استقبال یمنی ها از کسب جایزه نوبل توسط برنامه جهانی غذا به رغم چالش ها

مسئولان یمنی در گفت و گو با المشارق کسب جایزه صلح نوبل ۲۰۲۰ توسط برنامه جهانی غذا را تحسین کردند. آنها گفتند که این برنامه «تلاش های چشمگیری» را برای مبارزه با گرسنگی در آن کشور و در جهان انجام داده است.

حوثی ها پس از اعطای این جایزه در روز ۱۸ مهر گفته بودند «برنامه جهانی غذا» بی طرف نیست. مسئولان یمنی در واکنش به این ادعای حوثی ها یادآور شدند که آن گروه شبه نظامی مورد حمایت ایران به طور مداوم از توزیع کمک ها در یمن ممانعت کرده است.

در شرح این جایزه آمده است که برنامه جهانی غذا «به دلیل تلاش هایش برای مبارزه با گرسنگی، به دلیل سهمش در بهبود بخشیدن به شرایط برای برقراری صلح در مناطق تحت تأثیر جنگ، و همچنین به دلیل این که در جریان تلاش ها برای ممانعت از استفاده از گرسنگی به عنوان یک سلاح در جنگ و درگیری، به مثابه یک نیروی محرک عمل کرده است» مورد تقدیر قرار می گیرد.

برنامه جهانی غذا تا فروردین امسال همه ماهه برای ۱۳ میلیون یمنی غذا تهیه کرده است. این در حالی است که در یمن بیش از ۲۰ میلیون نفر به غذای کافی دسترسی ندارند و حدود ۱۰ میلیون نفر از ناامنی غذایی حاد رنج می برند.

اما برنامه جهانی غذا در آن ماه اعلام کرد که کمک های غذایی در مناطق تحت سلطه حوثی ها (انصارالله) را به نصف کاهش می دهد. این سازمان در این رابطه گفت که «با کمبود منابع مالی در محیطی بسیار دشوار» در مناطق تحت تسلط این گروه شبه نظامی مورد حمایت ایران رو به رو است.

این سازمان اعلام کرد که شماری از اهداء کنندگان به دلیل موانعی که حوثی ها به وجود آورده اند، مقدار کمک هایشان را کاهش داده اند. موانع ایجاد شده توسط حوثی ها مانع از رسیدن این کمک ها به افراد مورد نظر شده است.

این سازمان در سال ۱۳۹۸، پس از دزدیده شدن برخی از اقلامی که برای استفاده غیرنظامیان فرستاده شده بود، توزیع غذا در مناطق تحت کنترل حوثی ها را برای مدت دو ماه متوقف کرد.

برنامه جهانی غذا در این باره گفت که این تصمیم را پس از توقف مذاکرات برای دستیابی به یک توافق گرفته است. قرار بود این توافق برای معرفی ابزارهای زیست سنجشی (بیومتریک) مانند اثر انگشت «به منظور جلوگیری از منحرف شدن مسیر کمک های غذایی و نرسیدن آنها به آسیب پذیرترین افراد در یمن» حاصل شود.

برنامه جهانی غذا اواخر سال ۱۳۹۷ گزارش داد که بسیاری از ساکنان مناطق تحت تسلط حوثی ها در صنعا کمک های غذایی اختصاص یافته به خود را دریافت نکردند. در گزارش این سازمان آمده است که در برخی مناطق دیگر یمن نیز مردم از دریافت جیره کامل غذایی خود محروم شده اند.

این برنامه از حوثی ها خواسته است که دخالت کردن در توزیع کمک های غذایی را متوقف کنند.

مداخله حوثی ها در توزیع کمک ها

منابع در یمن به المشارق گفتند که انتقاد حوثی ها ریشه در این واقعیت دارد که غذا در مناطق تحت تسلط آنها به اندازه مناطق دیگر توزیع نشده است.

طلعت الشرجبی، یکی از مسئولان حوثی ها، گفت که برنامه جهانی غذا «در مبارزه با گرسنگی تا حد زیادی شکست خورده است؛ چرا که شمار زیادی از مردم از سوءتغذیه رنج می برند. این سازمان همچنین در حفظ بی طرفی در زمینه توزیع کمک های بشردوستانه در یمن نیز ناکام مانده است.»

