«رقابت دیوانه‌ وار» روسیه و ایران بر سر جذب جوانان در گروه‌ های شبه‌ نظامی جنوب سوریه

به گفته فعالان محلی، ایران و روسیه در جنوب سوریه درگیر «رقابت دیوانه‌ واری» برای اغوای جوانان محلی و جذب آنها در صفوف گروه‌ های شبه‌ نظامی خودشان شده‌ اند و هر یک سعی دارند در جذب نیروهای جدید از دیگری پیشی بگیرند.

دو طرف مشوق‌ های مختلفی به نیروهای بالقوه می‌ دهند، از حقوق‌ های بالا و مساعدت‌ های مالی گرفته تا وعده آزاد کردن املاکشان که توسط رژیم سوریه ممنوع‌ المعامله شده است.

اما اهالی محلی می‌ گویند اگر این افراد از همکاری با گروه‌ های شبه‌ نظامی سر باز بزنند، تهدید و ارعاب در انتظارشان است.

جمعه المسالمه، فعال اهل درعا، گفت علاوه بر استان‌ های حسکه و دیرالزور در شمال سوریه در حال حاضر تلاش برای جذب نیرو در جنوب این کشور نیز بسیار جدی است و به نظر می‌ رسد تلاش‌ ها در استان درعا متمرکز شده باشد.

این منطقه راهبردی در نزدیکی مرز اردن واقع شده و جزء مسیری است که دمشق را به منطقه بادیه سوریه (بیابان شرقی) و مرز عراق وصل می‌ کند.

گروه‌ های ایرانی فایل صوتی ضبط‌ شده‌ ای را با صدای وسیم عمر در شهر بصری‌ الشام در استان درعا پخش کرده‌ اند؛ او از اهالی بومی منطقه و یکی از فرماندهان برجسته سپاه است.

عمر گروه سرایا العرین یا تیپ ۳۱۳ را تشکیل داده که در شهر ازرع مستقر شده است و از ایران دستور می‌ گیرد.

عمر در این فایل ضبط‌ شده قول امتیازات مختلفی را به نیروهای بالقوه می‌ دهد، از جمله مصونیت در برابر تعقیب نیروهای رژیم سوریه. بسیاری از جوانان به دلیل نگذراندن دوره خدمت نظامی اجباری تحت تعقیب رژیم سوریه هستند.

مسالمه گفت وعده آزاد کردن سند املاک بسیار اغواکننده است چرا که صدها تن از مردم جنوب سوریه تا زمانی که تحت تعقیب نیروهای رژیم باشند قادر به فروش یا حتی سکونت در املاکشان نیستند.

او گفت اکثر املاک درعا بدون هیچ اختیار قانونی یا حکم دادگاه تحت تسلط گروه‌ های شبه‌ نظامی سپاه قرار دارد و صاحبان همین املاک احتمالاً اگر به عضویت گروه‌ های شبه‌ نظامی ایرانی درآیند دوباره مالکیت خود را به دست می‌ آورند.

وعده‌ های اغواکننده روسیه

نزار بوعلی، فعال اهل سویدا، گفت نیروهای وابسته به روسیه نیز مشوق‌ های مالی مختلفی می‌ دهند و اعلام می‌ کنند که افراد به جای یک سال خدمت نظامی اجباری می‌ توانند به عضویت این گروه‌ های شبه‌ نظامی درآیند.

بوعلی گفت این معافیت از خدمت نظامی از طریق واسطه‌ هایی به دست می‌ آید که با پلیس نظامی فدراسیون روسیه همکاری دارند؛ پلیس نظامی فدراسیون روسیه در حال حاضر در تلاش برای جذب نیرو برای تیپ هشتم است که فرماندهی آن را احمد العوده بر عهده دارد.

او گفت قبلاً برای ارائه چنین مشوق‌ هایی احتیاط می‌ شد اما در فایل صوتی ضبط‌ شده عمر که در شبکه‌ های اجتماعی دست به دست می‌ شود این سنت سکوت شکسته شده است.

وی افزود: «این فایل ضبط‌ شده نه تنها درعا بلکه منطقه حوران را هم تحت تأثیر زیادی قرار داده چون اهالی آن منطقه هم مشکل ممنوع‌ المعامله بودن املاکشان را دارند.»

