 400 تن به شهرستان های قارا، الجراجیر و راس المعره بازگشتند.
در ماه آوریل، تحت نظارت اداره کل امنیت عمومی و با هماهنگی با مسئولین سوری،500 پناهنده از شبعا و حاصبیا در جنوب لبنان به روستاهایشان در مزارع بیت جن بازگشتند.
در اوایل ماه ژوئن، سرلشکر عباس ابراهیم، مدیر کل اداره کل امنیت عمومی اعلام کرد که تلاش برای بازگرداندن برخی از پناهندگان به سوریه، نتایج مثبتی به همراه داشته است.
وی گفت که با علی حیدر وزیر سازش سوریه درباره،« چارچوب اجرای نخستین مرحله از طرح بازگشت که شامل بین 3،000 تا 4،000 آواره سوری است،» مذاکره کرده است.
بسیاری میلی به بازگشت ندارند
برخی از پناهندگان سوری از جمله محمد شهاب از حمص، هنوز برای تصمیم گیری برای بازگشت به زمان نیاز دارند.
شهاب به المشارق گفت « تا زمانی که هیچ محافظتی از سوی جامعه بین المللی وجود ندارد،» به کشورش بازنمی گردد.
وی گفت «من آماده ام تمام آزارها را تحمل کنم به جای اینکه بازگشتی ناامن داشته باشم و رژیمی را تأیید کنم که پسرم را در سال 2012 ربود،» و افزود که هنوز نمی داند آیا پسرش زنده است یا مرده.
باسل الجیری، شهردار عرسال گفت «بازگشت پناهندگان توانست تا حدودی فضای عرسال را باز کند،» و ابراز امیدواری کرد که با این وجود، طرح به طور تدریجی اجرا خواهد شد، چرا که عرسال وابسته به کار سوری ها در بخش هایی مانند کشاورزی و استخراج معدن است.
خالد رعد، مسئول امور پناهندگان در عرسال و مدیر دفتر آموزش سوری ها در لبنان که خود یک پناهنده از القصیر است گفت که بازگشت پناهندگان سوری،« داوطلبانه بوده است.»
وی گفت « متاسفانه، ساکنین القصیر به خانه های ویران بازمی گردند.»
در عین حال، بسیاری از جوانان سوری،« برای پرهیز از رفتن به خدمت نظام وظیفه، از بازگشت خودداری می کنند.»
درحالی که بسیاری فراخوان وزارت خارجه سوریه برای بازگشت را رد می کنند، او گفت «ما همه خواهان بازگشت به خانه و ریشه هایمان هستیم، اما نبود امنیت مانع از بازگشت ما در این زمان می شود.»
احترام به انتخاب پناهندگان
لیزا ابوخالد، افسر اطلاعات عمومی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان به المشارق گفت «این کمیساریا به انتخاب پناهندگان در صورتی که بخواهند بازگردند، احترام می گذارد.»
هنگام بازگشت پناهندگان به عسال الورد در سال 2017 و بین جن در ماه آوریل، او گفت « کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در نقاط خروجی حاضر بودند تا هرگونه پرسش یا نیازی را که آنها ممکن بود برای آماده شدن برای ترک سوریه داشته باشند، پاسخ بدهد.»
وی گفت که در تمام موارد بازگشت قبلی، «ما با اداره کل امنیت عمومی در تماس نزدیک بودیم، هر چند که کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان، مسئول سازماندهی بازگشت پناهندگان به سوریه نیست.»
او نقش کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان در کمک به پناهندگان را تشریح کرد و گفت «این سازمان مدارک پناهندگان را مرتب و به هرگونه نیازمندی های پزشکی در حالی که برای بازگشت آماده می شوند، رسیدگی می کند.»
او افزود که کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان با صلیب سرخ لبنان و وزارت بهداشت ارتباط نزدیکی داشته و درباره مواردی که طی ارزیابی های خود در عرسال به آنها برخورد کرده که نیازمند توجه و مراقبت پزشکی بیشتری بودند، اطلاعات خود را در میان گذاشته است.
معین الرعبی وزیر حکومت در امور آوارگان به المشارق گفت که نزدیک به 210،000 تن از پناهندگان در سالهای گذشته به سوریه بازگشته اند.
وی گفت که بسیاری که با رژیم مخالف هستند،«به دلایل اجتماعی می خواهند برگردند،» اما با توجه به اوضاع در القصیر، آنها می خواهند به مناطق دیگری بروند.
الرعبی گفت که حزب الله القصیر را اشغال کرده و خانه ها را ویران، ساکنین آن را آواره و مردم دیگری را جایگزین آنها کرده است.
وی افزود که رهبر حزب الله حسن نصرالله به تازگی تشکیل یک کمیته بازگشت را اعلام کرد که این چیزی نیست مگر کسب یک امتیاز سیاسی.
وی گفت که بهتر است که این شبه نظامیان ، دلایلی را که موجب آوارگی شده بررسی کنند و مناطقی را که اشغال کرده اند ترک کنند تا ساکنین با ایمنی به منطقه بازگردند.