تشدید جنگ لفظی از سوی القاعده بر علیه داعش

کارشناسان گفتند که جنگ لفظی بین القاعده و «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) گواه محکمی است دال بر رقابت بین این دو گروه که هر یک با شرارت فزاینده در صدد تضعیف دیگری است.

به گفته کارشناسان به المشارق، در حالی که هر گروه خود با چالش های خارجی، جنگ درون گروهی و استخدام و حفظ جنگجویان دست و پنجه نرم می کند، رهبران آنها از هر فرصتی برای ضربه زدن به یکدیگر و مخدوش کردن چهره دیگری استفاده می کنند.

آنها گفتند که آخرین پیام صوتی ایمان الظواهری رهبر القاعده که خطاب به داعش و رهبر آن بود، تداوم یک جنگ لفظی بین آنها است.

در پیامی که روز 5 ژانویه در اینترنت منتشر شد، الظواهری تلاش می کند تا از وضعیت دشواری که داعش دچار آن شده بهره برداری کند و جنگجویان داعش را به رده های القاعده جذب کند.

این حرکت در حالی صورت می گیرد که گزارشهای گوناگونی در دوران اخیر درباره ریزش و شکاف فزاینده بین عوامل داعش، به ویژه در سوریه می رسد.

الظواهری در پیام خود، رهبر داعش ابوبکر البغدادی را متهم به «دروغگویی» و «تهمت زدن» به القاعده با هدف مخدوش کردن چهره آن کرده و عوامل داعش که از این اقدامات حمایت کردند را محکوم می کند.

او شاکی است که البغدادی ادعاهایی مبنی بر مخالفت القاعده با حمله علیه جناح های شیعه و تمایل آن به همکاری با رهبران مسیحی را پخش کرده است.

الظواهری گفت: «دروغگویان بر دروغ های خود پافشاری می کنند تا جایی که ادعا کرده اند که ما شیعیان را به عنوان کفار محکوم نمی کنیم.»

رقابت وحشیانه

سرلشکر وائل عبدالمطلب، کارشناس گروههای تروریستی و افسر بازنشسته ارتش مصر گفت: «پیام جدید رهبر القاعده، مبنی بر عزم او در حمله به داعش و رهبر آن، ابوبکر البغدادی، یک بار دیگر عمق شکاف بین این دو گروه و نبرد وحشیانه ای که بین آنها وجود دارد را تأیید می کند.»

او به المشارق گفت که اختلافات بین این دو گروه از زمان پیدایش داعش و درآمدن از زیر کنترل القاعده، مشهود بوده است.

عبدالمطلب گفت: «الظواهری به طور آشکار از فشارهایی که در اثر جنگ بین المللی علیه داعش در عراق و سوریه به این گروه وارد می شود، در حال بهره برداری است.»

وی افزود که رهبر القاعده سعی می کند تا عوامل داعش را «بدزدد» و به همین دلیل علیه «خلافت» البغدادی ادعا می کند، و به گزارشهای گوناگونی که به تازگی در مورد فرار عوامل داعش از مناطق تحت کنترل این گروه و پناه آوردن به گروههای دیگر منتشر شده اشاره کرد.

وی گفت که از جمله این گروهها، جبهه النصره، شاخه منشعب از القاعده که به نام جبهه فتح الشام نیز شناخته می شوند هستند.

او گفت که الظواهری با پیام خود همچنین بر «ثابت قدمی القاعده از زمان پیدایش خود تاکنون، از جمله جنگ با کشورهای غربی و رژیم های عربی که ایدئولوژی افراط گرایانه را رد می کنند» تأکید کرد.

عبدالمطلب گفت: «به نظر می رسد که کل سخنان او خطاب به عوامل داعش و سایر جناح های جهادی است که در دوران گذشته از زیر کنترل القاعده خارج و اکنون به طور عمده در سوریه حضور دارند.»

دامن زدن به درگیری های فرقه ای

عبدالنبی بکار استاد دانشگاه الازهر و پژوهشگر علوم سیاسی گفت: «سخنرانی تازه الظواهری بار دیگر تنش های فرقه ای بین سنی و شیعه را دامن زده و آنرا گسترده می کند به ویژه در سوریه و عراق.»

او به المشارق گفت که در دوره اخیر، القاعده به نوعی از حمله به غیرنظامیان خودداری کرده، نه برای آنکه آنگونه که مدعی است، دیگر به غیرنظامیان حمله نمی کند، بلکه بیشتر به خاطر تشدید اقدامات امنیتی در عراق به دلیل مبارزه با داعش که کار را برای انجام حملات تروریستی مشکل کرده است.

بکار گفت که از پیام الظواهری نکات گوناگونی برداشت می شود، به ویژه در ارتباط با رابطه بین القاعده و جبهه النصره.

وی گفت که الظواهری با گفتن این که حمله به کشورهای عضو ائتلاف بین المللی در اولویت باقی خواهد ماند ولی افزود «وضعیت هر میدان جهادی باید به نفع جهاد در نظر گرفته شود،» به جبهه النصره مستمسکی داد تا سیاست های خود را تغییر بدهد.

بکار گفت که این سخنان برای جبهه النصره براساس شرایط حاکم یک توجیه ضمنی فراهم کرد تا این گروه حیات خود و مناطق تحت کنترل خود را حفظ کند.

یک حمام خون بالقوه

سرلشکر عبدالکریم احمد تحلیل گر نظامی، افسر بازنشسته ارتش مصر، در مورد امکان بروز خشونت در اثر پیام الظواهری در بین حامیان القاعده، داعش و گروههای دیگری که از ایدئولوژی افراط گرایانه حمایت می کنند، هشدار داد.

او به المشارق گفت: «این پیام ممکن است هر دو گروه و حامیان آنها را به انجام حملات تروریستی در سراسر جهان در تلاش برای چیره شدن بر دیگری و اثبات وجود خود و ادعا بر به اصطلاح خلافت تحریک کند.»

وی گفت که این پیام می تواند منجر به ایجاد یک «حمام خون» بشود.

به گفته او، رقابت بین القاعده و داعش در مورد آن خواهد بود که چه گروهی حق بالا بردن پرچم جهاد را دارد، عزمی که براساس آن داعش بیشترین شمار کافران را در راه خود در جهت ایجاد خلافت، کشته است.

وی گفت: «داعش آشکارا در بدو پیدایش خود این پرچم را از القاعده ربود، و اکنون القاعده بار دیگر تلاش دارد تا پرچم را با استفاده از وضعیتی که اکنون داعش دچار آن شده، بالا ببرد.»

وی گفت که تاکتیک های تروریستی که هر دو گروه به کار می برند مشابه هستند و افزود،« این وضع ایجاب می کند که تلاشهای بین المللی برای مبارزه با تروریسم، به ویژه کار اطلاعاتی، به منظور خنثی سازی هرگونه تلاشی برای انجام حملات تروریستی، تشدید شود.»