او گفت نیروهای رژیم سوریه نمی‌ توانند وارد بسیاری از مناطق جنوبی شوند چون از آنها استقبال نمی‌ شود. بنا بر این، بعضی از جوانان با پیشنهادهایی برای پیوستن به گروه‌ های شبه‌ نظامی روسیه و سپاه روبرو می‌ شوند چرا که این کار تنها گزینه آنها برای کسب مصونیت و پول درآوردن است.

انگیزه‌ های حقیقی ایران و روسیه

اما اگر به روشی که این گروه‌ های شبه‌ نظامی برای برخورد با نیروهای سرکش خود در شمال سوریه به کار رفته‌ اند نگاه کنیم، خواهیم دید که آینده خوبی در انتظار جوانان جنوب نیست.

مضر حماد الاسعد، عضو شورای عشایر و طوایف سوریه در استان حسکه، گفت با کسانی که از همکاری با گروه‌ های شبه‌ نظامی سر باز بزنند برخورد کاملاً متفاوتی می‌ شود.

او گفت در صورت سرپیچی از فرامین، گروه‌ های شبه‌ نظامی مورد حمایت سپاه «دست به تهدید و آزار و اذیت آنها و مصادره اموال و آواره کردن آنها از خانه‌ هایشان خواهند زد.»

شستشوی مغزی فرهنگی و فرقه‌ ای نیز جزئی از روند جذب نیرو در این گروه‌ هاست.

معتز العکیدی، از اهالی استان دیرالزور، گفت برنامه ایران «بر اساس پراکندن تخم نزاع‌ های فرقه‌ ای، اعمال تغییرات جمعیتی و ترویج ایدئولوژی سپاه و اصل ولایت فقیه استوار شده است» که مستلزم تبعیت از علی خامنه‌ ای، رهبر ایران، است.

در این برنامه‌ های جذب نیرو درباره انگیزه حقیقی روسیه نیز دروغ گفته می‌ شود که همان حفظ منافع این رژیم در سوریه است.

روسیه که برای سرپا نگه داشتن بشار اسد در رأس رژیم ستمگر سوریه همواره در جنگ این کشور مداخله کرده است، چشم طمع به منابع طبیعی سوریه دوخته و در صدد آن است که قراردادهای بزرگ بازسازی این کشور را از آن خود کند.

روسیه با تأسیس شرکت‌ های امنیتی خصوصی که بسیاری از جوانان سوری را جذب خود می‌ کنند، به آرامی حضور مسلحانه خود را در سوریه گسترش داده است.

وعده‌ های گمراه‌ کننده

بشیر البسام، وکیل سوری، گفت ممنوع‌ المعامله کردن املاک جنوب سوریه «یکی از حساس‌ ترین مسائل برای مردم این منطقه است.»

او با اشاره به اینکه فروش املاک در جنوب سوریه تقریباً غیرممکن است، توضیح داد: «نهادهای رژیم با این ممنوع‌ المعامله کردن‌ ها اجازه ندادند مردم اختیار املاک خودشان را داشته باشند، خصوصاً در نواحی نزدیک به مرزها.»

او گفت از ابتدای جنگ، بسیاری از املاک به‌ ویژه املاک مخالفان رژیم ممنوع‌ المعالمه شده و بسیاری از ساکنانی که املاکشان مصادره شده از منطقه فرار کرده‌ اند و خارج از کشور متقاضی پناهندگی شده‌ اند.

البسام گفت: «دعوت سپاه از اهالی منطقه برای پیوستن به صفوف [گروه‌ های شبه‌ نظامی] در ازای آزاد شدن سند املاک مایه تعجب است و نشان می‌ دهد که باید توافقی بین سپاه پاسداران و رژیم سوریه حاصل شده باشد.»

وی افزود به نظر می‌ رسد این مسئله حاکی از تلاش برای جذب جوانان و مبارزان سابق اپوزیسیون به صفوف سپاه و دور کردن آنها از گروه‌ های شبه نظامی وابسته به روسیه باشد.

بسام گفت علی‌ رغم قول سپاه، شک دارد آنها به حرفشان عمل کنند و سند املاک را آزاد کنند چرا که انجام چنین کاری مستلزم حکم دادگاه است.

وی افزود اکثر املاک این‌ چنینی با اتهامات تروریستی یا اتهام ارتباط با گروه‌ های تروریستی ممنوع‌ المعالمه شده است «بنا بر این، انتظار می‌ رود فقط عده انگشت‌ شماری از مردم بتوانند به خانه‌ ها یا زمین‌ هایشان برگردند.»