نبیل عبدالحفیظ، معاون وزیر حقوق بشر یمن، به المشارق گفت که حوثی ها «به طور مستقیم و غیرمستقیم» در امر توزیع کمک های امدادی دخالت کرده اند.

عبدالحفیظ گفت: «آنها سازمان های امدادی را مجبور کرده اند که کارگران وابسته به [حوثی ها] را استخدام کنند و در توزیع کمک ها هم دستکاری کرده اند.» وی افزود: «شواهد موجود ثابت می کنند که آنها همچنین مواد غذایی را دزیده اند و میان شبه نظامیان حوثی توزیع کرده اند.»

مراد الغارتی، مشاور وزارت حقوق بشر یمن، به المشارق گفت: «حوثی ها درخواست کرده اند که توزیع کمک های نقدی قبل از ثبت نام از طریق سیستم اثر انگشت آغاز شود.»

به گفته او، گذشته از مسائل مربوط به پاسخگویی، «تبدیل کمک های غذایی به کمک های مالی تحت شرایط کنونی کشور دشوار است.»

در همین حال و همزمان با گرسنگی مردم، حوثی ها روز ۳ مهر مراسمی را به مناسبت ۲۰۰۰ روز «مقاومت» در برابر ائتلاف عربی برگزار کردند. آنها در صنعا انبوهی از پول نقد، مواد غذایی، و سایر کمک های اهدایی به جنگجویانشان را به نمایش گذاشتند.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، در شرایطی که این کشور در آستانه قحطی به سر می برد، انبوهی از خوراکی های اهدایی توسط عشایر در کامیون ها بارگیری شد و در میدان السبعین صنعا به نمایش گذاشته شد.

در وسط میدان، هرم چند لایه ای از ریال یمن قرار داشت و جنگجویان مسلح به دقت از آن محافظت می کردند. همچنین توده ای دیگر از پول نیز به شکل عدد «۲۰۰۰» روی زمین چیده شده بود.

اسکناس های دیگری نیز به ترتیبی چیده شده بودند که «۲۱ سپتامبر» را نشان دهند. در آن تاریخ، حوثی ها در جریان کودتایشان پایتخت را تصرف کردند.

تلاش فوق العاده به رغم دشواری ها

مصطفی نصر، رئیس مرکز مطالعات و رسانه های اقتصادی، گفت که برنامه جهانی غذا بی تردید کوشش های چشمگیری را برای مبارزه با گرسنگی در جهان انجام داده است و شایسته جایزه ای است که دریافت کرده است.

وی به المشارق گفت: «این پیامی امیدوارکننده برای اقدامات بشردوستانه بر ضد فقر و گرسنگی در جهان است.»

او گفت، اما «این برنامه در یمن با مشکلات فراوانی رو به رو شد.» او در این رابطه به «خطاهای فاجعه باری» که به گفته او هم برنامه جهانی غذا و هم حوثی ها مقصر آن هستند، اشاره کرد. وی گفت: «این خطاها شامل فرستادن کمک ها به دریافت کنندگان فاقد صلاحیت بود.»

عبدالعزیز ثابت، اقتصاددان، به المشارق گفت، کسانی که کار برنامه جهانی غذا در مناطق تحت تسلط حوثی ها را دنبال می کنند، می بینند که این سازمان با کوشش فراوان برای تحویل غذا به دریافت کنندگان تعیین شده تلاش کرده است.

به گفته او، این به رغم آن است که حوثی ها در برخی مواقع کمک ها را توقیف می کنند و یا گاه در روند توزیع آنها دستکاری می کنند.

ثابت گفت، این درست است که مسئولان برنامه جهانی غذا، هرچند با بی رغبتی، به فشارهای حوثی ها تن داده اند؛ اما آنها، به رغم خطراتی که جانشان را تهدید می کند، پس از پنج سال جنگ و گرسنگی در یمن به روند تحویل غذا ادامه می دهند.

او یادآور شد که اشتباهات، بخشی از روند کار در کشوری است که در آن یک گروه مسلح وجود دارد؛ گروه مسلحی که به قانون و نظم احترام نمی گذارد و بر سر راه سازمان های بشردوستانه مانع ایجاد می کند.